Tài chính
Ngân hàng đã sẵn sàng sống thiếu Thông tư 02?
Thông tư 02 về tái cơ cấu và giãn nợ dự kiến sẽ hết hiệu lực vào cuối năm nay, và theo các chuyên gia, Ngân hàng Nhà nước nhiều khả năng sẽ không gia hạn chính sách này.

Tác động không lớn
Cuối tháng 4/2023, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 02 quy định việc các ngân hàng thương mại có thể cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn.
Mục đích của Thông tư 02 tạo điều kiện cho doanh nghiệp được gia hạn nợ, giãn nợ, mà không bị chuyển nhóm nợ, và vẫn tiếp cận được nguồn vốn thuận lợi để vượt qua khó khăn, duy trì sản xuất, phục hồi và phát triển.
Thông tư 02 cũng đóng vai trò rất quan trọng với ngân hàng thương mại, giúp họ có thể tạm hoãn trích lập dự phòng nợ xấu, dành nguồn lực này để đưa vào hỗ trợ nền kinh tế.
Thông tư 02 ban đầu được áp dụng đến ngày 30/6/2024, nhưng trong bối cảnh kinh tế phục hồi chậm, Ngân hàng Nhà nước đã quyết định gia hạn hiệu lực đến hết ngày 31/12/2024.
Theo dữ liệu một số công ty chứng khoán, tính đến thời điểm 30/6, Thông tư 02 đã hỗ trợ tổng giá trị nợ gốc và lãi được tái cơ cấu khoảng 230.000 tỷ đồng.
Hiện tại, chỉ còn chưa đầy một tháng nữa, Thông tư 02 sẽ hết hiệu lực và NHNN vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy sẽ tiếp tục gia hạn chính sách này.
Việc không được gia hạn các khoản nợ được dự báo sẽ ảnh hưởng tới chất lượng tài sản của các ngân hàng, cũng như các doanh nghiệp trong diện được cơ cấu nợ.
Mặc dù vậy, theo đánh giá của giới chuyên gia, tác động của việc Thông tư 02 hết hiệu lực sẽ không lớn. Ông Trần Đức Anh, Giám đốc Kinh tế Vĩ mô và chiến lược thị trường, công ty chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) chia sẻ, đa phần dư nợ tái cơ cấu theo Thông tư 02 của các ngân hàng đã giảm đáng kể trong ba quý đầu năm 2024.
Việc nợ xấu tăng mạnh trong chín tháng đầu năm đã phần nào phản ánh sự chuẩn bị của các nhà băng. Đặc biệt riêng trong quý III, nợ xấu của các ngân hàng niêm yết đã tăng thêm hơn 13.000 tỷ đồng, tương đương tăng 5,6%.

Điều này cho thấy, các ngân hàng chủ động hạ dư nợ để khi Thông tư 02 hết hiệu lực thì áp lực nợ xấu không quá lớn. Nó cũng cho thấy những khách hàng vay nợ đã có thể hoàn thành nghĩa vụ nợ đúng như được cơ cấu.
Mặt khác, tỷ trọng nợ tái cơ cấu trên tổng dư nợ tín dụng của đa phần các ngân hàng hiện nay đều khá thấp, ở mức dưới 1%, vì vậy sẽ không tác động đáng kể tới chất lượng tài sản của nhà băng.
“Nhìn chung, việc Thông tư 02 hết hiệu lực sẽ mang tới hiệu ứng tiêu cực, nhưng không lớn. Nợ xấu của một số ngân hàng có thể sẽ tăng, nhưng mức tăng sẽ có sự phân hoá.
Những ngân hàng có bộ đệm dày sẽ có dư địa để loại bỏ nơ xấu khỏi bảng cân đối. Trong khi đó, những ngân hàng có bộ đệm mỏng sẽ gia tăng áp lực trích lập trong giai đoạn 2025-2026”, ông Đức Anh nhận định.
Chuyên gia của MBKE cũng lưu ý, các khoản nợ tái cơ cấu đã được trích lập đầy đủ, do vậy sẽ không ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận mà chỉ điều chỉnh tỷ lệ nợ xấu trên bảng cân đối. Bên cạnh đó, ngân hàng có thể phát sinh thêm phí phạt do khách hàng trả chậm.
