Phân biệt sáng chế và giải pháp hữu ích

Hường Hoàng Thứ bảy, 14/05/2022 - 17:29

Không phải ai cũng biết rằng sáng chế và giải pháp hữu ích là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. Khi hiểu về hai khái niệm này, doanh nghiệp sẽ lựa chọn được loại hình bảo hộ độc quyền phù hợp nhất cho sản phẩm của mình, mang lại hiệu quả kinh tế lớn nhất cho doanh nghiệp.

Điểm khác nhau cơ bản nhất giữa sáng chế và giải pháp hữu ích đó là "mức độ sáng tạo" của sản phẩm (Ảnh: Dmitrii_Guzhanin)

Ở một số nước, sáng chế có thể được bảo hộ dưới dạng giải pháp hữu ích, hay còn được gọi là “sáng chế đổi mới”, “sáng kiến hữu ích” hoặc “sáng chế ngắn hạn”.

Trong quá trình sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp có thể thực hiện một số cải tiến nhỏ đối với những sản phẩm sẵn có của mình. Mặc dù không đáp ứng được tất cả các điều kiện để được cấp bằng sáng chế, những cải tiến này có thể sẽ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động đổi mới, sáng tạo của địa phương.

Những cải tiến này sẽ được bảo hộ dưới dạng giải pháp hữu ích để chủ sở hữu có quyền ngăn cản người khác sử dụng (nếu không được cho phép) trong một khoảng thời gian xác định.

Nhìn chung, so với sáng chếgiải pháp hữu íchchỉ phải đáp ứng những điều kiện bảo hộ ít nghiêm ngặt hơn (ví dụ, mức độ sáng tạo thấp hơn), thủ tục đơn giản hơn và thời hạn bảo hộ ngắn hơn. Bảo hộ giải pháp hữu ích được thiết kế chủ yếu để đáp ứng nhu cầu của các nhà đổi mới địa phương, chính vì thế những yêu cầu, thủ tục và thời hạn được bảo hộ của các giải pháp hữu ích giữa các quốc gia rất khác nhau.

Cụ thể, các điểm khác nhau chủ yếu giữa giải pháp hữu ích và sáng chế được thể hiện qua việc các điều kiện để có được sự bảo hộ dưới dạng giải pháp hữu ích ít chặt chẽ hơn so với sáng chế.

Mặc dù luôn phải đáp ứng “tính mới”, giải pháp hữu ích có thể đáp ứng được một phần nào đó hoặc thậm chí là không cần thiết phải đáp ứng về “trình độ sáng tạo” hay “tính không hiển nhiên”. Trên thực tế, việc bảo hộ dưới dạng giải pháp hữu ích thường được thực hiện đối với các sáng kiến có tính chất bổ sung và có thể không đáp ứng được các điều kiện bảo hộ sáng chế.

Đối với những yêu cầu về “tính sáng tạo” của sản phẩm, ta có thể hiểu rõ hơn về sáng chế và giải pháp hữu ích thông qua ví dụ sau đây. Xe đạp là một sáng chế của con người. Trong khi đó, việc doanh nghiệp cải tiến xe đạp thành xe đạp điện là một giải pháp hữu ích giúp con người có thể đi nhanh hơn, tiết kiệm công sức và thời gian di chuyển, mang lại lợi ích cho người sử dụng.

Ngoài ra, thời hạn bảo hộ đối với giải pháp hữu ích thường ngắn hơn so với sáng chế và thời hạn này cũng khác nhau giữa các nước (thường từ 7 đến 10 năm và không được gia hạn).

Thêm vào đó, ở hầu hết các nước có quy định bảo hộ giải pháp hữu ích, các cơ quan sáng chế thường không thẩm định nội dung đơn trước khi đăng ký. Điều này có nghĩa là quá trình đăng ký thường đơn giản và nhanh hơn, thường mất trung bình khoảng 6 tháng.

Đồng thời, việc đăng ký bảo hộ và duy trì hiệu lực của giải pháp hữu ích rẻ hơn nhiều so với đăng ký bảo hộ sáng chế.

Ở một số nước, việc bảo hộ giải pháp hữu ích chỉ được cấp cho một số lĩnh vực công nghệ nhất định. Cuối cùng, hoạt động giải pháp hữu ích thường được bảo hộ đối với sản phẩm, chứ không được bảo hộ đối với quy trình.

