Việt Nam có đang ‘hụt hơi’ trước EVFTA?

Phạm Sơn Thứ sáu, 25/09/2020 - 17:59

Hiệp định tự do thương mại Việt Nam – EU (EVFTA) đi vào hiệu lực là cơ hội lớn nhưng cũng chứa đựng nhiều rủi ro, thách thức, bắt buộc các cơ quan chính phủ cùng cộng đồng doanh nghiệp cần phải xem xét lại phương pháp tiếp cận với các hiệp định tự do thương mại.

EVFTA là một hướng đi đúng trong chính sách phát triển và hội nhập kinh tế của Việt Nam.

Phát biểu tại Hội thảo EVFTA - Những điều doanh nghiệp cần biết do Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức, ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công thương nhận định, EVFTA là một hướng đi đúng trong chính sách phát triển và hội nhập kinh tế của Việt Nam.

Theo đó, với mức độ cam kết cao và đối tác tiềm năng, EVFTA là một hiệp định tự do thương mại thế hệ mới và đặc biệt có ý nghĩa, nhất là trong bối cảnh xu hướng dòng vốn toàn cầu dịch chuyển cùng các tác động mạnh mẽ từ đại dịch Covid-19.

Đặc biệt, đây là lần đầu tiên Việt Nam ký kết thành công hiệp định thương mại với đối tác có cơ cấu kinh tế không cạnh tranh trực tiếp với Việt Nam.

Các hiệp định trước đó, bao gồm cả CPTPP dường như chỉ đóng vai trò tập dượt cho EVFTA.

Đồng quan điểm với ông Thái, Chuyên gia kinh tế cao cấp Phạm Chi Lan so sánh việc ký kết thành công EVFTA có ý nghĩa quan trọng không kém sự kiện Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Tuy nhiên, các hiệp định tự do thương mại (FTA) trước đây cũng đã tạo ra nhiều cơ hội, tạo ra sự kỳ vọng nhưng cũng để lại không ít hụt hẫng.

Lý giải về điều này, bà Lan cho rằng Việt Nam dường như bị “hụt hơi” khi các FTA trước đây đến quá nhanh và dồn dập. Chính điều này dẫn tới sự chuẩn bị chưa được kỹ càng.

Đây cũng là điều đáng phải lưu tâm ở EVFTA khi sắp tới, một FTA vô cùng quan trọng là Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP) cũng sắp hoàn tất ký kết và đi vào hiệu lực.

Thực hiện các cam kết trong FTA, nền kinh tế Việt Nam gặt hái được nhiều thành tựu to lớn nhưng chỉ ở một số chỉ tiêu, cụ thể là thúc đẩy xuất khẩu và thu hút FDI.

Cụ thể, các nền kinh tế ngày càng mở cửa, hội nhập sâu rộng nhưng người hưởng lợi nhiều nhất lại là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Việt Nam có đang ‘hụt hơi’ trước EVFTA?
Các chuyên gia tại Phiên thảo luận thuộc khuôn khổ Hội thảo EVFTA: Những điều doanh nghiệp cần biết.

Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và đầu tư, khu vực FDI đóng góp tới hơn 20% GDP và gần 70% tổng kim ngạch xuất khẩu, cho thấy nền kinh tế Việt Nam đang quá phụ thuộc vào FDI.

Bên cạnh đó, hoạt động nhập khẩu cũng không nhận được quan tâm đúng mức từ phía chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp.

Ông Thái nhận định, xuất khẩu đóng vai trò tạo ra nguồn ngoại tệ cho hoạt động nhập khẩu, còn nhập khẩu mới là hoạt động quan trọng nhất, giúp đảm bảo nhu cầu tiêu dùng, đầu tư, sản xuất trong nước.

Tuy nhiên, các chuyên đề, hội thảo, tọa đàm cũng như chiến lược, chính sách từ phía chính phủ thường chú trọng mục tiêu tăng cường xuất khẩu, ít đề cập đến việc làm sao để nhập khẩu ổn định và bền vững.

“Lần này sẽ khác”

Chỉ ra nhiều khuyết điểm trong công tác tận dụng lợi thế từ các FTA, bà Lan cũng bày tỏ thái độ lạc quan về những kỳ vọng đối với EVFTA sẽ trở thành hiện thực.

Đã có 12 bài học trước đây rồi. Chẳng lẽ học 12 bài học mà không cải thiện được gì!

Chuyên gia Kinh tế cao cấp Phạm Chi Lan.

Theo đó, với 12 FTA đã đi vào hiệu lực, cộng đồng doanh nghiệp cũng như các cơ quan chức năng của Việt Nam đang dần làm quen với cơ hội đến từ mở cửa và hội nhập kinh tế sâu rộng.

Gần đây, nhiều lãnh đạo Đảng và nhà nước cũng đang nhắc rất nhiều đến vấn đề cải thiện nội lực của nền kinh tế. Bà Lan nhận xét, nhìn nhận đúng vấn đề sẽ là bước đi quan trọng để đưa ra những quyết sách đúng đắn, phù hợp và kịp thời.

Đặc biệt, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập, Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ ra, EVFTA đang đến rất đúng lúc, khi nhiều vấn đề khó khăn toàn cầu đẩy nền kinh tế vào tình cảnh éo le. Trong bối cảnh đó, EVFTA sẽ là cứu cánh và cơ hội để nền kinh tế gượng dậy, phục hồi và phát triển.

Đồng quan điểm với bà Trang, bà Lan bổ sung thêm, trong thời điểm hiện tại, Việt Nam đang có khát vọng đổi mới và vươn lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Đây chính là sự chuẩn bị về tinh thần để đương đầu thách thức và tìm kiếm cơ hội sắp tới.

