Leader talk

Gỡ rối quản lý bất động sản du lịch

GS, TSKH Đặng Hùng Võ Thứ bảy, 22/06/2019 - 16:51

Cần thay đổi góc nhìn quản lý đối với các bất động sản đa công năng, trong đó có công năng phục vụ du lịch, cần chuyển sang nhìn nhận theo kinh tế chia sẻ.

Gỡ rối quản lý bất động sản du lịch
Phối cảnh tổng thể các khu phức hợp nghỉ dưỡng và du lịch quy mô lớn ở phía Bắc đảo Phú Quốc.

Đầu tư bất động sản du lịch theo phương thức truyền thống thông qua các dự án khách sạn, vui chơi - giải trí rồi vận hành khai thác là rất quen thuộc, nhưng cứ theo cách này thì không thể động viên vốn từ dân trực tiếp tham gia vào đầu tư phát triển.

Phương thức phi truyền thống dựa trên giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai đã tạo được sức hút vốn từ dân rất mạnh vào các loại hình bất động sản du lịch với tên gọi khác đi như condotel, hometel, officetel, shophouse, shopvilla…

Từ đây, vấn đề vốn cho phát triển phân khúc bất động sản du lịch đã tốt hơn rất nhiều, các nhà đầu tư thứ cấp từ dân đã đưa vốn của mình vào mua các đơn vị bất động sản du lịch từ các dự án đầu tư.

Tất nhiên, điều kiện để phân khúc này phát triển ổn định cần tới là sự bảo đảm pháp lý về quyền sử dụng đất dài hạn cho các nhà đầu tư thứ cấp và sự dễ dàng vay vốn tín dụng của các nhà đầu tư thứ cấp.

Khi còn làm quản lý ở Bộ, tôi thường nghe thấy câu nói quen thuộc rằng cần phải tìm cách quản lý cho thật chặt. Đã đành là làm gì cũng phải làm cho thật chặt chẽ, nhưng tôi vẫn nói rằng đó không phải là mục tiêu cuối cùng, câu hỏi chính cần đặt ra là "quản lý chặt để làm gì?". Cái đích cần hướng đến là hiệu quả cao của phát triển, quản lý chặt cũng chỉ để phát triển tốt mà bền vững, không phải để xác lập quyền lực của người quản lý.

Trong phát triển bất động sản du lịch, cái đích ở đây là đưa kinh tế du lịch Việt Nam trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Như trên đã nói, kể từ 2014 bất động sản du lịch đã phát triển mạnh với mục tiêu bảo đảm hạ tầng lưu trú cho kinh tế du lịch dựa trên phương thức đầu tư phi truyền thống nhằm huy động vốn đầu tư từ dân vào các dạng thức bất động sản du lịch với tên gọi mới.

Cũng từ đó, nhiều nhà quản lý các cấp cứ loay hoay với hình thức tên gọi mới này, chuyển ngữ sang tiếng Việt và cho rằng còn thiếu khung pháp lý để quản lý các hình thức bất động sản du lịch mới này. Sự thực, tên gọi chỉ là hình thức và trong tương lai còn biết bao nhiêu cách đặt tên mới nữa. Điều cốt yếu là cần xem xét nội dung gì mới ở đây để hoàn chỉnh khung pháp luật.

Cái mới về nội dung của các bất động sản du lịch mới ở đây là một bất động sản du lịch có thể sử dụng cho nhiều công năng: có thể để ở, có thể cho thuê dài hạn để ở hay có thể cho thuê lưu trú ngắn hạn phục vụ du lịch, cũng có thể cho thuê làm văn phòng và còn có thể sử dụng vào nhiều công năng khác nữa, miễn là bảo đảm các tiêu chí về không gian sinh sống của con người. Đây là một thể hiện của kinh tế chia sẻ nhằm tận dụng cao nhất mọi nguồn lực sao cho tiết kiệm và hiệu quả cao.

Đến nay, khu vực quản lý luôn bỡ ngỡ với kinh tế chia sẻ khi nhìn nó bằng tư duy quản lý truyền thống. Nhiều nước, gồm cả nước ta đang lúng túng với quản lý taxi công nghệ dựa trên giải pháp công nghệ để động viên thời gian không sử dụng mọi loại xe tư nhân tham gia vào hoạt động taxi.