Do đó, nếu doanh nghiệp muốn bảo hộ một sản phẩm có vòng đời ngắn hoặc không muốn phải chờ đợi quá lâu, việc đăng ký bảo hộ dưới hình thức giải pháp hữu ích sẽ đem lại hiệu quả tốt hơn so với dạng độc quyền sáng chế

Một số nước cho phép doanh nghiệp nộp đơn đăng ký bảo hộ đồng thời dưới hình thức sáng chế và giải pháp hữu ích để doanh nghiệp có thể được hưởng thành quả sớm hơn trong khi chờ đợi thời gian cấp bằng độc quyền sáng chế. Tuy vậy, khi được cấp bằng độc quyền sáng chế, doanh nghiệp thường phải lựa chọn một trong hai hình thức bảo hộ, nghĩa là doanh nghiệp không thể nhận được đăng ký cho cả sáng chế và giải pháp hữu ích cùng một lúc cho cùng một sản phẩm.

Những biện pháp bảo hộ sở hữu trí tuệ

Những biện pháp bảo hộ sở hữu trí tuệ

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Không phải ai cũng biết rằng, một sản phẩm có thể có nhiều quyền sở hữu trí tuệ khác nhau. Vậy các doanh nghiệp cần làm gì để có thể tận dụng được quyền sở hữu trí tuệ một cách hiệu quả nhất?

Tại sao phải bảo hộ sở hữu trí tuệ?

Tại sao phải bảo hộ sở hữu trí tuệ?

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Khi công nghệ thông tin càng phát triển, lĩnh vực sở hữu trí tuệ lại càng được các doanh nghiệp và công chúng quan tâm. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết sở hữu trí tuệ là gì và tại sao phải bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.

Vinsmart mua bản quyền sở hữu trí tuệ từ BQ sản xuất điện thoại thông minh Vsmart

Vinsmart mua bản quyền sở hữu trí tuệ từ BQ sản xuất điện thoại thông minh Vsmart

Tiêu điểm -  7 năm

BQ – Công ty công nghệ hàng đầu châu Âu và Công ty VinSmart thuộc Tập đoàn Vingroup đã ký hợp đồng hợp tác toàn diện, nhằm thúc đẩy quá trình sản xuất các dòng điện thoại thông minh thương hiệu Vsmart theo tiêu chuẩn quốc tế.

Rắc rối về sở hữu trí tuệ nhìn từ câu chuyện của cà phê Napoli, đầu karaoke Arirang

Rắc rối về sở hữu trí tuệ nhìn từ câu chuyện của cà phê Napoli, đầu karaoke Arirang

Tiêu điểm -  7 năm

Đăng ký sở hữu trí tuệ là chuyện đặc biệt quan trọng mà các doanh nghiệp cần phải làm khi CPTPP có hiệu lực, tuy nhiên đây không phải là một công việc dễ dàng trong bối cảnh năng lực doanh nghiệp Việt hiện tại.

Bài toán sở hữu trí tuệ thương hiệu gỗ Việt khi gia nhập CPTPP

Bài toán sở hữu trí tuệ thương hiệu gỗ Việt khi gia nhập CPTPP

Tiêu điểm -  7 năm

Yêu cầu khắt khe về sở hữu trí tuệ thương hiệu là một trong những thách thức lớn đối với ngành gỗ Việt Nam trong việc gia nhập CPTPP.

G-Group: Tài sản số sẽ thay đổi phương thức và văn hóa làm việc

G-Group: Tài sản số sẽ thay đổi phương thức và văn hóa làm việc

Diễn đàn quản trị -  33 phút

Việc chuyển dịch sang tài sản số theo lãnh đạo G-Group không chỉ là bước tiến về công nghệ, mà còn là sự thay đổi cả về vận hành và văn hóa doanh nghiệp.

Công nghệ và dữ liệu đã đủ, vì sao trải nghiệm khách hàng vẫn đứt gãy?

Công nghệ và dữ liệu đã đủ, vì sao trải nghiệm khách hàng vẫn đứt gãy?

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

Công nghệ và dữ liệu giúp doanh nghiệp hiểu khách hàng hơn, nhưng khoảng trống quản trị lại khiến trải nghiệm khách hàng bị đứt gãy ở những thời điểm quan trọng nhất.

5 đòn bẩy chiến lược của doanh nghiệp gia đình

5 đòn bẩy chiến lược của doanh nghiệp gia đình

Diễn đàn quản trị -  2 ngày

Sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp gia đình phụ thuộc vào khả năng kết hợp mục tiêu, nguồn vốn dài hạn và danh tiếng với sự linh hoạt và quản trị chuyên nghiệp.

