Luật hấp dẫn ở Base.vn

Những ngày tháng 8/2021 là những ngày buồn đối với các doanh nghiệp vì tình hình dịch bệnh diễn biến rất căng thẳng ở các đầu cầu kinh tế. 

Với Base.vn, tháng Tám này lại là cột mốc để khởi động kế hoạch 5 năm lần thứ hai sau khi hoàn thành tốt kế hoạch 5 năm lần thứ nhất. Bị đặt trong bối cảnh nhiều thách thức nhưng ban lãnh đạo Base và đội ngũ vẫn giữ được nhiệt huyết, năng động như cách họ đã làm suốt nửa thập kỷ qua.

Trả lời câu hỏi: “Tại sao có thể xây dựng được một đội ngũ nhân viên năng động, nhiệt thành và tài năng như vậy?", đồng sáng lập Base.vn Trịnh Ngọc Bảo chia sẻ rằng không có bất kì một công thức nào cụ thể. Ngoài tâm niệm về sự tử tế, họ chỉ cố gắng cấy vào gen mỗi con người của Base đức tính can đảm.

Đó là sự can đảm để đối mặt và thực thi những trọng trách lớn vì không phải ai cũng dám; để đấu tranh vì thành công của khách hàng; để dẫu có thất bại vẫn phải ngẩng cao đầu vì những nỗ lực và sự tử tế họ đã cố gắng mà không hối hận; để biết hạ thấp cái tôi và thấu cảm mọi điều từ khách hàng, đồng nghiệp và đối tác vì không phải ai cũng hoàn hảo.

“Đây là một tập thể của những cá nhân xuất chúng và vô cùng can đảm”, đồng sáng lập kiêm giám đốc vận hành (COO) của Base.vn khẳng định.

‘Làm việc online không làm xói mòn văn hoá công ty’ 

Là doanh nghiệp chịu những ảnh hưởng gián tiếp khi các đối tác bị sụt giảm doanh thu do Covid-19, lại còn phải làm việc từ xa, tinh thần đội ngũ 300 con người của Base.vn diễn biến ra sao suốt mùa dịch, thưa anh?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Xét về mặt tích cực, dù chịu ảnh hưởng liên đới nhưng mức độ tác động đối với các doanh nghiệp công nghệ như Base đỡ hơn các ngành khác khá nhiều. 

Chúng tôi may mắn có được sự hỗ trợ của công nghệ, bao gồm cả các sản phẩm của Base hoặc các đối tác khác ở nước ngoài, điều đó giúp hệ thống công việc được tổ chức hiệu quả hơn. 

Chúng tôi cũng dùng dữ liệu trong hầu hết các hoạt động hàng ngày để ra quyết định, vậy nên việc điều chỉnh các hành động hàng ngày được diễn ra liên tục và không bị gián đoạn.

Tuy nhiên, do phải làm việc từ xa, tinh thần của anh em có nhiều biến động, năng suất có kém hơn và hiệu suất công ty bị ảnh hưởng.

Nếu như có thể gặp gỡ sau hai tuần giãn cách vào năm ngoái thì thời điểm này mọi người lại phải làm việc ở nhà khá lâu. Họ trải qua đủ loại tâm lý, cảm xúc. Đầu tiên là lo sợ, hào hứng, buồn bã, thất vọng rồi chán chường… Anh em vẫn vui vẻ mỗi lần được gặp nhau trực tuyến nhưng cũng buồn vì không có đồng nghiệp ngồi làm việc bên cạnh. Ai cũng đặt ra câu hỏi “không biết bao giờ mới hết dịch”.

Những lúc xuống tinh thần nhất có lẽ là khi vừa không được gặp gỡ mọi người, vừa ghi nhận kết quả làm việc không như mong muốn.

Với những biến đổi trong tâm lý như vậy, ban lãnh đạo của Base đã làm gì để vực dậy tinh thần đội ngũ cũng như giúp anh em duy trì được hiệu suất khi làm việc từ xa, đặc biệt là khi phương thức làm việc linh hoạt được nhận định sẽ trở thành một xu hướng toàn cầu trong tương lai?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Việc quan tâm đến tinh thần và năng lượng của nhân sự được ban lãnh đạo Base xác định phải để ý trong quá trình phát triển, đặc biệt là trong mùa dịch.

Thông thường hàng năm, toàn bộ nhân sự của Base có một chuyến đi xa để chia sẻ và “quẩy” cùng nhau vào dịp sinh nhật công ty. Tuy nhiên, vì sinh nhật năm nay diễn ra đúng thời điểm dịch bệnh căng thẳng nên chúng tôi đã tổ chức một sự kiện ảo (virtual event) khá thú vị. Ai cũng chóng mặt khi chơi xong nhưng đều rất vui vì lâu lắm mới được chơi cùng nhau, dù là qua môi trường ảo.

