'Đặc khu kinh tế không nên chiều nhà đầu tư ưu đãi quá cao bằng mọi giá'

An Chi Thứ bảy, 19/05/2018 - 08:15

Theo ông Lưu Bình Nhưỡng, Uỷ viên thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, hình thức ưu đãi tại các đặc khu kinh tế không chỉ là thuế, phí, đất đai, nếu quá chú trọng đến các ưu đãi này, sẽ khiến hụt thu ngân sách, trong khi đó hiệu quả lại không như mong đợi.

Ông Lưu Bình Nhưỡng, Đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre

Dự thảo Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (đặc khu kinh tế) đang chờ Quốc hội phê duyệt vào kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIV diễn ra từ 19/5 đến 14/6 tới. Các địa phương được nghiên cứu phát triển thành đặc khu kinh tế bao gồm Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang).

Đây là bộ luật được kỳ vọng sẽ có những cải cách đột phá, đưa ra nhiều chính sách ưu đãi nhằm thu hút đầu tư, nhất là đầu nước ngoài. Tuy nhiên, bản dự thảo luật cập nhật mới nhất đã có nhiều thay đổi quan trọng về thể chế của các đặc khu cùng với những thu hẹp đáng kể trong ưu đãi đầu tư đang gây nhiều ý kiến trái chiều. 

Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, TheLEADER đã có cuộc trao đổi với ông Lưu Bình Nhưỡng, Đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre, Uỷ viên thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội. Ông là một trong những đại biểu Quốc hội rất tâm huyết với vấn đề đặc khu kinh tế và có nhiều ý kiến đóng góp đối với dự thảo luật này.

Nhiều ý kiến cho rằng, đặc khu kinh tế của Việt Nam ra đời quá muộn so với các quốc gia khác trên thế giới, ông có đồng tình với quan điểm này?

Ông Lưu Bình Nhưỡng: Dự thảo luật đặc khu kinh tế là một dự án luật rất cần thiết. Sau khi xây dựng và phát triển thành công, các đặc khu tinh tế này sẽ có tác động lan toả, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế chung của đất nước.

Có nhiều ý kiến cho rằng việc ban hành luật đặc khu của Việt Nam hơi muộn so với các quốc gia khác trên thế giới. Tuy nhiên theo tôi, nói như vậy là chưa thoả đáng, bởi trong phát triển kinh tế không có có gì là muộn hay sớm.

Kinh tế xã hội của Việt Nam cũng như của thế giới như một guồng máy luôn tiếp tục phát triển và vận động không ngừng. Khi nào chúng ta thấy có điều kiện đủ chín muồi để xây dựng đặc khu thì chúng ta thực hiện, không phải là vấn đề sớm hay muộn.

Với những ưu đãi trong dự thảo Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt như hiện nay, theo ông đã đủ hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư?

Ông Lưu Bình Nhưỡng: Mục đích của các đặc khu kinh tế là thu hút đầu tư, do đó, những ưu đãi về đầu tư, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư phát triển đương nhiên phải có. 

Không còn trưởng đặc khu: Đặc khu kinh tế có thực sự hấp dẫn?

Các nhà đầu tư khi vào các đặc khu kinh tế luôn muốn tối đa hoá về lợi nhuận và tính hiệu quả. Họ phát triển ở đây những dự án rất lớn, dự án thấp nhất cũng phải trăm tỷ, có những dự án 6 nghìn tỷ. Cùng một lúc bỏ ra số tiền vốn lớn như vậy tất nhiên các nhà đầu tư sẽ lo ngại về vấn đề rủi ro. 

Do đó, các đặc khu kinh tế cần các ưu đãi ban đầu cho các nhà đầu tư. Ưu đãi này không phải khiến họ giàu thêm mà để giúp giảm bớt các rủi ro, thậm chí giảm những chi phí ban đầu cho các nhà đầu tư. Chính vì vậy, không một đặc khu nào không có ưu đãi, điều quan trọng là chúng ta phải cân nhắc về tính chất, mức độ thời gian ưu đãi như thế nào cho phù hợp.

