Phát triển bền vững

Kẻ ngược đường trong cuộc chơi điện than

Minh Nhật Thứ tư, 27/04/2022 - 07:16

Trong khi phần lớn thế giới đang cam kết và hành động cắt giảm điện than vì mục tiêu khí hậu, Trung Quốc lại cho thấy sự gia tăng đáng chú ý, chiếm tới 56% lượng bổ sung mới.

Sự gia tăng của các nhà máy điện than mới với công suất hơn 25GW của Trung Quốc gần như đã lấp đầy khoảng trống của các nhà máy dừng hoạt động trên phần còn lại của thế giới vào năm 2021, theo dữ liệu báo cáo mới nhất từ Cơ quan Giám sát năng lượng toàn cầu (Global Energy Monitor - GEM).

Mức tổng công suất của các nhà máy điện than mới tại Trung Quốc năm 2021 chiếm tới 56% lượng bổ sung mới trên toàn cầu. Trong khi đó, công suất bị dừng hoạt động chỉ ở khoảng 1,2 – 2,1GW (chỉ tính tới việc dừng hoạt động của các tổ máy từ 30MW trở lên) – mức thấp nhất trong hơn một thập kỷ.

Kẻ ngược đường trong cuộc chơi điện than
Công suất điện than được xây dựng vào năm 2021 theo quốc gia (GW). Nguồn: GEM.

Không chỉ vậy, trong suốt năm 2021, thị phần điện than đang phát triển của Trung Quốc tăng đáng chú ý, từ 7% lên 55%, tương đương 251GW, ghi nhận lần đầu tiên Trung Quốc chiếm hơn một nửa công suất đang phát triển. Công suất này bao gồm các giai đoạn đã được công bố, trước khi cho phép, được cho phép và đang xây dựng.

Các nhà máy điện than mới đã khởi công năm ngoái tại Trung Quốc đánh dấu mức lớn nhất kể từ năm 2016, và gần gấp ba so với phần còn lại của thế giới.

Kẻ ngược đường trong cuộc chơi điện than
Điện than toàn cầu trong quá trình đang xây dựng và tiền xây dựng, giai đoạn 2015–2021 (GW).

GEM đánh giá các mục tiêu về khí hậu của Trung Quốc vẫn chưa khiến nước này buộc phải thu hẹp công suất điện than. Các động lực chính của việc tiếp tục mở rộng điện than ở thị trường tỷ dân này bao gồm đầu tư không đủ vào năng lượng sạch; việc quy hoạch và vận hành lưới điện lạc hậu, với mỗi tỉnh đều quy hoạch công suất như một hòn đảo biệt lập.

Cùng với đó là mâu thuẫn giữa chính sách của chính quyền trung ương về tăng cường truyền tải điện từ tây sang đông với sự ưu tiên của chính quyền các tỉnh miền đông và ven biển để tạo ra điện tại địa phương.

Cụ thể, trong nửa cuối 2021, Trung Quốc đã trải qua tình trạng thiếu than và điện than, dẫn đến việc phân bổ điện ở hơn một nửa số tỉnh ở mức đỉnh điểm thiếu thốn vào tháng 9. Cuộc khủng hoảng đã được các nhóm ủng hộ than tận dụng thành công để viết lại chính sách năng lượng tại quốc gia này.

Theo GEM, sự chuyển dịch các luồng gió chính trị dường như đã dẫn đến việc tiếp tục cho phép các nhà máy điện than vào đầu năm nay, với ít nhất 7,3GW công suất mới được cho phép chỉ trong sáu tuần đầu tiên, nhiều hơn gấp đôi so với toàn bộ công suất năm ngoái.

Ngoài ra, Ủy ban Phát triển và cải cách quốc gia (NDRC) của Trung Quốc gần đây đã kêu gọi tăng tốc phê duyệt và xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới để thúc đẩy nhu cầu về ngành sản xuất thiết bị (nhà máy điện) – thay vì từ nhu cầu tăng công suất điện than.

Ông Tập Cận Bình tuyên bố Trung Quốc sẽ ngừng xuất khẩu nhà máy điện than

Các dự án điện than mới nhất của Trung Quốc bắt đầu tại các khu vực xuất khẩu điện là Quý Châu, Nội Mông, Sơn Tây, Thiểm Tây và Cam Túc, và nhiều trong số này cũng đóng vai trò chính trong phát triển năng lượng gió và năng lượng mặt trời.

Tuy nhiên, các kế hoạch truyền tải điện từ Tây sang Đông lại phụ thuộc nhiều vào mở rộng nhiệt điện than, GEM đánh giá.

Bên cạnh đó, Hồ Nam đã công bố tám dự án phát nhiệt điện trong kế hoạch 5 năm sau khi gặp phải tình trạng thiếu điện vào mùa đông giai đoạn 2020 – 2021, khi nhiều nhà máy điện than không thể hoạt động trong điều kiện nhiệt độ dưới 0 độ C và sản lượng thủy điện yếu do mưa ít.

Tình trạng thiếu điện vẫn xảy ra mặc dù khu vực lưới điện trung ương, trực thuộc Hồ Nam, có công suất điện lớn hơn nhiều so với mức cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu cao điểm, cho thấy cách thức quản lý lưới điện vẫn còn thiếu sót.

Các nhà máy điện than mới có tuổi thọ điển hình là 20 – 50 năm, và sẽ khiến ngành điện rơi vào tình trạng phụ thuộc nhiều hơn vào than. Nếu theo Thỏa thuận chung Paris, sẽ không còn chỗ xây dựng và vận hành cho lượng công suất mới này.