Affina và cách tiếp cận mới với bảo hiểm trong xã hội già hóa nhanh

Affina và cách tiếp cận mới với bảo hiểm trong xã hội già hóa nhanh

Diễn đàn quản trị -  5 ngày

Khi Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa nhanh, bảo hiểm không thể chỉ là công cụ chi trả rủi ro. Affina mở ra một cách tiếp cận mới cho an sinh bền vững.

AI Twin tái định nghĩa quyền lực giám đốc tài chính

AI Twin tái định nghĩa quyền lực giám đốc tài chính

Diễn đàn quản trị -  1 tuần

Dữ liệu bùng nổ nhưng quyết định chưa kịp thời đang tạo ra điểm nghẽn lớn, buộc các CFO phải dịch chuyển từ vai trò vận hành sang dự báo và dẫn dắt chiến lược.

Đạm Phú Mỹ bảo dưỡng lớn nhất lịch sử: Nâng cấp hệ thống để mở khoá năng lực tăng trưởng mới

Đạm Phú Mỹ bảo dưỡng lớn nhất lịch sử: Nâng cấp hệ thống để mở khoá năng lực tăng trưởng mới

Doanh nghiệp -  27 phút

Đợt bảo dưỡng tổng thể quy mô lớn nhất lịch sử không chỉ giúp Phú Mỹ nâng cao hiệu suất và an toàn vận hành, mà còn là bước chuẩn bị mang tính chiến lược cho tái cơ cấu danh mục, mở rộng không gian tăng trưởng và gia tăng sức chống chịu trong bối cảnh ngành phân bón nhiều biến động.

G-Group: Tài sản số sẽ thay đổi phương thức và văn hóa làm việc

G-Group: Tài sản số sẽ thay đổi phương thức và văn hóa làm việc

Diễn đàn quản trị -  33 phút

Việc chuyển dịch sang tài sản số theo lãnh đạo G-Group không chỉ là bước tiến về công nghệ, mà còn là sự thay đổi cả về vận hành và văn hóa doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Đức Thụy rời vị trí chủ tịch LPBank

Ông Nguyễn Đức Thụy rời vị trí chủ tịch LPBank

Hồ sơ quản trị -  50 phút

Hai lãnh đạo LPBank là Chủ tịch Hội đồng quản trị Nguyễn Đức Thuỵ và Phó chủ tịch Nguyễn Văn Thuỳ đã gửi đơn từ nhiệm vì lý do cá nhân.

Indochina Strategic được vinh danh nhà tư vấn bất động sản tốt nhất Việt Nam 2025

Indochina Strategic được vinh danh nhà tư vấn bất động sản tốt nhất Việt Nam 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  59 phút

Indochina Strategic, bộ phận tư vấn bất động sản của Tập đoàn Indochina Capital vừa được vinh danh ở hạng mục 'Nhà tư vấn bất động sản tốt nhất Việt Nam năm 2025' do Tạp chí Euromoney bình chọn.

Giá vàng hôm nay 23/12: Vượt đỉnh

Giá vàng hôm nay 23/12: Vượt đỉnh

Vàng -  1 giờ

Giá vàng hôm nay 23/12 tăng 1.500.000 đồng mỗi lượng với cả vàng miếng và vàng nhẫn SJC. Trong khi đó, giá vàng thế giới vượt đỉnh và đang duy trì đà tăng mạnh.

An cư xứng tầm tại Masteri Park Place: Một vị trí, vạn giá trị

An cư xứng tầm tại Masteri Park Place: Một vị trí, vạn giá trị

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Với bất động sản cao cấp, vị trí luôn được xem là “chìa khóa vàng” quyết định giá trị của một nơi an cư. Một tọa độ đắt giá không chỉ khẳng định tiềm năng tăng trưởng bền vững mà còn trao cho chủ nhân đặc quyền tận hưởng mọi tiện nghi trong tầm tay.

Trung ương hoàn thiện báo cáo công tác nhân sự chủ chốt khóa XIV

Trung ương hoàn thiện báo cáo công tác nhân sự chủ chốt khóa XIV

Tiêu điểm -  16 giờ

Trung ương đã cho ý kiến hoàn thiện báo cáo về công tác nhân sự Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIV tại Hội nghị Trung ương 15.