Tương tự, phương thức động viên mọi nơi ở tham gia vào hoạt động du lịch cũng làm cho quản lý ở ta rơi vào bỡ ngỡ. Lúc này, cần thay đổi góc nhìn quản lý đối với các bất động sản đa công năng, trong đó có công năng phục vụ du lịch, cần chuyển sang nhìn nhận theo kinh tế chia sẻ.

Khái niệm bất động sản đa công năng không phải là điều gì mới ở Việt Nam. Một chung cư thường có vài tầng dưới cùng làm siêu thị, cửa hàng, văn phòng… và các tầng trên làm nơi ở. Vậy thì một số tầng làm nơi cho thuê lưu trú cũng đâu có làm thay đổi chung cư này.

Một chung cư cao cấp cần một doanh nghiệp quản lý và một khách sạn cũng cần một doanh nghiệp quản lý, chẳng có gì khác nhau. Mọi nhà ở tại đô thị Việt Nam cũng vừa để ở, vừa để làm cửa hàng. Hình thức shophouse hay shopvilla cũng không có gì khác với nhà mặt phố hiện nay.

Như vậy, vấn đề trọng tâm không phải là hình thức tên gọi mà là cần hoàn chỉnh khung pháp luật để quản lý và phát triển các bất động sản đa công năng.

Gỡ rối quản lý bất động sản du lịch 1
GS, TSKH Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Luật Đất đai kể từ 2003 đã quan tâm tới việc quản lý một thửa đất có thể sử dụng vào nhiều mục đích, có một mục đích chính và nhiều mục đích phụ. Hơn nữa, còn quy định rằng một trong các mục đích là để ở thì phải coi mục đích chính là để ở và phải nộp tiền sử dụng đất theo đất ở. 

Khung pháp luật này vẫn đang hiện hành trong hệ thống pháp luật đất đai dựa trên Luật Đất đai 2013. Vì vậy, khi áp dụng pháp luật đất đai cẩn thận một chút thì có thể khẳng định việc giao đất ở để phát triển các dự án bất động sản du lịch dạng thức mới là phù hợp pháp luật.

Về cấu trúc không gian nhà, dạng thức bất động sản mới này cũng không có gì mới: hoặc là chung cư hoặc là nhà riêng lẻ. Một cái gọi là condotel cũng có thể coi là một chung cư hay một khách sạn gồm toàn căn hộ. Một shophouse cũng chỉ là một nhà liền kề trên một dẫy phố, một shopvilla cũng chỉ là một biệt thự,... Tất cả đều không có gì mới.

Trên thực tế, có hai luồng ý kiến đang xuất hiện. Thứ nhất, condotel là căn hộ khách sạn phục vụ kinh doanh du lịch, tức là chỉ được sử dụng có thời hạn 50 năm hoặc cùng lắm là 70 năm. Thứ hai, condotel là nhà chung cư, có thể để cho thuê, tức là được sử dụng đất lâu dài.

Cả hai ý kiến này đều được hình thành dựa trên tư duy quản lý cũ, đó là một bất động sản chỉ sử dụng vào một mục đích. Điều cần làm là phải xây dựng khung pháp lý cho các bất động sản đa công năng dựa trên tư duy quản lý kinh tế chia sẻ.

Như vậy, giải pháp cần làm là hãy bổ sung các quy định vào Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản về phương thức quản lý các bất động sản đa công năng.

Về đất đai, cho phép các chủ đầu tư dự án bất động sản có mục tiêu phục vụ kinh doanh du lịch được quyền lựa chọn hình thức sử dụng đất lâu dài gắn với nộp tiền sử dụng đất ở hoặc hình thức sử dụng đất có thời hạn gắn với nộp tiền thuê đất kinh doanh - dịch vụ, tương ứng với từng phần diện tích đất đai phù hợp của dự án.

Về quản lý bất động sản, cần đưa quy định về nguyên tắc chấp nhận một số công năng được phép và yêu cầu đối với các bất động sản đa công năng.

Tất nhiên, khi pháp luật được sửa đổi, bổ sung thì bao giờ cũng có các điều khoản chuyển tiếp, tức là các quy định xử lý đối với các dự án condotel đã được phê duyệt, các căn hộ tại condotel đã được cấp Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất và nhà gắn liền.