Những ưu đãi tại các đặc khu kinh tế cũng có thể là ưu đãi về tinh thần, chưa chắc đã phải là ưu đãi về kinh tế. Bởi qua nghiên cứu cho thấy, các nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam không chỉ quan tâm đến ưu đãi. Ưu đãi chỉ là điều kiện cần nhưng chưa phải điều kiện đủ để họ quyết tâm đầu tư.

Các nhà đầu tư nước ngoài cần một môi trường tốt để có thể tin tưởng, an tâm đầu tư. Do đó, các đặc khu của Việt Nam bên cạnh các ưu đãi cần thu hút các nhà đầu tư bằng thể chế chính sách, bình ổn an ninh xã hội hoặc cũng có thể là cam kết đào tạo một đội ngũ nhân sự chất lượng cao giúp các nhà đầu tư. 

Hình thức ưu đãi có rất nhiều không chỉ là thuế, phí, đất đai. Nếu quá chú trọng đến các ưu đãi này, sẽ khiến hụt thu ngân sách, trong khi đó, hiệu quá lại không thực sự như mong đợi.

Khi xây dựng đặc khu kinh tế, phải xác định rõ việc chỉ thu hút một đối tượng các nhà đầu tư nào đó phù hợp chứ không nên chiều lòng tất cả các nhà đầu tư bằng cách đưa ưu đãi quá cao bằng mọi giá.

Bên cạnh những ưu đãi về đầu tư, vấn đề tổ chức bộ máy chính quyền tại các đặc khu là điều các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm. Dự thảo mới nhất của Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đưa ra đưa ra phương án có cả HĐND và UBND tại các đặc khu kinh tế tương lai, ông có bình luận gì về điều này?

Ông Lưu Bình Nhưỡng: Luật đặc khu kinh tế chắc chắn sẽ phải mang tính đột phá, phải tốt hơn đạo luật khác. Đạo luật này chỉ có thể thấp hơn Hiến pháp, còn sẵn sàng vượt qua các các quy định khác bởi đây là thể chế đặc thù. Đặc thù mà phải tuân theo các quy định ràng buộc khác thì không phải đặc thù.

Ví dụ như Hiến pháp quy định chính quyền địa phương phải có HĐND và UBND thì các đặc khu kinh tế vẫn phải tuân theo. Vấn đề ở đây là đột phá ở HĐND và UBND là gì?

Theo dự thảo luật mới, HĐND chủ yếu quyết định mang tính định hướng, còn việc điều hành, triển khai như thế nào thì phải giao cho chủ tịch UBND đặc khu quyết định.

Tôi đề nghị xây dựng cơ chế tư lệnh đặc khu giao cho chủ tịch UBND đặc khu. Đây sẽ là một cá nhân chịu trách nghiệm trước pháp luật, Chính phủ, đại biểu Quốc hội về sự phát triển của đặc khu kinh tế. Vì thế chúng ta phải tìm được một cá nhân thực sự xuất sắc để đảm đương nhiệm vụ này. 

Xin cảm ơn ông!

Theo dự thảo Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt được sửa đổi gần đây nhất, chính quyền đặc khu được tổ chức theo phương án gồm có HĐND và UBND đặc khu.
HĐND đặc khu có không quá 15 đại biểu, trong đó đa số đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách; không tổ chức thường trực HĐND và các ban của HĐND. HĐND đặc khu có chủ tịch và một phó chủ tịch HĐND. Kết quả bầu Chủ tịch HĐND đặc khu phải được Uỷ ban thường vụ Quốc hội phê chuẩn.

UBND đặc khu chỉ bao gồm chủ tịch và hai phó chủ tịch. Chủ tịch và phó chủ tịch UBND đặc khu không nhất thiết là đại biểu HĐND đặc khu.
Cũng theo dự thảo luật mới này, hàng loạt các ưu đãi tại đặc khu kinh tế đã bị cắt giảm. Cụ thể, dự thảo luật đã giảm ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp đối với một số loại dự án đầu tư và giảm ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng, dịch vụ kinh doanh đặt cược.
Những ưu đãi liên quan đến tiền thuê đất, thuê mặt nước trong dự thảo luật mới cũng được thu hẹp. Theo đó, dự thảo luật chỉ quy định miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước tối đa cho cả thời hạn thuê chỉ đối với một số ít dự án.

