Rủi ro với tăng trưởng cuối năm

Những tháng đầu năm, nền kinh tế duy trì đà phục hồi khả quan, là nguyên nhân Bộ Kế hoạch và đầu tư mạnh dạn tham mưu Chính phủ về kịch bản tăng trưởng đạt 7% cho cả năm 2024, cao hơn 0,5% so với cận trên mục tiêu Quốc hội đề ra.

Một số tổ chức quốc tế cũng nâng mức dự báo tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam, đồng thời ghi nhận tốc độ phát triển của những động lực mới như thương mại điện tử, nơi làm việc tốt nhất cho người nước ngoài.

Tuy nhiên, sự phục hồi kinh tế Việt Nam bảy tháng đầu năm 2024 diễn ra trong một bối cảnh thiếu chắc chắn khi kinh tế toàn cầu phục hồi chậm và tiềm ẩn không ít rủi ro. Cụ thể, các nền kinh tế lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc tăng trưởng thấp hơn dự báo trong quý II, nền kinh tế Mỹ tăng trưởng cao hơn dự báo nhưng vẫn còn nhiều thách thức.

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng, bối cảnh đó tác động không nhỏ đến nền kinh tế trong nước. Các động lực tăng trưởng đều đối diện với nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Về động lực tăng trưởng từ phía cung, khu vực nông nghiệp, dịch vụ đang xảy ra thực trạng chi phí sản xuất tăng cao, đi kèm với thời tiết không thuận lợi, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Sản xuất công nghiệp dù đang có mức phục hồi nhanh với chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) bảy tháng tăng 8,5% so với cùng kỳ nhưng vẫn còn rủi ro bởi phụ thuộc nhiều vào nhu cầu tiêu thụ của các thị trường lớn.

Cùng với đó, tiến độ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, dự án đầu tư, bất động sản vẫn còn chậm cũng là trở lực đối với sản xuất công nghiệp.

Kinh tế xanh, kinh tế số, một số ngành công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn được kỳ vọng tạo đà tăng trưởng mạnh nhưng chưa có chuyển biến rõ nét, chưa có nền tảng để bắt kịp khu vực và thế giới. Một số khung chính sách quan trọng cho các lĩnh vực này vẫn còn chậm được ban hành.

Về phía cầu, cầu tiêu dùng trong nước bảy tháng đầu năm tăng trưởng thấp hơn cùng kỳ và thấp hơn giai đoạn trước đại dịch Covid-19 (2015 – 2019), đến nay vẫn chưa có dấu hiệu chuyển biến tích cực hơn.

Xuất khẩu hàng hóa có sự khởi sắc với mức tăng trưởng 15,7% trong bảy tháng nhưng tại thị trường quốc tế, doanh nghiệp vẫn phải đối diện với áp lực cạnh tranh, rủi ro phòng vệ thương mại cũng như những quy định, tiêu chuẩn mới liên quan đến phát triển bền vững, giảm phát thải carbon.

Đầu tư công tiếp tục được kỳ vọng là động lực dẫn dắt tăng trưởng nhưng tính đến hết tháng 7 chỉ mới giải ngân được 34,7% kế hoạch. Trong đó, 33 bộ, cơ quan trung ương và 25 địa phương có mức giải ngân thấp hơn trung bình của cả nước.

Ngoài ra, áp lực lạm phát có nguy cơ tăng cao trong những tháng cuối năm bởi những yếu tố rất khó dự đoán bao gồm kỳ vọng, tâm lý của người dân, doanh nghiệp, biến động giá cả toàn cầu. Áp lực tỷ giá cũng là một thách thức lớn.

Trong bối cảnh đó, báo cáo với Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư đề nghị giữ vững đà phục hồi, phấn đấu mục tiêu GDP quý III/2024 tăng trưởng 6,5 – 7,4% thông qua triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, kích cầu tiêu dùng, đảm bảo tiến độ các dự án đầu tư công.

Bên cạnh đó, cần có giải pháp thúc đẩy động lực tăng trưởng mới thông qua hoàn thiện chính sách, khung pháp lý, nghiên cứu những gói hỗ trợ quy mô lớn và khả thi để khuyến khích kinh tế xanh, bán dẫn.

Đảm bảo ổn định vĩ mô với trọng tâm là kiểm soát lạm phát thông qua theo dõi sát tình hình, chủ động dự báo, xây dựng kịch bản điều hành giá.

Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh tuyệt đối không để thiếu hàng hóa, gián đoạn nguồn cung, tăng giá đột biến ở nhóm hàng thiết yếu, xử lý nghiêm hành vi đầu cơ, thao túng giá.