Cách thức phù hợp là cho phép các chủ đầu tư dự án được lựa chọn phần diện tích được sử dụng đất lâu dài và phần diện tích được thuê đất có thời hạn. Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Giấy chứng nhận đã cấp phải được điều chỉnh theo các phần diện tích đã chủ đầu tư dự án lựa chọn.

Chỉ có cách làm này mới đảm bảo condotel phát huy được hết thế mạnh bản chất của loại hình bất động sản này. 

Thời cơ lớn cho bất động sản du lịch Phú Quốc cất cánh

Thời cơ lớn cho bất động sản du lịch Phú Quốc cất cánh

Bất động sản -  6 năm
Kể từ đầu 2019, Phú Quốc tiếp tục ghi nhận chuyển biến tích cực ở phân khúc bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng, hướng đảo Ngọc trở lại đường đua với những “hòn đảo thiên đường” trong khu vực như Bali, Phuket…
Thời cơ lớn cho bất động sản du lịch Phú Quốc cất cánh

Thời cơ lớn cho bất động sản du lịch Phú Quốc cất cánh

Bất động sản -  6 năm
Kể từ đầu 2019, Phú Quốc tiếp tục ghi nhận chuyển biến tích cực ở phân khúc bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng, hướng đảo Ngọc trở lại đường đua với những “hòn đảo thiên đường” trong khu vực như Bali, Phuket…
Thu hồi sổ đỏ condotel: Quyền lợi khách hàng sẽ xử lý ra sao?

Thu hồi sổ đỏ condotel: Quyền lợi khách hàng sẽ xử lý ra sao?

Bất động sản -  6 năm

Theo luật sư Trương Anh Tú, những khách hàng đã mua căn hộ condotel bị thu hồi sổ đỏ lâu dài cần được bồi thường thiệt hại một cách thoả đáng.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng: Trong năm 2019 sẽ có quy chuẩn pháp lý cho condotel

Bộ trưởng Bộ Xây dựng: Trong năm 2019 sẽ có quy chuẩn pháp lý cho condotel

Bất động sản -  6 năm

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, trong năm 2019, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và môi trường, Bộ Văn hoá thể thao và du lịch sẽ ban hành các văn bản liên quan đến pháp lý cho condotel.

'Sổ đỏ cho condotel, officetel chỉ có thể là sổ có thời hạn'

'Sổ đỏ cho condotel, officetel chỉ có thể là sổ có thời hạn'

Bất động sản -  6 năm

"Không thể xem condotel là căn hộ để ở. Sổ đỏ cấp cho các bất động sản này vì thế cũng chỉ có thể là sổ đỏ có thời hạn", ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) nhận định.

Đề xuất giải pháp căn cơ tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho condotel

Đề xuất giải pháp căn cơ tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho condotel

Bất động sản -  7 năm

Theo luật sư Trương Anh Tú, giải pháp tốt nhất là các dự án condotel đã triển khai xây dựng và đưa vào giao dịch trên thị trường thì chủ đầu tư buộc phải thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất dịch vụ sang đất ở chứ không thể vì tình thế ép buộc mà sáng tạo khái niệm mâu thuẫn như "đất ở không hình thành đơn vị ở".

'Gỡ rào, mở đường' để tư nhân tăng tốc

'Gỡ rào, mở đường' để tư nhân tăng tốc

Leader talk -  5 giờ

Kinh tế tư nhân từ lâu đã được xác định là “động lực quan trọng” của nền kinh tế và ngày càng được xem trọng. Tuy nhiên, sau gần bốn thập kỷ đổi mới, khu vực này vẫn chưa có được vị trí xứng tầm.

Trục chiến lược định hình siêu đô thị TP.HCM sau mở rộng địa giới

Trục chiến lược định hình siêu đô thị TP.HCM sau mở rộng địa giới

Leader talk -  1 ngày

TP.HCM mở rộng địa giới là cơ hội kiến tạo siêu đô thị hiện đại, gắn kết ba cực kinh tế: công nghiệp – cảng biển – du lịch. 10 nguyên lý chiến lược cùng trục hạ tầng đa phương thức được kỳ vọng sẽ giúp thành phố “lớn lên về chất”, thay vì chỉ dừng ở “cơi nới hình thức”.

Đánh thức tiềm năng du lịch biển hậu sáp nhập

Đánh thức tiềm năng du lịch biển hậu sáp nhập

Leader talk -  1 ngày

Hậu sáp nhập là thời điểm để định vị lại du lịch biển Việt Nam khi ba nghìn cây số bờ biển tuyệt đẹp vẫn chưa được khai thác xứng tầm.