Công ty luôn cố gắng duy trì các hoạt động truyền thông nội bộ để đảm bảo gắn kết, hạn chế sự chán chường khi làm việc ở nhà và cả nâng cao kỹ năng trong mùa dịch.

Về quản trị năng suất, nhiều cá nhân gặp khó khăn khi làm việc trực tuyến nên Base phải kiểm soát chặt đầu vào và đầu ra. Base có tổ chức công việc hàng ngày, tất cả nhân sự và quản lý gặp gỡ đầu giờ sáng. Công ty cũng kiểm soát số liệu từng cá nhân về chỉ tiêu và lượng công việc hoàn thành trên một dashboard (bảng điều khiển kỹ thuật số) để mọi người có thể theo sát và làm chủ năng suất tốt hơn. Chúng tôi đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số hoạt động quản trị.

Có nhận định cho rằng làm việc từ xa có thể làm xói mòn văn hoá doanh nghiệp, một nhận định khác cũng cho rằng đây là thời điểm để chọn lọc và giữ lại những văn hoá phù hợp với bối cảnh mới. Với Base thì sao, thưa anh?

Làm việc trực tuyến hay trực tiếp chỉ thay đổi phương thức công ty hoạt động, rất khó để làm thay đổi văn hoá của một tổ chức.

Anh Trịnh Ngọc Bảo

COO Base.vn

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Tôi không nghĩ làm việc từ xa có thể gây ảnh hưởng xấu đến văn hoá doanh nghiệp. Làm việc trực tuyến hay trực tiếp chỉ thay đổi phương thức công ty hoạt động, rất khó để làm thay đổi văn hoá của một tổ chức.

Văn hoá là thứ được hình thành qua thời gian, trường tồn và khó bị phá vỡ. Khi doanh nghiệp đứng trước bờ vực khó khăn, cách mà chủ doanh nghiệp lựa chọn để đưa ra quyết định quan trọng là làm gì và không nên làm gì sẽ cho chúng ta thấy rõ văn hóa của doanh nghiệp đó. 

Đó cũng chính là một quan điểm rất hay trong cuốn sách “What you do is who you are” (tạm dịch: điều bạn làm định nghĩa bạn là ai), là một cuốn sách mà tôi tâm đắc.

Dùng luật hấp dẫn để tìm người tử tế

Là một công ty trẻ dấn thân vào một lĩnh vực còn khá mới và rất nhiều thách thức tại thị trường Việt Nam, về khía cạnh con người, Base lấy điều gì làm cốt lõi để xây dựng đội ngũ của mình, bên cạnh yếu tố can đảm mà anh đã chia sẻ?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Không chỉ với Base mà với bất kỳ tổ chức nào, con người luôn đóng vai trò rất quan trọng. Có hai thứ chúng tôi đã gìn giữ từ ngày thành lập công ty đến nay.

Một là lấy sự tử tế làm gốc. Tất cả những thứ chúng tôi làm phải được đặt trên sự tử tế. Chúng tôi chọn lựa những con người tử tế và mong muốn làm những điều tốt đẹp cho xã hội và tổ chức của mình.

Hai là lấy sự chăm chỉ làm bàn đạp. Tôi hay chia sẻ với mọi người trong công ty rằng đất nước sinh ra trong hoàn cảnh khó khăn, không có cách nào khác ngoài chăm chỉ và nỗ lực nếu muốn sánh vai với các quốc gia đã phát triển. Những người trẻ ở Base đều cảm nhận được trách nhiệm với đất nước. Chỉ có chăm chỉ và luôn nỗ lực, chúng tôi mới thực sự được cảm thấy đủ đầy.

Nói về từ khoá chăm chỉ, cộng đồng mạng đã từng tranh cãi cho rằng có nhiều cách để tăng hiệu suất mà không cần làm việc đến tối muộn như ở Base, anh nghĩ gì về điều này?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Văn phòng Base thường không tắt đèn trước 9 giờ tối. Khi chia sẻ điều này, chúng tôi nhận được nhiều ý kiến trái chiều, trong đó một số người phản đối cách làm việc như vậy.

Sự chăm chỉ của những con người Base không chỉ thể hiện qua hành động mà còn hiện hữu trong tiềm thức. Mọi người có cảm giác công việc là một phần của cuộc sống, yêu quý và tự hào với công việc đang làm và có cảm giác tận hưởng.

