Phát triển bền vững

Đồng nát, ve chai, làng nghề tái chế được hưởng lợi từ chính sách EPR

Phạm Sơn Thứ sáu, 05/11/2021 - 14:19

Theo đại diện Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), những người đồng nát, ve chai, tái chế tự phát là “tài sản quý của Việt Nam”. Nhóm phi chính thức này nếu nhận được hỗ trợ từ chính sách sẽ tạo ra động lực thúc đẩy cho kinh tế tuần hoàn.

Làng nghề thu gom, tái chế vẫn sẽ đóng vai trò tích cực trong nền kinh tế tuần hoàn. Ảnh: PLVN.

Thực tế, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tái chế ở Việt Nam vẫn đang phải nhập khẩu một số lượng lớn phế liệu từ nước ngoài. Điều này tưởng chừng rất phi lý khi Việt Nam nằm trong top 4 quốc gia xả nhiều rác thải nhựa nhất ra đại dương.

Lý giải về nghịch lý này, ông Hoàng Đức Vượng, Chủ tịch Chi hội nhựa tái sinh, cho biết, rác thải ở Việt Nam không được phân loại tại nguồn, dẫn đến những loại rác có giá trị tái chế thường bị trộn lẫn với chất thải hữu cơ, chất thải không có giá trị. Đồng thời, một số loại rác có tiềm năng tái chế cao nhưng từ khâu thiết kế đã không thuận tiện cho hoạt động tái chế.

Những khó khăn đó là cản trở rất lớn đối với tái chế ở quy mô lớn, bắt buộc các doanh nghiệp tái chế phải nhập khẩu phế liệu đã được phân loại sẵn. Lượng rác thải có tiềm năng tái chế thì chủ yếu được “phân loại bằng tay” và tái chế (chủ yếu là giáng chế) ở các cơ sở phi chính thức.

Như vậy, những người đồng nát, ve chai và tái chế tự phát trong suốt hàng chục năm qua đã góp phần quan trọng vào việc hạn chế lượng rác thải. Như ông Vượng đã chia sẻ trong một hội thảo trước đây, rằng nếu không có nhóm lao động này, có lẽ “rác đã ngập đến cổ chúng ta thay vì đến chân như hiện nay”.

Thu gom đồng nát, phế liệu: Mắt xích yếu thế trong kinh tế tuần hoàn

Thực tế, trao đổi với phóng viên TheLEADER, một công nhân vệ sinh môi trường cho biết, trước lượng rác thải phát sinh ngày càng tăng cao còn nhân công thì ngày càng ít đi, những người đồng nát, ve chai chính là “trợ thủ đắc lực” giúp công nhân vệ sinh môi trường làm sạch đường phố, gìn giữ vệ sinh chung.

Quanh năm làm việc với rác thải, chịu nhiều rủi ro về sức khỏe, tuy nhiên nhóm lao động này chủ yếu là những người yếu thế và gần như bị “bỏ quên” trên chính sách. Theo ông Vượng, đây chính là lý do hoạt động tái chế của khu vực phi chính thức có chất lượng, hiệu quả thấp, đồng thời phát sinh ô nhiễm.

“Không thể trách họ gây ra ô nhiễm vì chúng ta đâu có hỗ trợ được gì cho họ trong suốt nhiều năm qua”, đại diện ngành tái chế nhận xét.

Đồng nát, ve chai với kinh tế tuần hoàn và chính sách EPR

Kỳ vọng vào EPR

“Những người bị đặt ngoài lề”, theo ông Vượng, có khoảng 2 – 3 triệu người, tương đương với quy mô lao động của ngành dệt may. Trong số đó, chủ yếu là chị em phụ nữ không được học hành nhiều, tuổi cũng đã cao.

Như vậy, hỗ trợ cho nhóm thu gom, tái chế rác thải phi chính thức không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn, mà còn tạo tác động tích cực tới những vấn đề về an sinh xã hội và cân bằng giới ở Việt Nam.

Đồng quan điểm với đại diện ngành tái chế, ông Fausto Tazzi, Phó chủ tịch PRO Việt Nam nhận xét, những người đồng nát, ve chai là “hình thức sơ khai của mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Những người tái chế, thu gom tự phát này được nhận xét là “tài sản quý của Việt Nam”, vẫn sẽ đóng vai trò tích cực trong nền kinh tế tuần hoàn mà chúng ta đang hướng tới nếu có sự hỗ trợ thích hợp từ phía chính sách.

Ông Nguyễn Thi, chuyên viên Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và môi trường cho biết, công cụ mở rộng trách nhiệm của nhà sản xuất (EPR) được đưa vào luật mới sẽ hỗ trợ nhóm lao động phi chính thức nói trên.

Cụ thể, các cơ sở đồng nát, ve chai sẽ tiếp tục duy trì vai trò thu gom rác thải và cung cấp phế liệu cho các nhà tái chế nằm trong hệ thống EPR.

Mặt khác, tiến phí đóng góp cho công cụ EPR sẽ được chi trả một phần để hỗ trợ khu vực phi chính thức. Tuy nhiên, muốn tham gia vào cơ chế này, các cơ sở tái chế, thu gom cần đáp ứng những tiêu chuẩn để hoạt động ngày càng chuyên nghiệp và hiệu quả.

