Cần ưu tiên làm tốt hơn nữa công tác quy hoạch để phát triển Thủ đô

Nhân dịp Hà Nội kỷ niệm 10 năm thực hiện Nghị quyết 15/2008/NQ-QH12 ngày 29/5/2008 của Quốc hội về điều chỉnh địa giới Thủ đô và một số tỉnh có liên quan, phóng viên đã có cuôc trao đổi với với GS.TS Phùng Hữu Phú, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Thành phố Hà Nội (2001 - 2006), Phó chủ tịch Thường trực chuyên trách Hội đồng lý luận Trung ương.

Thưa Giáo sư, từng là lãnh đạo thành phố Hà Nội, theo dõi quá trình phát triển của Thủ đô, ông có nhận định như thế nào về những thay đổi của Hà Nội 10 năm qua, kể từ dấu mốc Hà Nội điều chỉnh địa giới hành chính?

GS.TS Phùng Hữu Phú: Sau 10 năm nhìn lại, phải nói Thủ đô Hà Nội đã làm được rất nhiều việc rất lớn. Có thể khái quát 5 việc chính. Đó là ngay sau khi hợp nhất, Đảng bộ Hà Nội đã rất nhanh chóng thống nhất tổ chức bộ máy cán bộ, tạo ra sự đồng thuận nhất trí cao từ Đảng cho đến chính quyền bao gồm HĐND, UBND, MTTQ, các tổ chức chính trị xã hội. 

Đại hội Đại biểu Đảng bộ lần thứ 15 của Thành phố đã thống nhất cao chủ trương trong việc bầu Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố mới. Đảng bộ đoàn kết, thống nhất, không gian phát triển kinh tế của Hà Nội được rộng mở, lãnh đạo các cơ quan ban ngành, đảng viên nhân dân Thành phố đã bắt tay vào tập trung chăm lo phát triển. Đó là nhân tố đầu tiên và quan trọng để quyết định thành công của Hà Nội trong 10 năm qua.

Thứ hai là điều rất đáng mừng, khi quy mô phát triển kinh tế Hà Nội được mở rộng, Hà Nội duy trì được tốc độ tăng trưởng rất cao. Quy mô phát triển gấp đôi, giữ được bình quân cao hơn cả nước. Quá trình đó gắn với quá trình cơ cấu lại kinh tế Thủ đô theo hướng chú trọng hơn tới các ngành, lĩnh vực kinh tế. Có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng cao.

Thứ ba là trong thời gian qua, Hà Nội đã chú trọng đầu tư và xây dựng được hệ thống kết cấu hạ tầng, đặc biệt hạ tầng đô thị giao thông theo hướng hiện đại.

Thứ tư là tuy Hà Nội mở rộng, dân số tăng lên, nhiều vấn đề cần giải quyết, nhưng Hà Nội đã rất chú trọng giải quyết vấn đề văn hóa xã hội, chăm lo đời sống nhân dân, thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, phúc lợi xã hội. Mức sống bình quân của nhân dân Hà Nội so với trước khi mở rộng là tăng gấp 2,3 lần. Với việc tổ chức thành công đại lễ 1.000 năm Thăng Long Hà Nội cũng tạo nên một dấu ấn, một điểm nhấn trong năm qua.

Thứ năm, Hà Nội giữ vững ổn định xã hội, củng cố tăng cường quốc phòng an ninh và không ngừng ổn định quan hệ đối ngoại.

Đấy là 5 thành tựu cơ bản thể hiện sự thống nhất cao, quyết tâm chính trị và sự đồng thuận của nhân dân Thủ đô.

Thưa Giáo sư, trong lễ kỷ niệm 10 năm thực hiện Nghị quyết 15 của Quốc hội, lãnh đạo thành phố Hà Nội cũng đã nêu ra những thách thức đang đặt ra trong quá trình phát triển Thủ đô. Giáo sư có thể cho biết, từ góc nhìn của mình, khó khăn cơ bản đối với Hà Nội hiện nay là gì?

GS.TS Phùng Hữu Phú: Trước khi Hà Nội điều chỉnh địa giới hành chính thì nhiều tâm tư lắm, qua 10 năm thành quả đó cho thấy Hà Nội đã giải quyết những vấn đề cơ bản về nhận thức tư tưởng, nhân dân đồng thuận hơn. Cho thấy chủ trương mở rộng là đúng.