Đâu là động lực để Việt Nam tăng trưởng cao dài hạn?

Đâu là động lực để Việt Nam tăng trưởng cao dài hạn?

Leader talk -  1 ngày

Gia tăng năng suất là động lực quan trọng để Việt Nam đạt tăng trưởng cao trong dài hạn, trở thành nước thu nhập cao vào 2045. Nhưng, vẫn còn rất nhiều ‘nút thắt’, là gì?

Đường dài Độc lập: 1945-1986, nền tảng để Đổi mới

Đường dài Độc lập: 1945-1986, nền tảng để Đổi mới

Leader talk -  2 ngày

Hơn bốn thập niên chiến tranh và kiến thiết kể từ Độc lập năm 1945 đã tôi luyện bản lĩnh, tạo nền tảng để Đất nước bước vào giai đoạn Đổi mới đầy cam go.

Kế thừa lãnh đạo cần nhiều hơn một cuộc chuyển giao quyền lực

Kế thừa lãnh đạo cần nhiều hơn một cuộc chuyển giao quyền lực

Diễn đàn quản trị -  1 giờ

Kế thừa không chỉ là trách nhiệm mang tính hình thức mà là sự truyền lửa, gìn giữ tinh thần cốt lõi và kiến tạo con đường phát triển bền vững cho thế hệ tương lai

Người dân đội mưa chờ cả đêm xem tổng duyệt diễu binh, diễu hành

Người dân đội mưa chờ cả đêm xem tổng duyệt diễu binh, diễu hành

Ống kính -  1 giờ

Sáng 30/8, buổi lễ tổng duyệt diễu binh, diễu hành mừng Quốc khánh 2-9 diễn ra trang trọng tại quảng trường Ba Đình.

Vì sao chủ tịch Phát Đạt bán 88 triệu cổ phiếu PDR?

Vì sao chủ tịch Phát Đạt bán 88 triệu cổ phiếu PDR?

Doanh nghiệp -  1 giờ

Quyết định chuyển nhượng 88 triệu cổ phiếu PDR của ông Nguyễn Văn Đạt, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Phát triển bất động sản Phát Đạt được lý giải để 'kiến tạo' tương lai cho doanh nghiệp.

T&T Group đề xuất nghiên cứu đầu tư nhiều dự án chiến lược, đột phá tại Cà Mau

T&T Group đề xuất nghiên cứu đầu tư nhiều dự án chiến lược, đột phá tại Cà Mau

Doanh nghiệp -  2 giờ

T&T Group đề xuất nghiên cứu đầu tư nhiều dự án chiến lược và đột phá tại Cà Mau, góp phần tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho địa phương trong tương lai gần.

Caravan thư viện 2030 lần thứ 16 trao yêu thương đến Trường tiểu học và trung học cơ sở Vừ A Dính

Caravan thư viện 2030 lần thứ 16 trao yêu thương đến Trường tiểu học và trung học cơ sở Vừ A Dính

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Dự án Thư viện 2030 lần thứ 16 - Gieo chữ trên đá núi gồm 200 doanh nhân đã xuất phát, chính thức khánh thành xây một thư viện, xây một giấc mơ và khởi công niềm tin cho thế hệ tương lai.

'Gỡ rào, mở đường' để tư nhân tăng tốc

'Gỡ rào, mở đường' để tư nhân tăng tốc

Leader talk -  5 giờ

Kinh tế tư nhân từ lâu đã được xác định là “động lực quan trọng” của nền kinh tế và ngày càng được xem trọng. Tuy nhiên, sau gần bốn thập kỷ đổi mới, khu vực này vẫn chưa có được vị trí xứng tầm.

Dấu ấn Vietravel Airlines tại Triển lãm Thành tựu đất nước

Dấu ấn Vietravel Airlines tại Triển lãm Thành tựu đất nước

Nhịp cầu kinh doanh -  18 giờ

Với thông điệp “Kiến tạo cất cánh từ vùng trời quốc gia”, Vietravel Airlines đã mang đến Triển lãm Thành tựu đất nước một không gian trưng bày đặc biệt, nơi hành trình của một hãng hàng không trẻ được hòa quyện cùng bức tranh 80 năm xây dựng và phát triển của đất nước.