Base muốn xây dựng một văn hoá như thế. Chúng tôi hy vọng rằng công việc có thể trở thành một phần lý tưởng sống của mỗi người ở Base, trở thành một điều tốt đẹp mà tất cả mọi người đều có thể tận hưởng. Chúng tôi không bao giờ ép nhân sự của mình ở lại công ty đến tối muộn, thế nhưng đúng là văn phòng Base chưa bao giờ tắt đèn trước 9 giờ tối.

Đó là sự tự nguyện, tôi có thể nói rằng không ai cảm thấy mệt mỏi hay bị ép buộc khi ở lại. Tôi thật sự cảm thấy tự hào và may mắn khi mỗi người ở Base đều coi công ty là nhà, chúng tôi ăn trưa, ăn tối và trò chuyện cùng nhau. Nhiều người có thể không tin hoặc cảm thấy hoài nghi, còn tôi chỉ có thể nói rằng, khi bạn đến Base và trực tiếp cảm nhận điều đó, chắc chắn bạn sẽ hiểu không khí và tinh thần của chúng tôi vào mỗi cuối ngày.

Vậy còn từ khoá tử tế thì sao, làm sao Base tuyển được những người tử tế?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Tôi khá tin vào luật hấp dẫn. Những người tử tế sẽ thu hút được người tử tế, và ngược lại... May mắn thay, những thế hệ đầu tiên của Base là những người tử tế. Luật hấp dẫn đã đúng trong 5 năm qua và chúng tôi thật sự may mắn được làm việc cùng những cộng sự xuất sắc và tử tế này. Đó là điều tuyệt vời nhất mà chúng tôi có được..

Anh có thể chia sẻ một vài kinh nghiệm trong quá trình xây dựng và duy trì cái chất đó ở Base trong suốt nửa thập kỷ qua?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Chỉ khi lãnh đạo là người tử tế và tận lực theo đuổi những gì tổ chức đang theo đuổi thì tổ chức mới hành động nhất quán.

Thế giới ngày càng phẳng và chúng tôi đang làm việc trong lĩnh vực rất sáng tạo đòi hỏi những cải tiến điên rồ. Người lãnh đạo thực sự phải giỏi chuyên môn, có khả năng cải tiến và xây dựng, luôn đi trước và tiên phong. Ngày xưa nói “leaders eat last” (lãnh đạo là người ăn sau cùng), ngày nay còn phải “go first”, đi đầu mở đường cho anh em đi theo. Điều đó khiến đội ngũ có cảm giác người lãnh đạo luôn đồng hành, cùng sáng tạo và làm việc cùng mình.

Quan trọng không kém, lãnh đạo cần có sự chân thành và thấu cảm vì cá nhân và tổ chức nào cũng sẽ có những lúc khó khăn. Ở Base, chúng tôi gọi nhau là đồng nghiệp, anh em thay vì nhân viên. Người trong nhà gặp khó, chúng tôi có trách nhiệm đồng cảm và giúp đỡ. Chỉ có sự tử tế đó mới giúp công ty vượt mọi sóng gió và phát triển qua thời gian.

Chức năng “giám đốc hạnh phúc” có trong mỗi người lãnh đạo

Anh có tự tin nói rằng Base là một tổ chức hạnh phúc?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Tôi không đánh giá được về mức độ hạnh phúc của mỗi người nhưng đa phần chúng tôi có một điểm chung là rất tự hào vì được trở thành một phần của công ty, tự hào là một trong những nhóm tiên phong trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp chuyển đổi số.

Khi tổ chức có lý tưởng, chăm chỉ và mọi người tự hào với những gì đang làm thì đó là một tổ chức hạnh phúc.

Xét về các cá nhân, theo anh, những yếu tố nào quyết định mức độ hạnh phúc của nhân viên và của người lãnh đạo?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Có ba thứ quan trọng giúp cho hạnh phúc của mỗi cá nhân ở Base được trọn vẹn hơn. Một là được đáp ứng những lợi ích căn bản về mặt vật chất, kinh tế để có thể yên tâm làm việc. Các chính sách lương thưởng đãi ngộ ở Base đơn giản, dễ hiểu và minh bạch.

Hai là cơ hội được phát triển toàn diện trong công việc và cả cuộc sống. Base tạo điều kiện tối đa, lấy yếu tố con người làm trọng tâm để xây dựng văn hóa học tập và phát triển xuyên suốt trong tổ chức.