Mặt khác, EVFTA chứa đựng những nội hàm tương ứng với tư duy về phát triển của Việt Nam, được thể hiện trong Báo cáo Việt Nam 2035.

Báo cáo Việt Nam 2035 đưa ra 182 kiến nghị đối với các cơ quan nhà nước. Gần đây, nhóm tác giả, bao gồm Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đã xem xét lại và cho biết, có tới 170 văn bản pháp quy có lồng ghép những khuyến nghị của báo cáo.

Đây cũng chính là minh chứng cho thấy Việt Nam đang có những bước chuyển mình trong tư duy chính sách dần phù hợp hơn với mục tiêu Thịnh vượng, sáng tạo, công bằng và dân chủ như Báo cáo Việt Nam 2035 đặt ra, cũng phù hợp hơn với việc thực hiện các cam kết trong khuôn khổ EVFTA.

Tuy nhiên, chính phủ cũng như doanh nghiệp cần phải có những bước đi bài bản, đúng đắn hơn để có thể thực sự trang bị đủ nội lực, chớp lấy thời cơ phát triển.

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Tiêu điểm -  1 ngày

Doanh nghiệp xuất khẩu có nhiều cơ hội mở rộng thị trường khi Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại. Nhưng tận dụng hiệu quả vẫn đối mặt nhiều rào cản.

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Tiêu điểm -  1 ngày

Hà Nội sẽ cấm và hạn chế giao thông tại nhiều tuyến đường từ ngày 21/8 đến 2/9 để phục vụ lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm Quốc khánh.

'Quả ngọt' sau chuyến thăm Hàn Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm

'Quả ngọt' sau chuyến thăm Hàn Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm

Tiêu điểm -  1 ngày

Chuyến thăm Hàn Quốc cấp nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm đã đạt nhiều kết quả thực chất, mở ra giai đoạn phát triển mới với 11 văn kiện và hàng chục thoả thuận hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước đã được ký kết.

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Tiêu điểm -  2 ngày

Ngành nông lâm thủy sản đã phục hồi đà tăng trưởng và đang đứng trước cơ hội bứt tốc, sau giai đoạn chịu tác động mạnh từ biến động thương mại toàn cầu.

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

Tiêu điểm -  2 ngày

Siêu đô thị TP.HCM đang đứng trước cơ hội vàng để chuyển hóa 7 triệu lao đông thành các nhân lực số và coi đây động lực cho tăng trưởng bền vững.

Định hình lại các nền tảng CRM thế hệ mới

Định hình lại các nền tảng CRM thế hệ mới

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Sự kết hợp giữa No-code, AI và tự động hóa đang định hình thế hệ CRM mới, giúp các doanh nghiệp quản trị dữ liệu tập trung và ra quyết định nhanh hơn.

Tìm lợi thế chiến lược huy động vốn cho doanh nghiệp Việt

Tìm lợi thế chiến lược huy động vốn cho doanh nghiệp Việt

Diễn đàn quản trị -  2 giờ

Các doanh nghiệp sở hữu nhiều lợi thế chiến lược sẽ có khả năng huy động vốn dễ dàng với nhiều ưu đãi hơn.

Săn vé concert Em xinh 'say hi' siêu dễ cùng TPBank

Săn vé concert Em xinh 'say hi' siêu dễ cùng TPBank

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Tín đồ concert giờ đã có cách săn vé concert Em xinh "say hi" nhanh – gọn – chất với “Vòng quay em xinh” từ TPBank. Chỉ với vài thao tác trên App TPBank, khách hàng vừa tận hưởng tiện ích đỉnh, vừa nắm trong tay cơ hội quẩy hết mình miễn phí tại sự kiện âm nhạc hot nhất tháng 9.

Thành Thành Nam mở rộng quản lý, vận hành tòa nhà văn phòng cho thuê

Thành Thành Nam mở rộng quản lý, vận hành tòa nhà văn phòng cho thuê

Nhịp cầu kinh doanh -  19 giờ

Sự xuất hiện của toà nhà văn phòng cho thuê tại trung tâm TP.HCM trong danh mục sản phẩm dịch vụ của Thành Thành Nam thể hiện tầm nhìn dài hạn trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp.

Lợi nhuận CC1 tăng nhẹ

Lợi nhuận CC1 tăng nhẹ

Doanh nghiệp -  19 giờ

Sáu tháng đầu năm, CC1 ghi nhận doanh thu tăng mạnh so với cùng kỳ, nhưng lãi trước thuế chỉ 48 tỷ đồng, mới hoàn thành 13% kế hoạch năm.

SGI Capital: Dòng tiền đầu cơ kỷ lục đẩy giá tài sản lên cao

SGI Capital: Dòng tiền đầu cơ kỷ lục đẩy giá tài sản lên cao

Tài chính -  21 giờ

Môi trường lãi suất thấp và chính sách nới lỏng mở ra cơ hội lớn cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy vậy, rủi ro cũng không nhỏ khi dòng tiền đầu cơ và margin kỷ lục có thể đẩy giá tài sản lên cao, gây lạm phát và nợ xấu.

SHB triển khai hàng loạt ưu đãi chi tiêu ngoại tệ, trả góp ưu việt

SHB triển khai hàng loạt ưu đãi chi tiêu ngoại tệ, trả góp ưu việt

Nhịp cầu kinh doanh -  21 giờ

Nhằm đồng hành cùng khách hàng trong mùa cao điểm du lịch, mua sắm, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) triển khai loạt chương trình ưu đãi dành cho chủ thẻ tín dụng quốc tế, nổi bật với hai gói khuyến mãi gồm chi tiêu ngoại tệ hoàn tiền hấp dẫn và trả góp 0% lãi suất kèm nhiều quyền lợi thiết thực.