Phát triển bền vững

Tiếp cận mới về vấn nạn rác thải: Người gây ô nhiễm phải trả tiền

Sơn Phạm Thứ tư, 01/07/2020 - 18:46

Trách nhiệm Mở rộng của Nhà sản xuất đem đến hướng tiếp cận mới nhằm giải quyết triệt để vấn đề rác thải, khi chia sẻ trách nhiệm giải quyết ô nhiễm cho toàn bộ các bên tham gia vào quá trình gây ô nhiễm.

Tại Hội thảo Khung Trách nhiệm Mở rộng của Nhà sản xuất: Định hình ngành bao bì Việt Nam hướng tới Kinh tế tuần hoàn vừa được tổ chức tại Hội An, bà Nguyễn Hoàng Phượng – Chuyên gia Tư vấn chính sách và luật pháp của Vụ Pháp chế Bộ Tài nguyên – Môi trường đã đưa ra một vấn đề nhức nhối trong công tác xử lý chất thải tại Việt Nam.

Tiếp cận mới về vấn nạn rác thải: Người gây ô nhiễm phải trả tiền
Bà Nguyễn Hoàng Phượng – Chuyên gia Tư vấn chính sách và luật pháp chia sẻ các góc nhìn về EPR tại Hội thảo.

Theo đó, chi phí xử lý chất thải được lấy từ 2 nguồn, bao gồm phí vệ sinh môi trường của người dân và ngân sách nhà nước. Trong đó, phí của người dân gần như không đáng kể, đặc biệt tại các thành phố lớn, chỉ chiếm 3 - 5%.

Điều này tạo ra một gánh nặng rất lớn tới ngân sách nhà nước, khi công tác xử lý ô nhiễm được chia làm nhiều công đoạn, từ trợ cấp tới đầu tư công nghệ, hình thức kinh doanh và công tác quản lý.

Thiếu hụt về tài chính khiến công tác xử lý chất thải không hiệu quả, môi trường tiếp tục bị ô nhiễm, người gánh chịu hậu quả trực tiếp chính là người dân cũng như các doanh nghiệp.

Cụ thể, đại diện Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, lượng rác thải rắn không được thu gom, xử lý ở Việt Nam vẫn còn đạt con số khá cao, từ 15% ở thành thị, cho tới khoảng 45 – 60% ở các khu vực nông thôn.

Trách nhiệm giải quyết ô nhiễm thuộc về ai?

Theo quan niệm cũ, trách nhiệm xử lý rác thải được cho rằng thuộc về những ai trực tiếp xả rác, tức là người tiêu dùng. Tuy nhiên, bà Phượng cho biết quan niệm này là hoàn toàn không hợp lý.

Theo bà Phượng, trách nhiệm cần phải được chia sẻ cho tất cả các bên đóng góp vào quá trình xả thải, bao gồm cả người tiêu dùng và các doanh nghiệp cung ứng, sản xuất, phân phối bán lẻ…

Tiếp cận mới về vấn nạn rác thải: Người gây ô nhiễm phải trả tiền 1
Các công cụ quản lý, xử lý không theo kịp tốc độ gia tăng chất thải, gây ra nhiều hệ lụy đến môi trường.

Các chuyên gia đến từ Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng như Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) và Liên minh Tái chế Bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) đều đồng tình với quan điểm chính sách Mở rộng trách nhiệm nhà sản xuất (The Extended Producer Responsibility – EPR) sẽ là phương án tối ưu để thực hiện chia sẻ trách nhiệm ô nhiễm cho từng mắt xích trong chuỗi cung ứng.

Giải thích về vai trò của EPR, ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, tiếp cận từ hướng nhà sản xuất sẽ là phương án tối ưu, vì nhà sản xuất đóng vai trò trung gian giữa nhà cung ứng, nhà phân phối, bán lẻ cho tới khách hàng.

Từ đó, nhà sản xuất đóng vai trò tối quan trọng trong việc truyền tải nội dung chính sách tới tất cả các bên liên quan.

Ông Hùng nhấn mạnh, nguyên tắc áp dụng chính sách EPR là “người gây ô nhiễm phải trả tiền” và “người gây ô nhiễm nhiều phải trả phí nhiều hơn”. Như vậy, để tránh thất thoát tiền bạc, các bên trong chuỗi cung ứng sẽ nỗ lực tăng cường thu gom, tái sử dụng, tái chế, qua đó giảm bớt đáng kể gánh nặng ô nhiễm cũng như bảo tồn tài nguyên thiên nhiên.

Bên cạnh đó, nhà sản xuất cũng cần cung cấp đầy đủ thông tin liên quan tới hoạt động tái chế, tái sử dụng lên bao bì cũng như đẩy mạnh công tác truyền thông để thay đổi nhận thức và hành vi của người tiêu dùng.

Về phía nhà sản xuất, ông Fausto Tazzi, Phó Chủ tịch PRO Việt Nam cho rằng, áp dụng EPR là phương án cần thiết và hiệu quả nhất đối với các nước đang phát triển như Việt Nam, khi huy động được nguồn lực của toàn xã hội trong công tác xử lý chất thải rắn, đặc biệt khi các công cụ xử lý, quản lý ô nhiễm truyền thống không thể nào theo kịp tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng như gia tăng xả thải hàng năm.

Tiếp cận mới về vấn nạn rác thải: Người gây ô nhiễm phải trả tiền 2
Ông Fausto Tazzi, Phó Chủ tịch PRO Việt Nam.

Thực tế, khái niệm EPR đã tồn tại ở Việt Nam 15 năm, nhưng cho đến nay, việc hiểu đúng và áp dụng hiệu quả EPR vẫn còn là một thách thức không hề nhỏ với hầu hết doanh nghiệp.