Giá đất đặc khu kinh tế tăng 100 lần chỉ sau 2 năm, có nên cấm giao dịch hay không?

Giá đất đặc khu kinh tế tăng 100 lần chỉ sau 2 năm, có nên cấm giao dịch hay không?

Bất động sản -  7 năm
Phó chủ tịch Tập đoàn CENGroup tiết lộ, giá đất tại Bắc Vân Phong đã tăng hơn 100 lần trong 2 năm qua.
Giá đất đặc khu kinh tế tăng 100 lần chỉ sau 2 năm, có nên cấm giao dịch hay không?

Giá đất đặc khu kinh tế tăng 100 lần chỉ sau 2 năm, có nên cấm giao dịch hay không?

Bất động sản -  7 năm
Phó chủ tịch Tập đoàn CENGroup tiết lộ, giá đất tại Bắc Vân Phong đã tăng hơn 100 lần trong 2 năm qua.
Giải pháp căn cơ để ngăn đầu cơ, sốt đất ảo ở đặc khu kinh tế

Giải pháp căn cơ để ngăn đầu cơ, sốt đất ảo ở đặc khu kinh tế

Bất động sản -  7 năm

Theo đại diện của công ty tư vấn bất động sản Savills, đặc khu kinh tế muốn thực sự phát triển phải có quy hoạch ngay từ đầu, trong khi đó quy hoạch của Việt Nam vốn chưa phải thế mạnh.

Dự thảo Luật mới nhất đề nghị cắt giảm bớt ưu đãi tại đặc khu kinh tế

Dự thảo Luật mới nhất đề nghị cắt giảm bớt ưu đãi tại đặc khu kinh tế

Tiêu điểm -  7 năm

Trái với kỳ vọng của nhiều người, theo báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự án Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt của Uỷ ban thường vụ Quốc hội vừa công bố, hàng loạt các ưu đãi tại đặc khu kinh tế đã bị cắt giảm.

Cơn sốt đất đặc khu đang hạ nhiệt, nhà đầu tư mắc kẹt

Cơn sốt đất đặc khu đang hạ nhiệt, nhà đầu tư mắc kẹt

Bất động sản -  7 năm

Quyết định mạnh tay của chính quyền địa phương đã khiến cơn sốt đất càn quét các đặc khu kinh tế tương lai đang dần hạ nhiệt.

Chính quyền đặc khu hành chính – kinh tế sẽ được tổ chức theo phương án nào?

Chính quyền đặc khu hành chính – kinh tế sẽ được tổ chức theo phương án nào?

Tiêu điểm -  7 năm

Bộ máy chính quyền chuyên nghiệp, gọn nhẹ và chính sách ưu đãi vượt trội được xem như hai nhân tố cơ bản tạo nên sức hút của đặc khu hành chính - kinh tế đối với các nhà đầu tư.

TP.HCM và Nasdaq tiến tới ký kết hợp tác phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế

TP.HCM và Nasdaq tiến tới ký kết hợp tác phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế

Tiêu điểm -  1 ngày

TP.HCM và Nasdaq đã thống nhất về chủ trương ký kết bản ghi nhớ hợp tác vào giữa tháng 10, để phát triển Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại thành phố.

Bão lũ gây thiệt hại nặng nề cho các tỉnh Bắc Bộ

Bão lũ gây thiệt hại nặng nề cho các tỉnh Bắc Bộ

Tiêu điểm -  1 ngày

Sau khi bão số 11 suy yếu, các tỉnh Bắc Bộ tiếp tục hứng chịu mưa lớn kéo dài, gây ra lũ vượt mức lịch sử trên sông Cầu, sông Thương.

Phao cứu sinh cho dự án điện LNG và BOT ngành điện

Phao cứu sinh cho dự án điện LNG và BOT ngành điện

Tiêu điểm -  2 ngày

Bộ Công thương đề xuất cơ chế đặc thù nâng sản lượng hợp đồng tối thiểu và linh hoạt khung pháp lý, nhằm khơi thông loạt dự án năng lượng tỷ USD đang đình trệ.

