Phát triển bền vững

Thế khó của nhà thu gom phế liệu tuân thủ pháp luật

Phạm Sơn Chủ nhật, 28/05/2023 - 19:07

Chi phí tuân thủ pháp luật khiến giá phế liệu của CITENCO bán cho các đơn vị tái chế thường cao hơn so với giá của một số đơn vị thu gom không chính thức.

CITENCO là đơn vị đi đầu trong việc triển khai các giải pháp phân loại tại nguồn, khởi đầu là dự án thí điểm tại quận Tân Phú từ năm 2013. Ảnh: CITENCO

Tính riêng tại TP.HCM, chất thải rắn sinh hoạt phát sinh mỗi ngày lên đến khoảng 9,7 nghìn tấn, cao nhất cả nước. Ước tính, lượng chất thải rắn sinh hoạt tại TP.HCM tăng từ 6 - 10% mỗi năm, tạo ra gánh nặng lớn cho hệ thống thu gom, xử lý rác thải của đầu tàu kinh tế cả nước.

Bà Nguyễn Thị Quế Lâm, đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị TP.HCM (CITENCO), cho biết, bức tranh thu gom chất thải rắn tại TP.HCM có một đặc thù là sự tham gia của lực lượng thu gom rác thải dân lập. Với mạng lưới tỏa tới từng ngõ, hẻm, lực lượng dân lập thu gom khoảng 60% tổng lượng rác thải phát sinh. Riêng đối với rác thải sinh hoạt, lực lượng này chịu trách nhiệm thu gom đến 90%.

Với điều kiện dân cư và hạ tầng của TP.HCM, lực lượng thu gom rác dân lập góp phần quan trọng giúp rác thải được thu gom triệt để. Tuy nhiên, đa số các đơn vị dân lập này hoạt động nhỏ lẻ, với phương tiện, công cụ thô sơ nên chưa đảm bảo được các điều kiện vệ sinh môi trường, cũng gây khó khăn cho công tác phân loại rác thải tại nguồn.

Thực hiện chủ trương của Bộ Tài nguyên và môi trường cũng như của chính quyền TP.HCM, CITENCO là đơn vị đi đầu trong việc triển khai các giải pháp phân loại tại nguồn, khởi đầu là dự án thí điểm tại quận Tân Phú từ năm 2013. Sau 10 năm thực hiện các giải pháp, CITENCO không ngừng tiếp thu kinh nghiệm, đổi mới phương pháp tiếp cận, từ đó từng bước nâng cao hiệu quả cũng như tính phù hợp của từng giải pháp.

Tại lễ kỷ niệm 2 năm thành lập Hiệp hội Tái chế chất thải Việt Nam, bà Lâm giới thiệu dự án được triển khai từ năm 2022 với mục tiêu xây dựng hệ thống thu gom và tiền xử lý rác thải trên địa bàn toàn thành phố. Thực hiện dự án này, CITENCO thiết lập một trạm thu mua, trung chuyển ở đường Tống Văn Trân (phường 5, quận 11, TP.HCM).

Kiến nghị giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp khi thực thi công cụ thu gom, tái chế bắt buộc

Tại đây, rác thải được thu gom tập trung và thực hiện tiền xử lý, đầu ra là phế liệu đạt chuẩn và bán lại cho các nhà tái chế. Tính đến nay, sau hơn 1 năm thực hiện, dự án đã giúp kết nối nguồn phế liệu của CITENCO tới 10 nhà tái chế đạt chuẩn, góp phần giúp nhiều vật liệu có giá trị được tiếp tục đi vào sản xuất thay vì ra các bãi chôn lấp.

Phối hợp với các đối tác, tiêu biểu như Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), dự án cũng dành nguồn lực hỗ trợ những người lao động hoạt động thu gom rác thải, bao gồm cả những công nhân trong công ty có hoàn cảnh khó khăn và lực lượng thu gom dân lập.