Khánh thành Trung tâm hydrogen xanh Việt Nam

Khánh thành Trung tâm hydrogen xanh Việt Nam

Phát triển bền vững -  1 ngày

Việc ra mắt Trung tâm Hydrogen xanh Việt Nam thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị hydrogen toàn cầu.

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  3 ngày

Vicem Bút Sơn ghi nhận khoản thu nhập từ xử lý chất thải, qua đó bù đắp khoản lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Đô thị ESG: Bước ngoặt hay 'mác xanh' thời thượng?

Đô thị ESG: Bước ngoặt hay 'mác xanh' thời thượng?

Phát triển bền vững -  4 ngày

ESG đang bước ra khỏi báo cáo để trở thành tiêu chuẩn vận hành mới của đô thị hiện đại. Nhưng để “xanh” không chỉ là màu sơn, Việt Nam cần khung pháp lý rõ ràng, chính sách hỗ trợ mạnh mẽ và một thế hệ người mua hiểu rằng phát triển bền vững không phải chi phí, mà là đầu tư cho tương lai.

Lối thoát cho các thành phố 'nghẹt thở' vì ô nhiễm và ngập lụt

Lối thoát cho các thành phố 'nghẹt thở' vì ô nhiễm và ngập lụt

Phát triển bền vững -  5 ngày

Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ cùng cam kết net zero vào năm 2050, Việt Nam đang đứng trước một lựa chọn mang tính bước ngoặt, tiếp tục phát triển theo lối mòn hay tiên phong kiến tạo những đô thị xanh để đảm bảo sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Doanh nghiệp nhà thép tiền chế chuyển từ xây nhanh sang xây xanh

Doanh nghiệp nhà thép tiền chế chuyển từ xây nhanh sang xây xanh

Phát triển bền vững -  5 ngày

Các doanh nghiệp lĩnh vực nhà thép tiền chế buộc phải chuyển từ xây nhanh sang xây xanh để thích ứng với chuẩn ESG và cuộc đua Net Zero toàn cầu.

Khi ngân hàng ngày càng hiểu bạn hơn: VIB và hành trình cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng

Khi ngân hàng ngày càng hiểu bạn hơn: VIB và hành trình cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng

Nhịp cầu kinh doanh -  6 phút

Khi các sản phẩm “một cho tất cả” dần trở nên lỗi thời, khách hàng kỳ vọng những giải pháp tài chính “may đo” theo nhu cầu và phong cách sống của mình. Từ chiếc thẻ mang dấu ấn riêng đến hành trình tài chính được cá nhân hóa, VIB đang chứng minh rằng hiểu khách hàng không chỉ bằng dữ liệu, mà bằng cảm xúc và sự lắng nghe.

Congo và Vingroup ký MoU phát triển đô thị và giao thông xanh

Congo và Vingroup ký MoU phát triển đô thị và giao thông xanh

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Thỏa thuận đánh dấu bước tiến quan trọng trong quan hệ Việt Nam - Congo, cùng hướng tới sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống người dân.

VinFast cảnh báo hiện tượng lừa đảo thông qua fanpage giả mạo

VinFast cảnh báo hiện tượng lừa đảo thông qua fanpage giả mạo

Nhịp cầu kinh doanh -  14 giờ

VinFast thông báo đã phát hiện một số trường hợp giả mạo fanpage của VinFast và các đại lý, nhà phân phối chính hãng để đăng thông tin sai sự thật về các chương trình khuyến mại, nhằm mục đích lừa đảo và trục lợi.

Tổng thống và Thủ tướng Congo bàn chuyện hợp tác với Vingroup

Tổng thống và Thủ tướng Congo bàn chuyện hợp tác với Vingroup

Tiêu điểm -  14 giờ

Cuộc gặp được truyền thông nước này miêu tả đánh dấu bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác giữa Chính phủ Congo và một trong những tập đoàn kinh tế tư nhân hàng đầu Việt Nam, mở ra triển vọng triển khai các dự án trọng điểm thuộc Chương trình hành động của Chính phủ Suminwa.

Chủ tịch KienlongBank bay giữa sân khấu, hát song ca cực cháy cùng Bùi Công Nam

Chủ tịch KienlongBank bay giữa sân khấu, hát song ca cực cháy cùng Bùi Công Nam

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Mạng xã hội đang “dậy sóng” với màn trình diễn cực cháy của ông Trần Ngọc Minh – Chủ tịch HĐQT KienlongBank và cũng là vị chủ tịch ngân hàng đương nhiệm trẻ nhất Việt Nam trong đêm Gala kỷ niệm 30 năm thành lập ngân hàng tối 26/10.

Tập đoàn Masterise muốn xây cầu Phú Mỹ 2 nối TP.HCM với Đồng Nai

Tập đoàn Masterise muốn xây cầu Phú Mỹ 2 nối TP.HCM với Đồng Nai

Tiêu điểm -  15 giờ

Theo Sở Tài chính TP.HCM, thành phố đang xem xét kiến nghị UBND TP giao Tập đoàn Masterise lập hồ sơ đề xuất đầu tư dự án cầu Phú Mỹ 2.

Liệu pháp mới giúp kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân ung thư

Liệu pháp mới giúp kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân ung thư

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Một trong những hướng đi đầy hứa hẹn của y học hiện đại là kích hoạt sức mạnh tự thân của cơ thể để chống lại bệnh tật. Tại Việt Nam, Vinmec đang tiên phong ứng dụng liệu pháp miễn dịch tăng cường tự thân (AIET) - công nghệ chuyển giao từ Nhật Bản - mở ra cơ hội kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh ung thư.

Đọc nhiều