Theo đó, cần phải chuyển dịch hoàn toàn các đầu tư mới sang công suất điện sạch để đưa Trung Quốc đi đúng hướng trong phát thải CO2 và tránh tình trạng dư thừa công suất không cần thiết.

“Do ngành điện của Trung Quốc là nguồn gia tăng lượng khí thải hóa thạch toàn cầu chính trong hai năm qua, việc hướng tất cả các khoản đầu tư mới vào sản xuất điện sạch sẽ là một đóng góp quan trọng nhằm đáp ứng các mục tiêu của Thỏa thuận Paris”, GEM nhấn mạnh.

 

Làn sóng khai tử điện than dâng cao

Làn sóng khai tử điện than dâng cao

Phát triển bền vững -  2 năm
Thêm nhiều động thái, cam kết từ các quốc gia về việc ngừng xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới trên toàn cầu.
Làn sóng khai tử điện than dâng cao

Làn sóng khai tử điện than dâng cao

Phát triển bền vững -  2 năm
Thêm nhiều động thái, cam kết từ các quốc gia về việc ngừng xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới trên toàn cầu.
Thời khó của nhiệt điện than

Thời khó của nhiệt điện than

Phát triển bền vững -  2 năm

Các doanh nghiệp nhiệt điện than đang phải đối mặt với thách thức từ nhiều phía, như nguồn nguyên liệu đầu vào đắt đỏ hơn, ít nguồn vốn hỗ trợ hơn, hay cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các nguồn năng lượng tái tạo.

Nhiệt điện sạch: Giải pháp cho các nhà máy điện than?

Nhiệt điện sạch: Giải pháp cho các nhà máy điện than?

Phát triển bền vững -  2 năm

Các nhà máy nhiệt điện của Nhật Bản đang có kế hoach thay thế dần than bằng amoniac và hydro để đạt được mục tiêu trung hòa carbon, thay vì chấp nhận đóng cửa.

Gáo nước lạnh với nhiều thị trường điện than sau động thái của Trung Quốc

Gáo nước lạnh với nhiều thị trường điện than sau động thái của Trung Quốc

Phát triển bền vững -  2 năm

Cam kết ngừng tài trợ điện than ở nước ngoài của Trung Quốc sẽ khiến mức tăng trưởng nhu cầu than toàn cầu giảm 1.100 triệu tấn, hàng loạt dự án điện than tại 20 quốc gia có nguy cơ lớn bị hủy bỏ.

Điện than tại Việt Nam có thể được... mua lại để đóng cửa

Điện than tại Việt Nam có thể được... mua lại để đóng cửa

Phát triển bền vững -  3 năm

Một sáng kiến đang được ADB và Prudential lên kế hoạch là mua lại các nhà máy nhiệt điện than đã đi vào hoạt động, sau đó cho dừng hoạt động sớm hơn kế hoạch ban đầu.

Selex Motors đem giao thông xanh đến Đà Nẵng

Selex Motors đem giao thông xanh đến Đà Nẵng

Doanh nghiệp -  5 giờ

Selex Motors tin rằng, giải pháp "đổi pin như đổ xăng" sẽ thúc đẩy giao thông xanh tại Việt Nam, cũng như sự phổ cập của xe máy điện.

Thách thức đưa ba luật liên quan đến bất động sản vào thực tiễn

Thách thức đưa ba luật liên quan đến bất động sản vào thực tiễn

Tiêu điểm -  6 giờ

Đẩy mạnh phổ biến và tập huấn các quy định mới về pháp luật đất đai, nhà ở và kinh doanh bất động sản là một yêu cầu cấp bách

Coteccons tham vọng ‘Go Global’

Coteccons tham vọng ‘Go Global’

Doanh nghiệp -  8 giờ

Chủ tịch Bolat Duisenov chia sẻ, đây là chiến lược của mang tên “follow the client" – theo chân khách hàng của Coteccons.

Idico liên tục mở rộng quỹ đất khu công nghiệp

Idico liên tục mở rộng quỹ đất khu công nghiệp

Doanh nghiệp -  9 giờ

Việc được phê duyệt thêm những dự án khu công nghiệp mới hoặc mở rộng được kỳ vọng giúp Idico có nền tảng thúc đẩy tăng trưởng trong trung và dài hạn.

Chuyển nhầm tiền không lo khi đã có chuyên gia 'check var' ChatPay

Chuyển nhầm tiền không lo khi đã có chuyên gia 'check var' ChatPay

Nhịp cầu kinh doanh -  11 giờ

ChatPay của TPBank cập nhật hàng loạt cải tiến mới, giao dịch nhanh – tiện lợi, rảnh tay hơn bao giờ hết và vẫn bảo mật tuyệt đối với tính năng “paste to pay”.

CEO Truedoc: Khởi nghiệp lĩnh vực y tế không thể có đường tắt

CEO Truedoc: Khởi nghiệp lĩnh vực y tế không thể có đường tắt

Doanh nghiệp -  11 giờ

Startup Truedoc sau khi sáp nhập cùng AiHealth đã nhận đầu tư từ quỹ TNB Aura và trở thành một "hiện tượng" của thị trường khởi nghiệp trong mùa đông gọi vốn.

CEO Đào Thế Vinh chia sẻ về thị trường thịt thế giới và 'khẩu vị' của Golden Gate

CEO Đào Thế Vinh chia sẻ về thị trường thịt thế giới và 'khẩu vị' của Golden Gate

Phát triển bền vững -  11 giờ

"Nhu cầu nhập khẩu thịt của Việt Nam chắc chắn sẽ tăng trong năm 2025 khi thương mại thịt và các sản phẩm từ thịt trên thế giới được dự báo sẽ phục hồi sau 2 năm sụt giảm liên tiếp".