Doanh nghiệp đua nhau ứng dụng AI, rào cản không dễ hoá giải

Trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh ở Việt Nam và trên toàn cầu. Tuy nhiên, mức độ ứng dụng AI còn chênh lệch giữa các doanh nghiệp.

Khảo sát của Lenovo Việt Nam cho thấy mới có 44% doanh nghiệp Việt Nam đã tích hợp AI vào hoạt động, 39% dự kiến triển khai trong vòng 12 tháng tới và 17% vẫn chưa có kế hoạch.

Một nghiên cứu của CPA Australia cho thấy 47% doanh nghiệp nhỏ ở Việt Nam đã sử dụng AI như một công cụ tư vấn kinh doanh, khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của công nghệ này.

Dù mức độ ứng dụng khác nhau giữa các ngành, những doanh nghiệp tiên phong đang gặt hái thành quả.

Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) cho biết, ngân hàng đã triển khai áp dụng AI vào hệ thống hỏi đáp khách hàng về thẻ.

“Trước đây, nhân viên tư vấn cần đến sáu tháng đào tạo để nắm vững thông tin sản phẩm. Nay, AI có thể thay thế con người trong nhiệm vụ này”, ông Hải chia sẻ tại AI Summit 2025 vừa được tổ chức mới đây.

Ngân hàng TMCP quốc tế Việt Nam (VIB) đã ứng dụng chatbot AI vào dịch vụ ngân hàng di động. “Ứng dụng AI giúp cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, tối ưu hóa nội dung marketing và nâng cao hiệu suất trong hoạt động của ngân hàng”, ông Trần Nhất Minh, Giám đốc khối ngân hàng số VIB cho biết.

Trong lĩnh vực bảo hiểm, Prudential Việt Nam đã trang bị cho nhân viên một trợ lý ảo hỗ trợ công việc. Theo ông Trần Ngọc Quốc Sơn, Giám đốc Công nghệ thông tin của Prudential Việt Nam, doanh nghiệp đã ứng dụng AI vào hai mảng chính: quản lý chất lượng bán hàng và nâng cao trải nghiệm khách hàng trong chi trả quyền lợi.

“Việc ứng dụng AI không còn là lựa chọn mà đã trở thành xu thế tất yếu. Những doanh nghiệp và người lao động không bắt kịp công nghệ sẽ có nguy cơ bị bỏ lại phía sau,” ông Sơn nhận định.

Những rào cản và lo ngại

Dù AI mang lại nhiều lợi ích, các chuyên gia cảnh báo rằng việc triển khai không phải lúc nào cũng thành công, do mỗi doanh nghiệp có nhu cầu và mục tiêu khác nhau.

Ông Nguyễn Bảo Tri, Giám đốc công nghệ toàn quốc Unilever Việt Nam, chỉ ra một trong những rào cản lớn nhất là chất lượng dữ liệu. AI chỉ có thể hoạt động hiệu quả khi dữ liệu đầu vào chính xác và đáng tin cậy. Tuy nhiên, số lượng công ty sở hữu dữ liệu chất lượng hiện nay vẫn còn hạn chế.

Bên cạnh đó, việc thiếu hụt nhân sự AI trình độ cao cũng là một thách thức lớn. Các vị trí như kỹ sư AI, khoa học dữ liệu và kỹ sư dữ liệu hiện vẫn rất khan hiếm, trong khi quá trình đào tạo nhân lực đòi hỏi tốn thời gian, có thể gây gián đoạn vận hành.

“Phải mất 15 tháng chúng tôi mới có thể vận hành ổn định”, ông Minh từ VIB cho biết.

Vấn đề tài chính cũng là trở ngại lớn. Việc triển khai AI đòi hỏi đầu tư đáng kể vào hạ tầng, từ phần cứng như GPU, TPU đến phần mềm và dữ liệu lớn. Chi phí phát triển, đào tạo mô hình AI và duy trì hệ thống cao khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn.

Ngoài ra, rủi ro an ninh mạng cũng đáng lo ngại. Theo CPA Australia, Việt Nam đứng thứ hai khu vực châu Á - Thái Bình Dương về tỷ lệ doanh nghiệp nhỏ bị ảnh hưởng bởi sự cố an ninh mạng trong năm 2024. Trong số 300 doanh nghiệp tham gia khảo sát, 60% cho biết họ chịu thiệt hại về thời gian và tài chính do tấn công mạng.

Trước những mối đe dọa gia tăng, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa đang siết chặt các biện pháp an ninh mạng. Tuy nhiên, CPA Australia dự báo 68% doanh nghiệp tham gia khảo sát vẫn có nguy cơ bị tấn công mạng trong năm 2025, nhấn mạnh sự cấp thiết của các chiến lược bảo mật vững chắc đi kèm với việc triển khai AI.