Trong định hướng của Bộ Chính trị, xác định Hà Nội là đầu não chính trị hành chính. Hà Nội hiện nay không chỉ thực hiện tốt vai trò là trung tâm chính trị, văn hóa, đối ngoại, mà còn là trung tâm kinh tế lớn của cả nước; mối quan hệ hợp tác với các thành phố trong và ngoài nước ngày càng được mở rộng, đi vào thực chất, vị thế của Thủ đô không ngừng được nâng cao.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn những tồn tại, đó là công tác Quy hoạch và quản lý quy hoạch. Dù những năm qua, đã triển khai một bước nhưng chất lượng và quản lý quy hoạch, thực hiện quy hoạch có phần chậm. Sự kết nối về mặt hạ tầng, tương tác chưa tốt giữa các khu vực thành thị và nông thôn. Mất cân đối chưa khắc phục được, dân số hút vào nội thành quá lớn.

Ngoài ra, công tác quản lý văn hóa, xã hội còn có quá nhiều vấn đề. Cộng đồng văn hóa ứng xử gia đình còn nhiều điều cần khắc phục.Về mặt xã hội, nhiều vấn đề bức xúc cần được giải quyết. Đứng trước thời cơ lớn, thách thức không chỉ đã tạo ra vị thế mới mà còn là nguồn lực trí tuệ khổng lồ.

Hà Nội đang đi vào thời kỳ phát triển mới, nhanh và trực tiếp của cuộc cách mạng 4.0. Cuộc cách mạng công nghệ này vừa là thời cơ, vừa là thách thức đối với đất nước ta, trong đó có Hà Nội. Bên cạnh đó là sự mở rộng của mạng thông tin, xã hội cũng có những tác động nhiều chiều. Sắp tới, Hà Nội phải tập trung nhiều việc để phát triển nhanh hơn, bền vững hơn.

Theo Giáo sư, những việc gì Hà Nội cần ưu tiên thực hiện trước trong điều kiện hiện nay?

GS.TS Phùng Hữu Phú: Mục tiêu chính là chúng ta cần xây dựng một Thủ đô văn minh hiện đại, tương xứng với 100 triệu dân, trở thành một vùng động lực, đầu tàu, thúc đẩy cả vùng đồng bằng phía Bắc và cả nước.

Trong các Nghị quyết, chương trình công tác của Thành phố, Hà Nội đã đưa ra nhiều giải pháp quan trọng cho chiến lược phát triển của mình. Theo đó, tôi muốn nhấn mạnh 3 vấn đề cơ bản mà Hà Nội cần quan tâm, đó là làm tốt hơn nữa về quy hoạch, quản lý quy hoạch và thực hiện quy hoạch. Bài toán rất lớn là làm sao giải quyết những áp lực về giao thông, dịch vụ đô thị, giải quyết vấn đề bất hợp lý, mất cân đối khi mà dân số dồn vào khu trung tâm quá lớn.

Nhanh chóng cân bằng giảm sự chênh lệch giữa khu vực thành thị và nông thôn, giải quyết vấn đề về dân số, những vấn đề bức xúc của dân về môi trường, an sinh, phúc lợi xã hội, vấn đề văn hóa, con người.

Một trong những nhiệm vụ cần quan tâm và làm tốt hơn nữa, đó là nâng cao trình độ năng lực quản lý, quản trị Thủ đô. Nhanh chóng xây dựng chính quyền điện tử, từ đó tiếp tục nâng cao chất lượng kinh tế, có hàm lượng chất xám cao để giải quyết vấn đề còn tồn tại, việc làm thu nhập cho nhân dân Thủ đô.

Sau nhiều năm, việc đầu tư hạ tầng cho khu vực Trung tâm và các vùng lân cận cũng như phát triển các thành phố vệ tinh là bước đi đúng, cần đươc tập trung nguồn lực nhiều hơn. Hà Nội đứng trước nhiều thuận lợi thời cơ mới, thế và lực tốt hơn, sự quan tâm của Đảng và nhà nước nhiều hơn. Sự đồng thuận của nhân dân nhiều hơn.

Với những yếu tố đó, Hà Nội sẽ sớm giải quyết được các thách thức khó khăn để tiến tới muc tiêu như Nghị quyết 15 đã đề ra, đưa Thủ đô nhanh chóng trở thành một một Thủ đô văn minh hiện đại.

Xin trân trọng cảm ơn ông!