Tuy nhiên, theo bà Lâm, một trong những vướng mắc lớn CITENCO đang gặp phải là giá bán phế liệu của CITENCO đang cao hơn so với giá của các đơn vị phi chính thức. Phần chênh lệch chủ yếu đến từ những chi phí để tuân thủ pháp luật về môi trường cũng như về quyền lợi người lao động, bao gồm kiểm soát khí thải, xử lý nước thải, trả lương và phúc lợi xứng đáng cho người lao động…

Một chi phí khác cũng góp phần đẩy giá vật liệu lên cao so với các đơn vị tự phát là thuế giá trị gia tăng (VAT). Đại diện CITENCO cho biết, một số nhà phế liệu khi mua từ các đơn vị tự phát thường sẽ đề nghị không “xuất hóa đơn đỏ” để tiết giảm chi phí.

Tuy nhiên, CITENCO vẫn quyết tâm triển khai các hoạt động thu gom và tiền xử lý rác thải theo hướng tạo thuận lợi cho ngành tái chế, phần vì “cái tâm” với môi trường của một doanh nghiệp vệ sinh đô thị, phần vì những cơ hội từ công cụ chính sách trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR).

Theo đại diện CITENCO, cơ chế EPR sẽ tạo ra động lực và nguồn tài chính hỗ trợ cho không chỉ các nhà tái chế mà còn cả những đơn vị thu gom. Trong đó, các nhà thu gom đạt chuẩn, tuân thủ quy định pháp luật về thuế, môi trường, lao động như CITENCO chắc chắn sẽ nhận được nhiều lợi ích.

Mặt khác, với một cơ chế EPR minh bạch và hiệu quả, nhà tái chế cũng cần phải tìm đến những đơn vị cung ứng phế liệu tuân thủ pháp luật như CITENCO thì mới có thể kiện toàn chuỗi cung ứng và hưởng ưu đãi.

Kiến nghị giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp khi thực thi công cụ thu gom, tái chế bắt buộc

Kiến nghị giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp khi thực thi công cụ thu gom, tái chế bắt buộc

Phát triển bền vững -  1 năm

14 hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam vừa qua đã ký và phát hành văn bản góp ý về dự thảo văn bản quy định mức chi phí tái chế của Thủ tướng Chính phủ.

Gấp rút chuẩn bị cho công cụ thu gom, tái chế bắt buộc

Gấp rút chuẩn bị cho công cụ thu gom, tái chế bắt buộc

Phát triển bền vững -  2 năm

Theo đại diện PRO Việt Nam, thời gian từ nay đến năm 2024 là khoảng thời gian gấp rút tổng kết các dự án, mô hình thí điểm về thu gom và tái chế rác thải, từ đó lựa chọn mô hình phù hợp để nhân rộng, hướng tới thực thi công cụ chính sách EPR.

Nhìn nhận đúng vai trò của đồng nát, ve chai và làng nghề tái chế

Nhìn nhận đúng vai trò của đồng nát, ve chai và làng nghề tái chế

Phát triển bền vững -  2 năm

Hoạt động thu gom, tái chế tự phát của khu vực phi chính thức còn tồn tại nhiều bất cập. Tuy nhiên, không thể phủ nhận vai trò của khu vực này trong bức tranh quản lý chất thải rắn cũng như thiết lập mô hình kinh tế tuần hoàn.

Nghề đồng nát sẽ ra sao khi có công cụ thu gom, tái chế bắt buộc?

Nghề đồng nát sẽ ra sao khi có công cụ thu gom, tái chế bắt buộc?

Phát triển bền vững -  3 năm

Những người hành nghề vệ sinh môi trường là “ô sin” của Việt Nam, đóng góp và hy sinh thầm lặng để làm sạch cho đất nước. Tuy nhiên, không những không được quan tâm đúng mức, họ còn là đối tượng để nhiều người đổ lỗi.

Thực hành bền vững từ những điều nhỏ nhất

Thực hành bền vững từ những điều nhỏ nhất

Phát triển bền vững -  3 ngày

Tập trung vào tính bền vững ngay từ khâu thiết kế, tuyển dụng cho đến từng khía cạnh nhỏ nhất trong vận hành là cách Khách sạn Amanaki lan tỏa giá trị tích cực.

Hệ sinh thái xanh và sân chơi mới cho startup

Hệ sinh thái xanh và sân chơi mới cho startup

Phát triển bền vững -  5 ngày

Hệ sinh thái bổ trợ thực hành phát triển bền vững mở ra cơ hội cho các dự án startup tham gia vào chuỗi cung ứng lớn.

