Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 5/5, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú nhấn mạnh, giảm lãi suất là một trong những chính sách quan trọng mà ngành ngân hàng đã và đang triển khai quyết liệt với tinh thần đồng hành, chia sẻ và trách nhiệm đối với người dân, doanh nghiệp, góp phần hỗ trợ nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng.
Theo Phó Thống đốc, giảm lãi suất là một trong tám giải pháp mà NHNN đã triển khai trong 4 tháng đầu năm nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế.
Cụ thể, NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ nhằm tạo ổn định giá trị đồng tiền, đảm bảo ổn định tỷ giá - đây là điều kiện tiên quyết; quan trọng nhất.
Thứ hai, tạo dư địa, đủ lượng tín dụng (dự kiến khoảng 14,5%) cho việc phục hồi, tăng trưởng cho nền kinh tế. Thứ ba, NHNN cũng luôn bảo đảm tính thanh khoản cho nền kinh tế cũng như tính thanh khoản của các TCTD (hiện thanh khoản hệ thống đang rất dồi dào.
Thứ tư, tạo điều kiện, góp phần tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, trái phiếu. Thứ năm, triển khai chương trình 120 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
Thứ sáu, chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ khi doanh nghiệp khó khăn ( triển khai Thông tư 02/2023/TT-NHNN ngày 23/4/2023 quy định về việc tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn);
Thứ bảy, NHNN cũng chỉ đạo ngân hàng thương mại (NHTM) cắt giảm chi phí, thủ tục, hỗ trợ doanh nghiệp. Và cuối cùng là chính sách giảm lãi suất.
Từ đầu năm đến nay, NHNN đã 2 lần giảm lãi suất điều hành trong thời gian rất ngắn trên cơ sở đánh giá tình hình kinh tế trong nước và quốc tế. Việc 2 lần hạ lãi suất điều hành trong thời gian ngắn vừa tạo thông điệp, cũng như vừa tạo định hướng cho các NHTM trong việc giảm lãi suất huy động cũng như hạ lãi suất cho vay.
Lãi suất huy động của các TCTD đã giảm bình quân từ 1 - 1,2%; lãi suất cho vay bình quân trong cả hệ thống ngân hàng cũng giảm khoảng 0,5 - 0,65%. Riêng các NHTM nhà nước, là những ngân hàng chủ lực, có vai trò định hướng thị trường - mức giảm tích cực hơn, khi lãi suất huy động giảm từ 1 - 1,5%, lãi suất cho vay giảm từ 1,5 - 2%.
Theo thống kê, lãi suất tiền gửi bình quân phát sinh mới của các NHTM ở mức từ 6,0 - 6,1%/năm (cộng tất cả các kỳ hạn chia bình quân); lãi suất cho vay bình quân phát sinh mới của các NHTM ở mức khoảng 9 - 9,2%/năm. Những con số này cho thấy tốc độ giảm lãi suất khá tích cực trong thời gian vừa qua.
Thời gian tới, NHNN điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, hợp lý, đảm bảo mục tiêu chính là kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền và đảm bảo sự hài hòa giữa tỷ giá và lãi suất. Trên tinh thần đó, đối với việc giảm suất, NHNN cũng chỉ đạo, vận động các TCTD tiết giảm chi phí để hạ mặt bằng lãi suất cho vay nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp và người dân vay vốn.
Đặc biệt, vừa qua tại hội nghị ngày 25/4 để triển khai Thông tư 02/2023/TT-NHNN về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn, NHNN đã nhắc nhở, chỉ đạo một số ngân hàng còn cho vay cao xem xét để có mặt bằng lãi suất thống nhất. Tất nhiên không phải bằng nhau mà phải tùy theo mức độ tài chính của các tổ chức tín dụng để đưa ra mức lãi suất của mình, tuy nhiên phải có tính thống nhất chung của hệ thống. Thời gian gần đây, các ngân hàng hầu hết đều có sự chủ động trong việc giảm lãi suất và các ngân hàng thương mại những tháng đầu năm đã có 2 đợt giảm: 3 tháng đầu năm và trong tháng 4 vừa qua. Đây cũng là một trong những định hướng rất tích cực.
Sắp tới, NHNN sẽ chỉ đạo, định hướng, vận động các NHTM tiếp tục giảm lãi suất cho doanh nghiệp, vừa chia sẻ với doanh nghiệp vừa tạo điều kiện mở rộng, đẩy mạnh hơn nữa tín dụng từ nay đến cuối năm.