Hoàn thành nhiệm vụ
Đồng quan điểm, bà Lê Thu Uyên, chuyên gia phân tích ngành ngân hàng - Trung tâm Phân tích Chứng khoán VPBank (VPBankS Research) nhìn nhận, khả năng cao NHNN sẽ để Thông tư 02 hết hiệu lực vào cuối năm nay.
Theo đó, sau thời điểm này, các tổ chức tín dụng sẽ thực hiện phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro theo quy định hiện hành, mà không áp dụng cơ chế cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ như trước.
Điều này đồng nghĩa với việc khách hàng cần tuân thủ các điều khoản trả nợ theo hợp đồng tín dụng đã ký kết.
Việc Thông tư 02 hết hạn cũng không ảnh hưởng tới tỷ lệ nợ xấu của toàn ngành. Trong các ngân hàng có công bố về nợ cơ cấu theo Thông tư 02, VPBankS nhận thấy dư nợ ở mức thấp và không chiếm tỷ trọng đáng kể trên tổng dư nợ.
BIDV, ngân hàng có số dư lớn nhất trong số các ngân hàng công bố về nợ tái cơ cấu theo với khoảng 12 nghìn tỷ đồng, cũng chỉ chiếm 0,6% tổng danh mục tín dụng.
"Nợ xấu nhiều khả năng đã đạt đỉnh trong quý III/2024 và có thể giảm nhẹ trong quý IV này. Tuy nhiên, một số ngân hàng có thể sẽ phải giảm bộ đệm dự phòng trong thời gian tới", bà Uyên cho biết.
Đối với các doanh nghiệp đang được cơ cấu nợ, chuyên gia VPBankS nhìn nhận những doanh nghiệp bất động sản, xây dựng, du lịch, và dịch vụ liên quan sẽ là nhóm chịu tác động lớn nhất do thị trường này đến nay vẫn chưa thể phục hồi.
Ngoài ra, các doanh nghiệp nhỏ và vừa, vốn dĩ đã khó tiếp cận nguồn vốn và phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề khi không còn cơ chế giãn nợ.
Tuy nhiên, theo bà Uyên, việc kết thúc Thông tư 02 vào cuối năm nay có thể được xem là thời điểm hợp lý. Việc không gia hạn sẽ khuyến khích các ngân hàng nâng cao năng lực quản trị rủi ro, giảm sự phụ thuộc vào các chính sách hỗ trợ, từ đó giúp hệ thống tài chính trở nên minh bạch hơn và phản ánh chính xác chất lượng tài sản trong dài hạn.
Phía các doanh nghiệp vay nợ cũng có động lực tự tái cơ cấu và nâng cao năng lực cạnh tranh thay vì trông chờ vào chính sách hỗ trợ.
“Mục tiêu chính của Thông tư 02 là tạo điều kiện cho khách hàng vượt qua khó khăn tài chính tạm thời, đồng thời hỗ trợ hệ thống ngân hàng giảm thiểu rủi ro tín dụng do ảnh hưởng của Covid-19.
Đến thời điểm hiện tại, thông tư có thể coi là đã hoàn thành nhiệm vụ khi nền kinh tế đang phục hồi tốt và các ngân hàng đã ổn định được bảng cân đối”, bà Uyên nhìn nhận.
Vòng luẩn quẩn nông nghiệp và tín dụng bao giờ mới thoát?
HSBC cấp tín dụng xanh cho Vĩnh Hoàn
Đây là khoản tín dụng xanh đầu tiên mà HSBC tài trợ trong lĩnh vực thủy sản của Việt Nam.
Khát vốn, doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận tín dụng xanh
Tín dụng xanh có nhiều dư địa tăng trưởng nhưng còn nhiều điểm nghẽn chưa được khơi thông cho cả doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.
Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước đẩy mạnh tín dụng
Chính phủ yêu cầu NHNN đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 15% trong năm 2024 đã đề ra .
