Doanh nghiệp Việt và chiến lược ứng dụng AI trong bối cảnh mới

Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một công cụ chuyển mình thiết yếu, không chỉ giúp nâng cao hiệu suất sản xuất mà còn tái cấu trúc toàn bộ mô hình kinh doanh.

Vai trò của AI trong thời đại kinh tế mới

Lạm phát, bất ổn địa chính trị và sự cạnh tranh gay gắt đòi hỏi các doanh nghiệp không chỉ tối ưu hóa vận hành mà còn phải đổi mới liên tục để thích nghi.

Trong bối cảnh đó, trí tuệ nhân tạo (AI) nổi lên như một yếu tố quyết định, giúp doanh nghiệp gia tăng hiệu suất, tối ưu hóa tài nguyên và nâng cao khả năng dự báo thị trường.

Khi nền kinh tế chuyển mình theo xu hướng số hóa, AI đã trở thành “đòn bẩy” giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình và giảm chi phí.

Tại hội thảo "Quản trị doanh nghiệp trong kỷ nguyên AI – Nâng cao hiệu suất với AI và dữ liệu thông minh" do MISA tổ chức, Tiến sĩ Cấn Văn Lực – Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV – đã đưa ra những góc nhìn sâu sắc về vai trò của AI trong bối cảnh kinh tế hiện nay, đồng thời chia sẻ các giải pháp giúp doanh nghiệp thích ứng và tận dụng hiệu quả công nghệ này.

AI đang thay đổi cục diện kinh doanh, đó chính là tăng cường hiệu quả vận hành, bằng cách tối ưu hóa quy trình sản xuất, quản lý chuỗi cung ứng và ra quyết định dựa trên dữ liệu. Các hệ thống AI cũng hỗ trợ tự động hóa công việc hành chính, giảm thiểu lỗi và tăng cường tốc độ xử lý.

Với sức mạnh của dữ liệu lớn (big data), AI có thể phân tích xu hướng thị trường, hành vi khách hàng và dự đoán rủi ro tài chính từ đó giúp doanh nghiệp cải thiện khả năng dự báo và đưa ra quyết định. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh kinh tế bất ổn, khi doanh nghiệp cần ra quyết định nhanh chóng và chính xác.

Ngoài ra, AI không chỉ tối ưu hóa các hoạt động hiện có mà còn mở ra những mô hình kinh doanh mới, từ thương mại điện tử thông minh đến các dịch vụ tài chính số hóa, giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường hiệu quả hơn.

Những lợi ích trên cho thấy AI không chỉ đơn thuần là một xu hướng công nghệ mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển trong môi trường kinh tế đầy biến động.

Ông Lực cho rằng, "doanh nghiệp cần nhanh chóng chuyển mình, áp dụng những giải pháp số hóa để không chỉ tồn tại mà còn phát triển bền vững trong bối cảnh kinh tế mới.”

Thách thức và giải pháp ứng dụng AI

Dù AI mang lại nhiều cơ hội, nhưng không ít doanh nghiệp Việt vẫn gặp khó khăn trong quá trình triển khai. Tiến sĩ Cấn Văn Lực chỉ ra ba rào cản lớn bao gồm thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao, chi phí đầu tư ban đầu cao và chuyển đổi tư duy quản trị.

AI không thể phát huy hiệu quả nếu thiếu nhân sự có kỹ năng chuyên môn để triển khai và quản lý hệ thống​. Việc đào tạo và thu hút nhân tài AI vẫn là thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp Việt Nam.

Ứng dụng AI đòi hỏi sự đầu tư đáng kể vào hạ tầng công nghệ, phần mềm và đào tạo nhân sự. Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đây có thể là rào cản lớn.

Thêm nữa, AI không chỉ là công nghệ, mà còn là một cuộc cách mạng về tư duy quản trị. Việc thay đổi mô hình kinh doanh để tích hợp AI vào mọi khía cạnh hoạt động vẫn là một trở ngại đối với nhiều doanh nghiệp truyền thống.

Theo các chuyên gia, để tận dụng AI một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần có một chiến lược triển khai bài bản. Việc đầu tiên chính là xây dựng nền tảng dữ liệu vững chắc. AI chỉ thực sự hiệu quả khi doanh nghiệp có hệ thống dữ liệu đầy đủ và chính xác. Doanh nghiệp cần đầu tư vào việc số hóa quy trình, xây dựng kho dữ liệu tập trung và áp dụng các công nghệ phân tích dữ liệu tiên tiến.

Tiếp theo, việc đào tạo và nâng cao kỹ năng cho đội ngũ nhân viên là điều kiện tiên quyết để triển khai AI thành công. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể hợp tác với các chuyên gia hoặc công ty công nghệ để rút ngắn lộ trình triển khai.