Trung ương chốt danh sách nhân sự giới thiệu trình Đại hội XIV

Trung ương chốt danh sách nhân sự giới thiệu trình Đại hội XIV

Tiêu điểm -  3 ngày

Trung ương thống nhất danh sách nhân sự được giới thiệu vào Ban chấp hành Trung ương và Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa 14 để trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Vietnam Airlines được chọn đầu tư 3 nhà ga hàng hóa ở sân bay Long Thành

Vietnam Airlines được chọn đầu tư 3 nhà ga hàng hóa ở sân bay Long Thành

Tiêu điểm -  3 ngày

Ba nhà ga hàng hoá có tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 5.600 tỷ đồng.

TheLEADER tổ chức tọa đàm 'Giải cơn khát nhà ở vừa túi tiền'

TheLEADER tổ chức tọa đàm 'Giải cơn khát nhà ở vừa túi tiền'

Bất động sản -  8 giờ

Tọa đàm 'Giải cơn khát nhà ở vừa túi tiền' do TheLEADER tổ chức ngày 17/10/2025 tại Hà Nội, bàn giải pháp phát triển nhà ở giá hợp lý.

TP.HCM cấm doanh nghiệp ủy quyền ký hợp đồng đặt cọc, mua bán bất động sản

TP.HCM cấm doanh nghiệp ủy quyền ký hợp đồng đặt cọc, mua bán bất động sản

Bất động sản -  8 giờ

Doanh nghiệp bất động sản tại TP.HCM phải công khai thông tin dự án bất động sản, không được ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác ký hợp đồng đặt cọc, mua bán.

Frasers Property Vietnam khởi công trung tâm phân loại hàng hóa lớn nhất Đông Nam Á

Frasers Property Vietnam khởi công trung tâm phân loại hàng hóa lớn nhất Đông Nam Á

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Trung tâm phân loại hàng hóa lớn của SPX Express tại Hưng Yên, dự án "cross-dock" hai tầng đầu tiên tại Việt Nam, công suất 7 triệu bưu kiện/ngày, mở đường cho mạng lưới logistics xanh và thông minh.

Các quy định mới có lợi cho người mua nhà ở xã hội từ 10/10/2025

Các quy định mới có lợi cho người mua nhà ở xã hội từ 10/10/2025

Bất động sản -  12 giờ

Nâng mức thu nhập, xác nhận thu nhập đối với người không có hợp đồng lao động và giảm lãi suất cho vay là những điểm mới có lợi cho người mua nhà ở xã hội từ 10/10/2025.

VinFast cán mốc 100.000 ô tô bán ra trong 9 tháng đầu năm 2025

VinFast cán mốc 100.000 ô tô bán ra trong 9 tháng đầu năm 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

VinFast đã chính thức trở thành thương hiệu ô tô đầu tiên tại thị trường Việt Nam vượt mốc 100.000 xe bán ra chỉ sau ba quý đầu năm.

Happy One Mori chính thức ra quân với gần 3.000 chuyên viên tư vấn

Happy One Mori chính thức ra quân với gần 3.000 chuyên viên tư vấn

Bất động sản -  13 giờ

Với khí thế sôi nổi và tinh thần gắn kết lan tỏa mạnh mẽ, lễ ra quân “Đại sứ Mori - Khai mở chuẩn sống chuyên gia” diễn ra sáng ngày 10/10/2025 đã quy tụ gần 3.000 chuyên viên tư vấn từ 02 đầu cầu Nam - Bắc. Sự kiện là minh chứng cho sức mạnh tập thể và niềm tin bền vững vào thương hiệu nhà phát triển bất động sản uy tín Vạn Xuân Group và thương hiệu truyền cảm hứng Happy One.

Lợi nhuận TCBS liên tục phá đỉnh

Lợi nhuận TCBS liên tục phá đỉnh

Tài chính -  14 giờ

Lợi nhuận trước thuế của TCBS trong quý III/2025 đã đạt 2.024 tỷ đồng, tăng trưởng 85% so với cùng kỳ và là mức kỷ lục từ trước đến nay.