Coca-Cola Việt Nam khánh thành EkoCenter Long An

Coca-Cola Việt Nam khánh thành EkoCenter Long An

Phát triển bền vững -  1 tuần

EkoCenter của Coca-Cola Việt Nam vừa được khánh thành tại tỉnh Long An, đóng vai trò đầu mối hợp tác triển khai những giải pháp hỗ trợ cộng đồng.

Gỡ điểm nghẽn cho điện mặt trời

Gỡ điểm nghẽn cho điện mặt trời

Phát triển bền vững -  2 tuần

Điện mặt trời có vai trò ngày càng quan trọng nhưng nguồn năng lượng xanh này còn nhiều điểm nghẽn nên tỷ trọng trong tổng công suất các nguồn điện còn thấp.

Vietnam Airlines tiên phong sử dụng nhiên liệu bền vững trên các chuyến bay từ châu Âu

Vietnam Airlines tiên phong sử dụng nhiên liệu bền vững trên các chuyến bay từ châu Âu

Phát triển bền vững -  2 tuần

Vietnam Airlines trở thành hãng hàng không Việt Nam đầu tiên sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) trên các chuyến bay từ châu Âu từ ngày 1/1/2025.

Khi âm nhạc trở thành sứ giả kể chuyện tại Home Hanoi Xuan 2025

Khi âm nhạc trở thành sứ giả kể chuyện tại Home Hanoi Xuan 2025

Ống kính -  10 giờ

Dòng chảy âm nhạc Việt Nam từ cổ điển tới đương đại được tái hiện độc đáo trên đường hoa Home Hanoi Xuan 2025 tại khu đô thị Mailand Hanoi City (An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội).

SeABank lãi trước thuế hơn 6.000 tỷ đồng năm 2024

SeABank lãi trước thuế hơn 6.000 tỷ đồng năm 2024

Nhịp cầu kinh doanh -  11 giờ

Kết thúc năm 2024, lợi nhuận trước thuế của SeABank đạt 6.039 tỷ đồng, tăng 31% so với năm 2023, hoàn thành 103% kế hoạch.

Quản trị quyết định thành công trung tâm tài chính

Quản trị quyết định thành công trung tâm tài chính

Diễn đàn quản trị -  11 giờ

Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng và TP.HCM cần một cơ chế quản trị minh bạch, hiệu quả để đảm bảo năng lực cạnh tranh.

Technopark tìm về Quảng Ngãi

Technopark tìm về Quảng Ngãi

Tiêu điểm -  11 giờ

Technopark Việt Nam – Hàn Quốc muốn đầu tư khu công nghiệp – đô thị sáng tạo gắn với công viên công nghệ cao quy mô gần 400ha tại Quảng Ngãi.

Du khách ngây ngất với lễ hội đèn lồng chưa từng có ở Việt Nam

Du khách ngây ngất với lễ hội đèn lồng chưa từng có ở Việt Nam

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Trong không khí náo nức của những ngày trước Tết, dòng người đã từ khắp nơi đổ về thành phố điểm đến phía Đông Hà Nội - Ocean City - nơi đang diễn ra Lễ hội ánh sáng phương Đông - lễ hội đèn lồng lần đầu tiên được tổ chức trên thế giới tại một khu đô thị ở Việt Nam.

Tỉnh Quảng Nam xin thêm chỉ tiêu nhiệt điện khí

Tỉnh Quảng Nam xin thêm chỉ tiêu nhiệt điện khí

Tiêu điểm -  12 giờ

Tỉnh Quảng Nam đề xuất bổ sung hai dự án nhiệt điện khí với tổng công suất 7.200MW vào đề án điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, vận hành dự kiến giai đoạn 2026-2030.

Khu du lịch nghỉ dưỡng 1.500 tỷ của Sao Mai Group đi vào hoạt động

Khu du lịch nghỉ dưỡng 1.500 tỷ của Sao Mai Group đi vào hoạt động

Nhịp cầu kinh doanh -  14 giờ

Khu du lịch nghỉ dưỡng Lamori Resort & Spa được xây dựng trên diện tích 54ha, tổng vốn đầu tư gần 1.500 tỷ đồng vừa được Sao Mai Group đưa vào hoạt động.