Không nhất thiết phải triển khai AI trên toàn bộ hệ thống ngay lập tức. Thay vào đó, doanh nghiệp nên bắt đầu từ các quy trình có thể tối ưu hóa nhanh chóng, như tự động hóa quản lý tài chính, phân tích khách hàng hoặc chăm sóc khách hàng bằng chatbot AI.

Nhìn về tương lai, AI không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất mà còn mở ra những cơ hội kinh doanh mới. Theo tiến sĩ Lực, doanh nghiệp Việt Nam cần có tầm nhìn chiến lược dài hạn để khai thác tối đa tiềm năng của AI, thay vì chỉ coi đây là một công cụ hỗ trợ tạm thời​.

Khi AI ngày càng phát triển mạnh mẽ, doanh nghiệp nào biết tận dụng công nghệ này một cách hiệu quả sẽ có khả năng thích nghi và tăng trưởng bền vững hơn so với đối thủ.

Việc xây dựng một nền tảng công nghệ vững chắc, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và có chiến lược triển khai rõ ràng sẽ giúp doanh nghiệp Việt không chỉ vượt qua thách thức mà còn tận dụng AI để tạo ra lợi thế cạnh tranh lâu dài.

Chiến lược triển khai AI trong doanh nghiệp

Cũng tại hội thảo "Quản trị doanh nghiệp trong kỷ nguyên AI – Nâng cao hiệu suất với AI và dữ liệu thông minh", ông Lê Hồng Quang – Tổng giám đốc Công ty CP MISA nhận định, việc triển khai AI không chỉ đơn thuần là ứng dụng công nghệ mà còn đòi hỏi một sự thay đổi toàn diện về mô hình vận hành và tư duy quản trị​.

Nhiều doanh nghiệp Việt Nam hiện nay đã bắt đầu tiếp cận AI, song phần lớn vẫn còn mơ hồ trong cách thức triển khai và tận dụng công nghệ này một cách hiệu quả​.

AI không chỉ giúp gia tăng năng suất, giảm chi phí mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng và tối ưu hóa quy trình ra quyết định.

Đáng chú ý, AI không thể vận hành hiệu quả nếu không có một chiến lược rõ ràng. Việc chỉ đơn thuần tích hợp AI vào một số bộ phận mà không có định hướng dài hạn có thể khiến doanh nghiệp rơi vào tình trạng đầu tư dàn trải nhưng không đạt hiệu quả mong muốn. Do đó, AI cần được xem là một phần cốt lõi trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp, chứ không chỉ là một công cụ hỗ trợ nhất thời.

Để triển khai AI một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần tập trung vào ba yếu tố chính đó là hạ tầng dữ liệu vững chắc, đào tạo nhân lực thay đổi văn hóa doanh nghiệp và ứng dụng AI theo từng giai đoạn, tránh triển khai dàn trải.

AI hoạt động dựa trên dữ liệu, vì vậy, chất lượng dữ liệu sẽ quyết định hiệu quả của các hệ thống AI. Theo ông Quang, “nếu doanh nghiệp chưa có một hệ thống dữ liệu đầy đủ và nhất quán, AI sẽ không thể mang lại giá trị thực sự”​. Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp cần đầu tư vào nền tảng số hóa, đảm bảo dữ liệu được thu thập, lưu trữ và xử lý một cách khoa học trước khi triển khai AI.

Một trong những rào cản lớn nhất khi triển khai AI không nằm ở công nghệ, mà là ở con người. “Nhân sự doanh nghiệp cần được đào tạo để hiểu và khai thác AI, thay vì lo ngại AI sẽ thay thế công việc của họ”, ông Quang nhận định​. Việc kết hợp AI vào quy trình làm việc đòi hỏi nhân sự phải có tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi với mô hình vận hành mới.

Một sai lầm phổ biến của doanh nghiệp khi ứng dụng AI là cố gắng triển khai trên diện rộng ngay từ đầu mà không có lộ trình cụ thể. Doanh nghiệp nên bắt đầu với các quy trình có thể tự động hóa nhanh chóng như chăm sóc khách hàng bằng chatbot AI, phân tích dữ liệu khách hàng để cá nhân hóa sản phẩm, hoặc tối ưu hóa chuỗi cung ứng​, ông Quang chia sẻ.

Các doanh nghiệp thành công trong việc ứng dụng AI đều có chung một đặc điểm: họ không chỉ đầu tư vào công nghệ, mà còn thay đổi cách thức vận hành và quản trị. Ông Quang nhấn mạnh:

“Việc ứng dụng AI không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình nội bộ mà còn tạo ra những cơ hội kinh doanh mới, mở rộng thị trường và gia tăng giá trị cạnh tranh”​.

Nhiều doanh nghiệp đã sử dụng AI để dự báo xu hướng thị trường, nâng cao khả năng ra quyết định dựa trên dữ liệu, từ đó cải thiện hiệu quả kinh doanh một cách rõ rệt.