Doanh nghiệp Việt cần nỗ lực để tăng tốc trong bảng đánh giá ACGS
Việt Nam tiếp tục là quốc gia có điểm số ACGS thấp nhất trong số sáu nước ASEAN được đánh giá trong kỳ báo cáo mới nhất.
Sandbox tài sản số tiềm năng, nhưng dễ biến tướng đầu cơ và thao túng
Sandbox tài sản số không chỉ dừng lại ở việc tạo ra một môi trường thử nghiệm, mà còn được kỳ vọng hoàn thiện cả về hạ tầng, nguồn lực và cơ chế hoạt động.
Doanh nghiệp kỳ vọng đột phá từ 'bộ tứ' chính sách của Nhà nước
Từ góc nhìn của doanh nghiệp và chuyên gia tài chính, bộ tứ nghị quyết này hứa hẹn tạo ra những thay đổi sâu sắc, mở đường cho một nền kinh tế số hiện đại.
AEON Financial muốn hủy thương vụ bán vốn Công ty tài chính PTF của SeABank
Phía AEON Financial cho biết đã phát hiện thông tin kế toán được công bố trước khi chuyển nhượng cổ phần tại Công ty tài chính PTF cho SeABank có sự sai lệch.
Giải quyết 'vùng xám' pháp lý cho thị trường tài sản mã hóa
Thị trường tài sản mã hoá đang đòi hỏi xây dựng khung pháp lý chặt chẽ, khi gần 90% vụ việc liên quan đến tài sản số bị xác minh có dấu hiệu vi phạm hoặc lừa đảo.
Chọn 'nhân tài làm việc nước' từ góc nhìn GS. Trần Văn Thọ
Theo GS. Trần Văn Thọ, đội ngũ cán bộ hành chính cần được thi tuyển, đào tạo bài bản, cải thiện chế độ để nâng cao hiệu quả công việc, tránh nhũng nhiễu, tham nhũng.
Địa ốc Hoàng Quân thay tổng giám đốc
Ông Nguyễn Long Triều vừa được bổ nhiệm Tổng giám đốc Công ty CP Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ địa ốc Hoàng Quân thay ông Nguyễn Thanh Phong.
Chủ xe VinFast VF 8: Mua về ai cũng khen, hàng tháng tiết kiệm 4-5 triệu đồng tiền xăng
Đang sở hữu 3 chiếc Audi, anh Nguyễn Quang Huy (Đồng Nai) giữ tâm thế “thử cho biết” khi mang về chiếc VF 8. Mọi thứ thay đổi 180 độ ngay sau đó khi VF 8 trở thành kép chính còn những mẫu xe giá nhiều tỷ đồng “trùm mền”. Anh thậm chí còn tính bán bớt xe xăng, để mua thêm xe điện VinFast.
Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít
Thủ tướng Phạm Minh Chính cảnh báo đại dương chiếm 70% diện tích Trái đất nhưng lại nhận ít đầu tư nhất trong 17 mục tiêu phát triển bền vững.
PVcomBank đồng hành cùng lễ khai mạc vòng chung kết Robocon 2025
Vòng chung kết cuộc thi sáng tạo Robot Việt Nam 2025 (Robocon 2025) đã khai mạc tại nhà thi đấu Ninh Bình, thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Trong vai trò là đơn vị đồng hành cùng cuộc thi, đại diện Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) đã tham dự buổi khai mạc Triển lãm Robocon và lễ khai mạc vòng chung kết với 32 đội thi đến từ nhiều trường đại học trên cả nước.
Vinmec lần đầu thay toàn bộ xương đùi cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới
Hệ thống Y tế Vinmec vừa phẫu thuật thành công ca thay toàn bộ xương đùi bằng vật liệu in 3D cá thể hóa cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới. Đây cũng là sản phẩm y sinh đầu tiên được thiết kế và sản xuất hoàn toàn trong nước, đánh dấu bước tiến quan trọng trong ứng dụng y học chính xác tại Việt Nam.
Garden Apartment: Giá trị gia tăng kép ở The Matrix One Premium
Nếu khả năng tăng giá giúp chủ sở hữu có thêm tài sản cả khi ngủ, thì với bất động sản dòng tiền, “lãi kép” lại mang đến sức hấp dẫn khó cưỡng.