Base tổ chức các buổi bảo vệ thành công khi cộng sự được thăng cấp. Họ đứng trên sân khấu chia sẻ con đường đã đi qua để đạt được thành quả cũng như mục tiêu ở vị trí mới. Khoảnh khắc ấy rất đáng nhớ đối với mỗi người, khi họ được tỏa sáng và nhìn lại hành trình đã phát triển cùng những người đồng nghiệp. Base tôn trọng sự phát triển của cá nhân.

Ba là doanh nghiệp có lý tưởng và triết lý kinh doanh. Base tập hợp được những con người xuất sắc nhất trong lĩnh vực của họ, nếu không ở Base thì họ hoàn toàn có thể thành công ở tổ chức khác. 

Vì vậy, điều khiến cho những con người đó thuộc về một đội ngũ và cống hiến cùng nhau là Base có lý tưởng và triết lý kinh doanh rất nhất quán. Chúng tôi biết chắc chắn mình đang làm gì, giúp được những ai và làm như thế nào. Những người xuất sắc cần cuộc chơi lớn và cần một nơi để họ có thể tạo ra giá trị cho những người xung quanh.

Chúng tôi có tầm nhìn trở thành nền tảng cung cấp nhiều ứng dụng công nghệ cho doanh nghiệp chuyển đổi số, trước mắt ở Việt Nam và tương lai sẽ là toàn cầu. Base là một mô hình nền tảng có thể xây không giới hạn số ứng dụng. Đó là cuộc chơi rất lớn để những người xuất sắc có thể vào và phát triển.

Còn hạnh phúc của những người lãnh đạo ở Base có được khi sự nỗ lực của mình có thể giúp được tất cả nhân sự và khách hàng hạnh phúc. Chúng tôi không gọi quản lý là manager mà là builder (người xây dựng). Khi ở vị trí cao hơn, chúng tôi phải xây những thứ mới cho tổ chức và cùng anh em đạt được điều đó.

Ở một số tập đoàn lớn trên thế giới đã có các vị trí tạm gọi là giám đốc vui vẻ hay giám đốc hạnh phúc. Base có nghĩ về điều này hay không?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: Anh Trần Anh Dũng, CEO của MOG, một trong những nhà đầu tư đầu tiên của Base, cũng thường được chúng tôi gọi một cách thân mật là “giám đốc vui chơi giải trí”, vì anh luôn là người dẫn dắt và tổ chức rất nhiều cuộc vui cho anh em. Anh Dũng cũng là người hỗ trợ Base rất nhiều trong thời gian đầu.

Tôi đưa ra ví dụ như vậy là muốn cho thấy mặc dù chưa có một vị trí cụ thể nào là giám đốc vui vẻ hay giám đốc hạnh phúc, nhưng cái chất của một “giám đốc giải trí” thì luôn nằm trong mỗi người lãnh đạo của công ty và nó được thể hiện qua các hoạt động hàng ngày.

Thêm một ví dụ nữa, anh Hoàng Trung Thiên Vương, đồng sáng lập kiêm CMO của Base, cũng là một “nhân vật” có tiếng khi nói đến khía cạnh này. Anh Vương thường xuyên dẫn anh em đi ăn, bộ phận Marketing của anh Vương cũng hay có những chuyến đi chơi và picnic cùng nhau. Tôi nghĩ đó cũng chính là những hành động có thể tạo dựng hạnh phúc rồi.

Trong tương lai, khi công ty phát triển với quy mô nhân sự lớn hơn, có thể chúng tôi sẽ cần một vị trí “Giám đốc hạnh phúc” cụ thể, còn bây giờ thì các anh em lãnh đạo đều đang thể hiện rất tốt chức năng này.

Nhìn về câu chuyện tương lai, khi chẳng ai đoán biết được thời điểm kết thúc của dịch bệnh, anh và đội ngũ của Base động viên nhau như thế nào?

Anh Trịnh Ngọc Bảo: “We don’t know what we don’t know” (chúng ta chẳng biết những gì chúng ta không biết) là cách thế giới vận hành trong vài năm gần đây.

Có những thứ điên rồ nảy sinh và những thứ mới xuất hiện. Trong thế giới VUCA, nhà lãnh đạo doanh nghiệp và tổ chức cần có thêm một chất trong gen là sự cải tiến và thích nghi để tìm ra lời giải cho mọi bài toán. Thế giới luôn tiến hóa, chọn lọc tự nhiên và buộc mình phải tiến hóa cùng thế giới.

Chúng tôi luôn bảo nhau cố gắng làm tốt nhất trong khả năng của mình, tập trung vào những thứ mình kiểm soát được, còn lại để vũ trụ lo!

Xin cảm ơn anh!