Thời điểm khoảng 20 năm trước đây, khi đất nước bắt đầu hội nhập, cũng là lúc Công ty CP Sữa Việt Nam (Vinamilk) bắt đầu thực hiện trách nhiệm với môi trường, thông qua những bước đi hết sức đơn giản như xây dựng nhà máy xử lý nước thải.
20 năm sau đó, Vinamilk đã trở thành một trong những doanh nghiệp hàng đầu về phát triển bền vững. Mới đây, không chỉ được vinh danh là một trong số top 100 doanh nghiệp bền vững Việt Nam 2022, Vinamilk còn được xướng tên trong top 5 tiên phong với mô hình kinh tế tuần hoàn, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Tư duy tuần hoàn được Vinamilk ứng dụng triệt để tại hệ thống các trang trại trên khắp cả nước, với nhiều cấp độ. Cụ thể, mỗi trang trại đều được trang bị hệ thống xử lý chất thải thành khí gas, phân bón. Các trang trại cũng liên kết chặt chẽ với nông hộ liên kết để cùng thực hành nông nghiệp bền vững.
Đối thủ cạnh tranh lớn của Vinamilk tại thị trường Việt Nam là Tập đoàn TH cũng được biết đến là doanh nghiệp áp dụng kinh tế tuần hoàn rất sớm và gặt hái được nhiều “trái ngọt”.
Thành lập năm 2008 và triển khai dự án ứng dụng công nghệ cao vào chăn nuôi bò và chế biến sữa năm 2009, thời điểm những khái niệm về phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn còn khá xa lạ nhưng Tập đoàn TH ứng dụng tư duy tuần hoàn trong vận hành các trang trại ngay từ đầu.
Bên cạnh việc sử dụng nước thải, chất thải chăn nuôi để làm khí gas, ủ phân compost, Tập đoàn TH cũng sử dụng năng lượng tái tạo, năng lượng sinh khối để hạn chế lượng phát thải từ trang trại.
Mô hình kinh tế tuần hoàn của Tập đoàn TH còn có sự tham gia tích cực từ phía cộng đồng dân cư là các nông hộ bản địa. Nhờ đó, đời sống người nông dân được cải thiện, đem lại diện mạo mới cho những vùng nông thôn nơi Tập đoàn TH triển khai đầu tư, sản xuất.
Không chỉ triển khai trong các trang trại và vùng nguyên liệu, Tập đoàn TH cũng đặc biệt quan tâm tới vấn đề xử lý bao bì sau khi sử dụng. TH là 1 trong 9 thành viên sáng lập Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), hoạt động nhằm mục đích thiết lập vòng tuần hoàn khép kín cho ngành bao bì.
Thực hiện mục tiêu tiên quyết của PRO Việt Nam là thay đổi nhận thức của người tiêu dùng đối với rác thải bao bì. TH triển khai nhiều chương trình thu gom, tái chế vỏ hộp sữa, bước đầu cho thấy nhiều kết quả tích cực. Đơn cử như chương trình được triển khai các ngày cuối tuần từ 23/4 – 5/6 vừa qua đã thu gom được hơn 300 nghìn vỏ hộp sữa, lan tỏa lối sống xanh tới người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Friesland Campina Việt Nam và Nutifood là 2 đơn vị lớn trong ngành sữa, cũng là 2 thành viên sáng lập khác của PRO Việt Nam. Năm 2022, Friesland Campina Việt Nam mới ban hành chiến lược phát triển bền vững, trong đó nhấn mạnh trụ cột tuần hoàn 100% bao bì và sử dụng bao bì thân thiện với môi trường.
Còn đối với Nutifood, những vòng tuần hoàn khép kín cũng được áp dụng cho mảng sữa, từ khâu chăn nuôi, sản xuất cho đến bao bì. Với thương hiệu sữa sạch NuVi, Nutifood đảm bảo đủ 6 yếu tố tối ưu trong sản xuất sữa: đất sạch, không khí sạch, nước sạch, cỏ sạch, nhiệt độ sạch, sản lượng sạch, kết hợp với sử dụng dược liệu trong chăn nuôi để tạo ra sản phẩm vừa đảm bảo chất lượng, vừa đảm bảo tính bền vững.
Tetra Pak là nhà sản xuất vỏ hộp sữa giấy hàng đầu thế giới và cũng nằm trong số các doanh nghiệp đầu tiên bắt tay nhau thiết lập mô hình kinh tế tuần hoàn cho ngành bao bì. Suốt nhiều năm qua, Tetra Pak đã phối hợp với nhà máy giấy Đồng Tiến để tái chế vỏ hộp sữa giấy thành sản phẩm tiêu dùng.
Mới đây, trong khuôn khổ PRO Việt Nam, Tetra Pak hợp tác với BVRio để tiến hành nghiên cứu và thiết lập chuỗi thu gom, tái chế vỏ hộp giấy đựng đồ uống. Chương trình hợp tác này không chỉ tối ưu lượng vỏ hộp sữa được thu gom, tái chế mà còn nâng cao sinh kế, quyền lợi cho người thu gom rác thải phi chính thức.
Với sự chung tay của cộng đồng doanh nghiệp, ngành sữa Việt Nam đang chứng kiến những bước chuyển đổi tuần hoàn thiết thực và hiệu quả. Sản phẩm sữa được sản xuất tại Việt Nam, khi đến tay người tiêu dùng, vừa ngon, sạch, giàu dinh dưỡng, vừa hàm chứa nhiều giá trị bền vững với tự nhiên và cộng đồng.