Ba trụ cột làm nên 'triết lý giá thấp' của ông chủ Thorakao

Ba trụ cột làm nên 'triết lý giá thấp' của ông chủ Thorakao

Phát triển bền vững -  4 ngày

Ông chủ Thorakao lý giải triết lý giá thấp dựa trên ba giá trị cốt lõi: đạo đức kinh doanh, thương khách hàng và tinh thần học tập suốt đời.

Quỹ Touchstone Partners gieo mầm chuyển đổi xanh

Quỹ Touchstone Partners gieo mầm chuyển đổi xanh

Phát triển bền vững -  5 ngày

Quỹ chuyển đổi xanh của Touchstone Partners sẽ bắt đầu giải ngân vốn từ tháng 12/2025, đồng thời cố vấn trực tiếp và hỗ trợ chiến lược cho các startup.

Vicostone tiên phong triển khai ESG vì tương lai bền vững

Vicostone tiên phong triển khai ESG vì tương lai bền vững

Phát triển bền vững -  1 tuần

Trong bối cảnh ngành vật liệu xây dựng đang dịch chuyển mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững, Vicostone đã sớm khẳng định vị thế doanh nghiệp tiên phong ứng dụng ESG trong toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh, với mục tiêu kiến tạo tương lai xanh thông qua hoạt động sản xuất có trách nhiệm.

Khi bình đẳng giới được gieo mầm: Từ lớp học lan tỏa đến từng ngôi nhà 

Khi bình đẳng giới được gieo mầm: Từ lớp học lan tỏa đến từng ngôi nhà 

Phát triển bền vững -  1 tuần

Trong hai ngày tập huấn tại Tuyên Quang, 40 tham dự viên dân tộc thiểu số được trang bị kiến thức về bình đẳng giới trong mối liên hệ với phát triển kinh tế gia đình và kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với bạo lực. Khóa học do Quỹ Vì Tầm Vóc Việt tổ chức giúp họ hiểu rõ hơn các vấn đề giới, nhận diện nguy cơ bạo lực gia đình và mang những bài học ấy trở về để gieo sự thay đổi trong chính mái nhà của mình.

Nippon Paint và hành trình kiến tạo tương lai xanh từ từng giọt sơn

Nippon Paint và hành trình kiến tạo tương lai xanh từ từng giọt sơn

Phát triển bền vững -  1 tuần

Nippon Paint không chỉ phủ xanh từng công trình, mà còn xây dựng chiến lược ESG nhất quán từ sản xuất, thành phẩm đến hệ sinh thái hợp tác.

Giấc mơ quốc gia xuất khẩu tài sản số không xa

Giấc mơ quốc gia xuất khẩu tài sản số không xa

Tài chính -  1 giờ

Tài sản số đang trở thành cơ hội để doanh nghiệp trong nước mang ngoại tệ về Việt Nam, thay vì gắn mác đầu cơ, hay “mì ăn liền”.

Những chuyến đi ngắn để làm mát tâm trí của Gen Z

Những chuyến đi ngắn để làm mát tâm trí của Gen Z

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Khi nhịp sống hối hả tạm lắng xuống, người trẻ tìm đến những chuyến đi ngắn, tận hưởng khoảng lặng để tái cân bằng. Giữa xu hướng “coolcation”, họ không chỉ đi để nghỉ ngơi mà còn để lấy lại sự hứng khởi, tìm kiếm ý tưởng sáng tạo cho giai đoạn áp lực cuối năm.

Ông Vũ Đại Thắng làm Chủ tịch Hà Nội

Ông Vũ Đại Thắng làm Chủ tịch Hà Nội

Tiêu điểm -  17 giờ

Ông Vũ Đại Thắng vừa được bầu giữ chức Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026, ngay sau khi Bộ Chính trị công bố quyết định điều động ông làm Phó bí thư thành ủy Hà Nội.

Chủ tịch Bảo Hưng Invest và tham vọng tạo dấu ấn 'luxury Việt Nam'

Chủ tịch Bảo Hưng Invest và tham vọng tạo dấu ấn 'luxury Việt Nam'

Bất động sản -  17 giờ

Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Bảo Hưng Nguyễn Thị Hương Lan tâm huyết với việc lấy bản sắc văn hoá bản địa để kiến tạo nên một sản phẩm 'luxury Việt Nam' đích thực.

MoMo hướng tới mô hình tập đoàn công nghệ tài chính

MoMo hướng tới mô hình tập đoàn công nghệ tài chính

Doanh nghiệp -  17 giờ

Suốt 15 năm qua, MoMo đã liên tục chuyển mình trước những thay đổi của thời đại, để rồi tìm ra đích đến trở thành tập đoàn công nghệ tài chính tiên phong với AI.

Dân số già nhanh, Việt Nam cần học gì từ mô hình chăm sóc của Nhật?

Dân số già nhanh, Việt Nam cần học gì từ mô hình chăm sóc của Nhật?

Tiêu điểm -  17 giờ

Việt Nam đang già hoá nhanh hơn dự báo, tạo áp lực lớn lên kinh tế, y tế và an sinh. Để thích ứng, hệ thống chăm sóc cần phải thay đổi.

Giới đầu tư úp mở cú nhảy giá lớn của bất động sản Hải Phòng

Giới đầu tư úp mở cú nhảy giá lớn của bất động sản Hải Phòng

Bất động sản -  18 giờ

Nhiều ý kiến cho rằng, bất động sản Hải Phòng đang đứng trước cơ hội đầu tư của thập kỷ, với kỷ vọng tăng giá mạnh trong thời gian tới.

Đọc nhiều