Cảnh báo khẩn về El Nino

Theo đó, El Nino có nhiều khả năng sẽ kéo dài hết nửa cuối năm nay, với cường độ từ trung bình trở lên. Đây là hiện tượng nóng lên một cách bất thường của lớp nước biển ở bề mặt tại khu vực xích đạo và phía đông Thái Bình Dương. El Nino thường xuất hiện khoảng 3 – 4 năm một lần nhưng cũng có thể xuất hiện dày hoặc thưa hơn.

Trước đó, ngày 13/6, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, dựa trên số liệu quan trắc nhiệt độ nước biển, cũng tuyên bố sự xuất hiện của El Nino.

El Nino khiến cho nhiệt độ trung bình cao hơn, kéo theo một số hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng gay gắt, hạn hán, nước biển dâng, mưa lớn bất thường gây lũ lụt. Các cơn bão và áp thấp nhiệt đới, dưới điều kiện của El Nino, tuy có thể không xuất hiện quá nhiều nhưng sẽ có diễn biến bất thường về cả cường độ lẫn quỹ đạo di chuyển.

Bên cạnh đó, trong điều kiện thời tiết chịu ảnh hưởng của El Nino, nhiều dịch bệnh có nguy cơ bùng phát, đặc biệt là các dịch bệnh về đường hô hấp và sốt xuất huyết.

Là quốc gia ven biển khu vực nhiệt đới gió mùa, Việt Nam cũng sẽ là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề bởi El Nino. Tuy El Nino mới được chính thức công nhận sự xuất hiện nhưng các tác động của hiện tượng này có thể được quan sát ngay từ giai đoạn đầu năm đến nay.

Cụ thể, tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long, lượng mưa được ghi nhận ở mức thấp hơn so với nhiều năm, dù có tăng nhẹ khi bước vào giai đoạn mùa mưa. Dự báo, mưa ít vào mùa mưa sẽ tác động tiêu cực đến các loại hình canh tác như nuôi tôm, nuôi cá. Sang đến năm 2024, hiện tượng El Nino tiếp diễn sẽ khiến mùa khô trở nên khô hạn nặng, nguy cơ xâm nhập mặn sâu vào đất liền.

Mặt khác, lượng mưa ít ảnh hưởng đến thượng nguồn sông Mê Kông khiến các hồ thủy điện ở thượng nguồn tăng cường đóng đập tích nước, làm gay gắt hơn nữa tình trạng thiếu nước và hạn mặn của miền Tây.

Ở miền Bắc, lượng mưa ít đi khiến các nhà máy thủy điện phải giảm công suất. Tình trạng thiếu điện ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh cũng như đời sống người dân là chủ đề nóng, nhận được nhiều sự quan tâm của báo chí và dư luận trong tháng vừa qua.

Tuy nhiên, El Nino cũng đem lại cơ hội cho một số nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Một số loại nông sản đã tăng giá mạnh do sự xuất hiện của El Nino khiến nguồn cung trên toàn thế giới bị hạn chế.

Trong đó đặc biệt phải kể đến cà phê. Theo Fitch Solutions, sự lo ngại về sản lượng cà phê chịu ảnh hưởng lớn bởi El Nino, khiến giá bán cà phê robusta bị đẩy vọt lên mức 2.783USD, là mức giá cao kỷ lục trong vòng 15 năm trở lại đây. Một yếu tố khác là biến đổi khí hậu khiến dòng cà phê arabica ngày càng khó canh tác, một bộ phận người tiêu dùng bắt buộc phải chuyển sang sử dụng robusta, làm đẩy mạnh nhu cầu hạt cà phê robusta.

Xuất khẩu gạo, một phần do tác động của El Nino làm tăng nhu cầu dự trữ lương thực trên toàn thế giới, cũng tăng nhanh, tính riêng 5 tháng đầu năm đạt đến 2 tỷ USD, tăng gần 50% so với cùng kỳ năm ngoái và là mức tăng cao nhất trong vòng 10 năm trở lại đây. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo tận dụng những bất ổn về kinh tế cũng như hiện tượng El Nino để tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu gạo.