Tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài năm nay đạt 31,15 tỷ USD, tăng 9,2% so với năm 2020, theo Bộ Kế hoạch và đầu tư tính đến ngày 20/12/2021.
Trong đó, 1.738 dự án mới được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (GCNĐKĐT), giảm 31,1% so với năm trước. Tổng vốn đăng ký dự án mới đạt gần 15,2 tỷ USD, tăng 4,1%.
Đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư có 985 lượt dự án, giảm 13,6% so với năm trước. Trong đó, tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt trên 9 tỷ USD, tăng 40,5%.
Góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài có 3.797 lượt, giảm 38,2% so với năm trước. Tổng giá trị vốn góp đạt gần 6,9 tỷ USD, giảm 7,7%.
Theo lĩnh vực đầu tư, các nhà đầu tư ngoại đã đầu tư vào 18/21 ngành lĩnh vực, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục dẫn đầu. Sản xuất, phân phối điện mặc dù thu hút được số lượng dự án mới, điều chỉnh, góp vốn, mua cổ phần không nhiều song với quy mô dự án lớn nên đứng thứ hai. Tiếp theo lần lượt là kinh doanh bất động sản; bán buôn và bán lẻ.
Nếu xét về số lượng dự án mới thì công nghiệp chế biến chế tạo, bán buôn bán lẻ và hoạt động chuyên môn, khoa học công nghệ là các ngành thu hút được nhiều dự án nhất, chiếm lần lượt 30,7%, 28,1% và 16,7% tổng số dự án.
Theo đối tác đầu tư, 106 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đầu tư tại Việt Nam, với Singapore dẫn đầu. Theo sau lần lượt là Hàn Quốc, Nhật Bản.
Vốn đầu tư của Singapore gấp 2,2 lần vốn đầu tư của Hàn Quốc và gấp 2,7 lần vốn đầu tư của Nhật Bản do Singapore có 1 dự án đầu tư mới và 1 trường hợp góp vốn mua cổ phần có vốn đầu tư lớn.
Đó là dự án Nhà máy điện LNG Long An I và II (Singapore) có vốn đầu tư trên 3,1 tỷ USD và trường hợp góp vốn mua cổ phần của VinFast Trading & Investment Pte. Ltd (Singapore) vào công ty Công ty TNHH Sản xuất và Kinh doanh VinFast 2,19 tỷ USD.
Hàn Quốc mặc dù chỉ xếp thứ hai về vốn đầu tư, song lại là đối tác dẫn đầu về số dự án đầu tư mới, số lượt dự án điều chỉnh vốn cũng như số lượt góp vốn, mua cổ phần. Như vậy, nếu xét về số lượng dự án, Hàn Quốc là đối tác có nhiều nhà đầu tư quan tâm và đưa ra các quyết định đầu tư mới cũng như mở rộng dự án đầu tư nhất trong năm 2021
Theo địa bàn đầu tư, các nhà đầu tư nước ngoài đã rót vốn vào 59 tỉnh, thành phố trên cả nước, trong đó tỉnh Hải Phòng vượt qua Long An giữ vững vị trí dẫn đầu. Long An đã trở lại vị trí thứ hai và TP.HCM đứng thứ ba.
Nếu xét về số dự án, các nhà đầu tư vẫn tập trung đầu tư nhiều tại các thành phố lớn, có cơ sở hạ tầng thuận lợi như TP.HCM, Hà Nội, Bắc Ninh.
Trong đó, thành phố Hồ Chí Minh dẫn đầu cả về số dự án mới (29%), số lượt dự án điều chỉnh (18,1%) và góp vốn mua cổ phần(60,3%). Hà Nội tuy không thuộc top 5 địa phương thu hút đầu tư nước ngoài, song xếp thứ hai về số dự án mới (16,7%) và số lượt góp vốn, mua cổ phần (12,2%).
Trong tổng số vốn FDI đã đăng ký, vốn thực hiện ước đạt 19,74 tỷ USD, giảm nhẹ 1,2% so với cùng kỳ năm 2020.
Tính lũy kế đến ngày 20/12/2021, cả nước có 34.527 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký gần 408,1 tỷ USD. Vốn thực hiện lũy kế của các dự án đầu tư nước ngoài ước đạt 251,6 tỷ USD, bằng 61,7% tổng vốn đăng ký còn hiệu lực.
