Chia sẻ về việc sẵn sàng tham gia các chương trình phát triển nhà ở xã hội, song theo ông Dương Công Minh, Chủ tịch tập đoàn Him Lam, doanh nghiệp rất cần Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước có cơ chế, chính sách cụ thể để tham gia, bởi các doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội hiện nay đang gặp khó khăn rất lớn, đặc biệt là về pháp lý.
Ông Minh cho biết: "Hiện doanh nghiệp sẵn sàng đăng ký tham gia 75.000 căn hộ nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030. Đây là quỹ đất mà doanh nghiệp của chúng tôi đã có nhưng quan trọng nhất là tháo gỡ khó khăn về thủ tục. Chúng tôi có hai dự án nhà ở thương mại, theo đề nghị của Bộ Xây dựng chuyển thành nhà ở xã hội để lo cho người nghèo nhưng có một dự án tới 5 năm, một dự án 3 năm đến nay chưa hoàn thiện xong thủ tục".
Ông Dương Công Minh, Chủ tịch tập đoàn Him LamTừ nhà ở thương mại chuyển sang nhà ở xã hội còn khó hơn thủ tục làm nhà ở thương mại. Rõ ràng, các doanh nghiệp đều có nghề, có nguồn lực dồi dào nhưng để làm được rất khó. Thủ tục dự án vô cùng phức tạp, từ thành phố, tỉnh, các ngành đến các bộ, ngành…, vị lãnh đạo doanh nghiệp này nhấn mạnh.
Tại Hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp sáng ngày 1/8, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Vinhomes Phạm Thiếu Hoa cũng cho biết, doanh nghiệp này đặt mục tiêu triển khai xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội giá rẻ trong 5 năm tới. Tuy nhiên, hiện nay thủ tục phê duyệt dự án đang khiến Vinhomes gặp khó khăn để thực hiện.
"Qua thông tin của các sở, ngành, để phê duyệt một dự án nhà ở xã hội phải cần tối thiểu 600 ngày hoặc dài hơn", ông Hoa nói.
Một doanh nghiệp khác là Tập đoàn Novaland cũng cam kết sẽ sẵn sàng nhận nhiệm vụ đầu tư xây dựng 200.000 căn hộ ở các tỉnh thành phía Nam và trọng tâm là TP. HCM.
Ông Bùi Xuân Huy, Chủ tịch Tập đoàn Novaland cho biết, tập đoàn đã nhận được Văn bản số 2841/BXD-QLN ngày 26/7/2022 của Bộ Xây dựng về việc đề xuất giải pháp để mỗi doanh nhân đầu tư xây dựng được ngay 5.000-10.000 căn hộ nhà ở xã hội. Đối với chương trình "Thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp" theo Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính Phủ.
Tập đoàn Novaland luôn xem đây là chương trình vô cùng thiết thực và nhân văn. Nhiệm vụ đầu tư xây dựng 200.000 căn hộ là một mục tiêu mà tập đoàn sẽ hoàn thành để góp phần vào nỗ lực của Chính phủ trong chương trình giải quyết nhà ở xã hội, nhà ở công nhân lao động.
Hiện doanh nghiệp cũng đã có một số quỹ đất tại TP. HCM và các tỉnh, thành phố như Đồng Nai, Long An, Cần Thơ, Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Thuận, Khánh Hòa, Đà Nẵng… phù hợp đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội.
Song theo ông Huy lo ngại, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về nhà ở xã hội hiện đang bộc lộ một số tồn tại, vướng mắc, thủ tục phức tạp, gây khó cho doanh nghiệp. Để đảm bảo mục tiêu xây dựng được 200.000 căn, ông Huy đề xuất cơ quan quản lý địa phương sớm xác định quỹ đất do Nhà nước quản lý để giao hoặc mời gọi đầu tư thực hiện dự án.
Khó khăn của các doanh nghiệp trong phát triển nhà ở xã hội chính là một trong những nguyên nhân khiến việc phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, người thu nhập thấp chưa đáp ứng nhu cầu rất lớn cùng như yêu cầu đặt ra. Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, tính đến nay, trên địa bàn cả nước, đã hoàn thành 301 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị, nhà ở cho công nhân, quy mô xây dựng khoảng 156.000 căn, với tổng diện tích hơn 7,79 triệu m2, đang tiếp tục triển khai 401 dự án, với quy mô xây dựng khoảng 455.000 căn, với tổng diện tích khoảng 22,7 triệu m2.
Trong đó, cả nước đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng 175 dự án nhà ở xã hội và 126 dự án nhà ở công nhân. Đây là những con số rất khiêm tốn. Thực tế trên thị trường bất động sản cũng cho thấy, số lượng dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Cần quyết liệt gỡ điểm nghẽn pháp lý
Nêu rõ mục tiêu phát triển nhà ở xã hội phù hợp khả năng chi trả của công nhân, người lao động, người thu nhập thấp, người có hoàn cảnh khó khăn, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, xây dựng đề án đầu tư, xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp trong giai đoạn từ nay tới năm 2030, hoàn thành ngay trong tháng 8 này.
