Mua bán dự án chờ được 'cởi trói'

Giám đốc điều hành Savills Việt Nam Neil MacGregor nhìn nhận, thị trường bất động sản Việt Nam nói chung và hoạt động mua bán sáp nhập (M&A) nói riêng đang gặp khó khăn do sự chậm trễ trong quá trình phê duyệt dự án dẫn đến thiếu hụt nguồn cung mới.

Những vướng mắc pháp lý khiến việc triển khai đầu tư các dự án bất động sản kéo dài, gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý thị trường.

Theo ông Neil, những trở ngại về thủ tục hành chính, đặc biệt là việc tính tiền sử dụng đất và phê duyệt quy hoạch 1/500 đang là thách thức lớn của thị trường. Hiện rất ít dự án có pháp rõ ràng và đủ các phê duyệt cần thiết để triển khai. 

Mặt khác, những thay đổi trong khung pháp lý chưa được hoàn thiện đã khiến các địa phương ngần ngại trong quá trình thực hiện thủ tục đầu tư dự án. 

Một ví dụ đáng chú ý là đối với sản phẩm condotel (căn hộ du lịch), nhiều địa phương vẫn còn do dự trong việc cấp chứng nhận quyền sở hữu cho người mua mặc dù đã có những quy định rõ ràng trong khung pháp luật.

Vướng mắc về pháp lý cũng khiến các dự án gặp khó trong tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng do không đáp ứng được yêu cầu về tài sản thế chấp khi vay vốn.

Thực trạng này là nguyên nhân khiến ông Neil khẳng định, cho đến khi có những tiến triển rõ ràng về pháp lý, các hoạt động M&A vẫn sẽ tiếp tục gặp khó khăn.

Cùng với đó, năm 2023, thị trường bất động sản Việt Nam cũng đã trải qua áp lực kinh tế toàn cầu và các thách thức tại trong nước. Tình trạng lãi suất cao làm suy thoái nền kinh tế thế giới, gieo rắc những bất ổn cho các nhà đầu tư. 

Lạm phát gia tăng cũng gây áp lực lên chi tiêu hộ gia đình; lĩnh vực sản xuất ghi nhận mức tồn kho cao, đơn đặt hàng sản xuất giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến ngành tăng trưởng chủ chốt của Việt Nam.

Ông Neil cho rằng, điều này đã khiến nhiều thương vụ M&A gặp khó vì tâm lý của nhiều nhà đầu tư còn e ngại, chờ đợi thời điểm thích hợp để vào thị trường.

Nhà tư vấn này cho biết nguồn vốn sẵn có của các nhà đầu tư vẫn còn rất lớn, thời gian vừa qua vẫn chưa được giải ngân. Trong khi đó, mặc dù lãi suất cao, nhưng triển vọng tăng trưởng và lợi suất của thị trường bất động sản Việt Nam vẫn ở mức tương đối cao, tiềm năng phát triển lớn.

Với lĩnh vực nhà ở, nguồn cung khan hiếm, trong khi nguồn cầu rất lớn, nhất là tầng lớp khách hàng trung lưu đang gia tăng, các dự án mở bán hứa hẹn sẽ có thanh khoản khả quan.

Bất động sản công nghiệp đang hưởng lợi từ nhiều hiệp định thương mại tự do, tạo cơ sở đầu tư đa dạng và tăng đầu tư vào sản xuất và bất động sản công nghiệp.

Các nhà đầu tư nước ngoài cũng đánh giá cao các kinh nghiệm dày dặn và kiến thức về thị trường Việt Nam của các doanh nghiệp trong nước. Đồng thời, các doanh nghiệp trong nước đã cung cấp cơ hội đầu tư lớn hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài như cở sở rộng khắp hoặc các ngành phụ hỗ trợ. 

Điều này cho phép các nhà đầu tư nước ngoài có khả năng mở rộng nhanh chóng sau khi bước vào thị trường, đồng thời sử dụng kinh nghiệm và mạng lưới mà đối tác địa phương cung cấp.

Hay như với thị trường văn phòng, tại TP.HCM, mặc dù nguồn cung các dự án hạng A khá dồi dào nhưng hiệu suất cho thuê tích cực cho thấy vẫn còn cơ hội cho các nhà đầu tư và nhà phát triển văn phòng trong tương lai.

Bất chấp những thách thức trên toàn cầu, thị trường văn phòng tại TP.HCM vẫn duy trì tỷ lệ lấp đầy cao và tốc độ tăng trưởng giá thuê ổn định. Những tòa văn phòng cao cấp đạt chứng chỉ xanh cũng giúp đảm bảo tỷ lệ lấp đầy và giá thuê cao.

Điều này cho thấy, thị trường bất động sản Việt Nam còn nhiều tiềm năng và rất hấp dẫn đối với các nhà đầu tư ngoại. Nếu khung pháp luật cho phép, dự kiến hoạt động M&A bất động sản sẽ bùng nổ trong hai đến ba năm tới, ông Neil nhận định.