Cục Đầu tư nước ngoài cho rằng có 2 nguyên nhân khách quan và 2 chủ quan làm giảm số lượng dự án FDI cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần.
Về nguyên nhân khách quan, dòng vốn đầu tư nước ngoài toàn cầu nửa đầu năm 2021 phục hồi tốt hơn dự kiến, tuy nhiên niềm tin của nhà đầu tư vào ngành và chuỗi giá trị toàn cầu vẫn còn lung lay. Số lượng các dự án mới trong các ngành thâm dụng vào chuỗi giá trị toàn cầu (như điện tử, ô tô và hóa chất) đều giảm.
Thêm nữa, sự cạnh tranh trong thu hút đầu tư nước ngoài giữa các quốc gia ngày càng gia tăng. Áp lực cạnh tranh trong thu hút đầu nước ngoài lớn, đặt biệt là đối với các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển.
Về nguyên nhân chủ quan, cơ quan này nhận định chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc của Việt Nam làm loại bỏ các dự án quy mô nhỏ và ít giá trị gia tăng.
Bên cạnh đó là việc hạn chế nhập cảnh và chính sách cách ly dài ngày trong những tháng dịch Covid-19 bùng phát trở lại ở Việt Nam làm chững lại các đoàn chuyên gia và nhóm phát triển dự án vào Việt Nam khảo sát và làm các thủ tục đầu tư.
Việc phong tỏa nhà máy và hạn chế di chuyển của người lao động trong các khu công nghiệp làm đình trệ sản xuất, giảm công suất và sản lượng, đứt gãy chuỗi cung ứng cũng góp phần làm ảnh hưởng đến tâm lý của các nhà đầu tư mới đang có kế hoạch đầu tư vào Việt Nam.
Một số dự án FDI lớn từ đầu năm đến nay gồm dự án Nhà máy điện LNG Long An I và II (Singapore), tổng vốn đăng ký trên 3,1 tỷ USD với mục tiêu truyền tải và phân phối điện, sản xuất điện tại Long An (cấp GCNĐKĐT ngày 19/3/2021).
Dự án LG Display Hải Phòng (Hàn Quốc), điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 2,15 tỷ USD (trong đó điều chỉnh tăng 1,4 tỷ USD ngày 30/8/2021 và tăng 750 triệu USD ngày 04/02/2021).
Dự án Nhà máy nhiệt điện Ô Môn II (Nhật Bản), tổng vốn đăng ký trên 1,31 tỷ USD với mục tiêu xây dựng một nhà máy nhiệt điện nhằm đáp ứng nhu cầu cung cấp điện cho lưới điện khu vực và hệ thống điện quốc gia tại Cần Thơ (cấp GCNĐKĐT ngày 22/01/2021).
Dự án nhà máy sản xuất giấy Kraft Vina công suất 800.000 tấn/năm (Nhật Bản), tổng vốn đầu tư 611,4 triệu USD với mục tiêu sản xuất giấy kraft, giấy lót và giấy bao bì tại Vĩnh Phúc (cấp GCNĐKĐT ngày 23/7/2021).
Dự án Nhà máy Công ty TNHH Polytex Far Eastern Việt Nam (Đài Loan), điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 610 triệu USD (GCNĐT điều chỉnh cấp ngày 13/5/2021).
Dự án Công nghệ tế bào quang điện Jinko Solar PV Việt Nam (Hồng Kông), tổng vốn đầu tư đăng ký 498 triệu USD với mục tiêu sản xuất tấm quang năng và sản xuất thiết bị điện khác tại Quảng Ninh (GCNĐKĐT ngày 29/3/2021).
Dự án chế tạo lốp xe Radian (Trung Quốc) tại Tây Ninh, điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm hơn 312 triệu USD (GCNĐT điều chỉnh cấp ngày 06/01/2021).
Dự án Nhà máy Fukang Technology (Singapore), vốn đầu tư đăng ký 293 triệu USD với mục tiêu sản xuất, gia công máy tính bảng và máy tính xách tay tại Bắc Giang (cấp GCNĐKĐT ngày 15/01/2021).
