Dự kiến có khoảng 200 cơ sở được phân bổ hạn ngạch trong giai đoạn đầu từ 2025 – 2026. Số cơ sở này chiếm khoảng 45% tổng phát thải khí nhà kính của các đơn vị bắt buộc phải thực hiện kiểm kê khí thải nhà kính.
Việc phân bổ hạn ngạch là cơ sở để triển khai thị trường tín chỉ carbon bắt buộc. Cụ thể, những đơn vị xả thải vượt quá hạn ngạch cho phép sẽ phải mua tín chỉ carbon đề bù đắp nếu không muốn chịu phạt.
Ngược lại, đối với những đơn vị xả thải thấp hơn mức hạn ngạch, phần hạn ngạch còn dư có thể chuyển thành tín chỉ carbon để chuyển giao cho doanh nghiệp khác.
Để xác định tổng mức hạn ngạch, các bộ quản lý lĩnh vực có trách nhiệm kiểm kê khí thải sẽ tổng hợp, đề xuất tới Bộ Tài nguyên và môi trường. Bộ Tài nguyên và môi trường có trách nhiệm đề xuất tổng hạn ngạch khí thải nhà kính và lượng hạn ngạch dự trữ để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
Căn cứ vào tổng hạn ngạch đã được Thủ tướng phê duyệt, Bộ Tài nguyên và môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ để phân phối hạn ngạch cho từng cơ sở.
Đây là nội dung được Bộ Tài nguyên và môi trường đề xuất tại dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon.
Bên cạnh nội dung về phân bổ hạn ngạch, dự thảo nghị định cũng bổ sung quy định về sàn giao dịch tín chỉ carbon, sửa đổi một số hoạt động trao đổi hạn ngạch và tín chỉ carbon trên sàn giao dịch.
Góp ý cho dự thảo nghị định, theo Ban pháp chế, Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), dự thảo đang đề xuất đẩy nhanh tiến độ thực hiện kiểm kê và phân bổ hạn ngạch so với quy định trong Nghị định 06/2022.
Điều này cần được cân nhắc bởi có thể tác động tới nhóm doanh nghiệp nội hạn chế về nguồn lực cũng như kiến thức trong lĩnh vực kiểm kê và giảm nhẹ khí thải.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đề xuất việc cấp hạn ngạch cho các tập đoàn, tổng công ty để chủ động điều phối việc trao đổi tín chỉ giữa các cơ sở trực thuộc. Bên cạnh đó, EVN cũng mong muốn có cơ chế tạo thuận lợi cho các nhà máy nhiệt điện trong mùa khô để đảm bảo nhiệm vụ cung ứng điện.
Còn về phía Hội Khoa học kỹ thuật lạnh và điều hòa không khí Việt Nam (VISRAE), một khó khăn lớn để triển khai các quy định kiểm kê, phân bổ hạn ngạch và trao đổi tín chỉ carbon là đội ngũ doanh nghiệp, tổ chức kiểm kê, kiểm định khí thải nhà kính còn đang rất mỏng.
Do đó, đại diện VISRAE đề nghị cần có giải pháp đẩy mạnh đào tạo nhân lực và cấp chứng chỉ cho các đơn vị kiểm kê, tạo điều kiện cho triển khai thí điểm thị trường tín chỉ carbon vào năm 2025.
