Vấn đề then chốt trong tháo gỡ vướng mắc đất đai

An Chi Thứ tư, 09/08/2023 - 12:12

Việc huy động nguồn lực đất đai để phát triển kinh tế - xã hội đang gặp khó khăn do những bất cập, hạn chế nảy sinh trong quá trình định giá đất kéo dài, không chính xác, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.

Định giá đất là vấn đề đang gây nhiều tranh cãi. Ảnh: Hoàng Anh

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định, định giá đất là vấn đề then chốt trong giải quyết những khó khăn, vướng mắc, vi phạm về đất đai hiện nay. 

Tại cuộc họp về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 44 của Chính phủ quy định về giá đất, ông Hà cho rằng, những sai phạm về định giá đất chủ yếu là do áp dụng sai phương pháp hoặc sử dụng dữ liệu đầu vào không khách quan, minh bạch, thiếu chính xác. 

Bên cạnh đó, việc áp dụng, vận dụng phương pháp định giá phức tạp, trong khi cơ sở dữ liệu giá đất trên thị trường chưa đầy đủ, tin cậy dẫn đến mỗi phương pháp cho ra một kết quả khác nhau.

Sau hơn 9 năm thi hành, một số quy định về phương pháp định giá đất đã bộc lộ hạn chế, tồn tại. Một số địa phương còn lúng túng trong áp dụng thực hiện và làm ảnh hưởng đến tiến độ xác định giá đất.

Nhiều phương pháp xác định giá đất chưa phù hợp với điều kiện thực tế về thông tin thị trường. Quyền sử dụng đất còn thiếu minh bạch, chưa phù hợp với công tác quản lý Nhà nước về giá đất trong bối cảnh chưa hoàn thiện cơ sở dữ liệu về giá đất. 

Bên cạnh đó, quy định về nội dung, điều kiện áp dụng các phương pháp định giá đất có điểm chưa phù hợp, chưa cụ thể dẫn đến có trường hợp một thửa đất áp dụng các phương pháp khác nhau cho các kết quả khác nhau.

Để khắc phục thực trạng này, theo ông Hà, trong thời gian tới, Luật Đất đai sửa đổi sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để thiết lập cơ sở dữ liệu giá đất, xây dựng bản đồ giá trị đất đai làm cơ sở áp dụng mọi phương pháp định giá.

Trước mắt, trong khi chờ đợi Luật Đất đai có hiệu lực, các cơ quan quản lý, đơn vị tư vấn định giá cần thống nhất về cách thức lựa chọn, áp dụng phương pháp định giá đất. 

Phó thủ tướng nhấn mạnh, giá đất cần bảo đảm trung thực, khách quan, "sát, đúng, phù hợp với giá trị thị trường", ít phụ thuộc vào ý chí chủ quan, "được cơ quan quản lý, đơn vị tư vấn, định giá đất, cơ quan thực thi pháp luật tin tưởng".

Vì vậy, cần thiết phải ban hành nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 44 để kịp thời hoàn thiện các quy định về phương pháp định giá đất, đổi mới trình tự xác định giá đất cụ thể, giúp khơi thông nguồn lực đất đai.

Nghị định cũng thống nhất triển khai thực hiện việc UBND tỉnh ủy quyền cho UBND cấp huyện quyết định giá đất cụ thể theo quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Nghị quyết số 73/NQ-CP ngày 6/5/2023 của Chính phủ.

Mục đích sửa đổi, bổ sung các quy định về phương pháp định giá đất, trình tự, thủ tục áp dụng các phương pháp định giá đất phù hợp với điều kiện nguồn thông tin, dữ liệu đầu vào và điều kiện thực tiễn triển khai, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, xử lý các tồn đọng, bất cập trong công tác định giá đất, đẩy mạnh việc thu ngân sách, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án triển khai tại các địa phương.

Hoàn thiện các phương pháp định giá đất

Tuy nhiên, trước những ý kiến trái chiều về việc bỏ phương pháp thặng dư trong thời gian vừa qua, nhiều ý kiến cho rằng, nên giữ lại phương pháp này để định giá đất. 

Theo TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, để phát huy những điểm tích cực và tránh những "mặt trái" của phương pháp thặng dư, dự thảo nghị định cần có hướng dẫn chi tiết, cụ thể hơn nữa trong việc xác định các yếu tố giả định ban đầu như dự kiến mức sinh lời trong tương lai, dự báo các khoản chi phí phát sinh khi triển khai dự án.

Đồng thời, dự thảo cần xây dựng bộ tiêu chí trong trường hợp cần áp dụng thêm phương thức định giá kiểm chứng tuỳ thuộc vào khả năng thu thập dữ liệu, điều kiện khu đất được định giá. 

Đồng tình với ý kiến của ông Lực, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Chi đề nghị, dự thảo nghị định cần thiết kế điều kiện áp dụng một thửa đất chỉ áp dụng được 1 phương pháp, hoặc từ 2 phương pháp định giá trở lên; quy định phương pháp thu thập nguồn thông tin giá đất khoa học, chặt chẽ. 

Phó tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy cho rằng, quan trọng nhất là phải công khai nội dung phương pháp định giá, thông tin dữ liệu đầu vào và kết quả định giá.

"Việc thu thập thông tin đầu vào rất quan trọng, nếu thông tin không chuẩn thì áp dụng phương pháp nào cũng không có kết quả chính xác được", Thứ trưởng Bộ Công an Lê Văn Tuyến nói.

Ông Tuyến cho biết thêm, sai phạm chủ yếu trong định giá đất đai là do thông đồng giữa cán bộ định giá, cơ quan quản lý và doanh nghiệp để định giá đất thấp hơn giá quy định, chứ không phải do phương pháp.

Do đó, việc rõ ràng, công khai minh bạch các thông tin trong định giá đất cũng là điều được ông Nguyễn Tiến Thoả, Chủ tịch Hiệp hội Thẩm định giá cho rằng sẽ giúp người thực hiện hiểu đúng, vận dụng đúng, góp phần giúp các cán bộ làm công tác định giá đất yên tâm, tin tưởng.

Phó thủ tướng lưu ý, ngay cả khi dự thảo Luật Đất đai sửa đổi được thông qua cho phép áp dụng phương pháp định giá đất theo vùng giá trị, những phương pháp định giá khác vẫn cần được áp dụng đối với những khu vực chưa thu thập đầy đủ dữ liệu đất đai theo vùng giá trị. 

Những địa phương theo dõi sát được giá biến động của thị trường đất đai trên địa bàn, có thể tiến tới áp dụng phương pháp vùng giá trị để định giá đất.

Kẽ hở định giá đất theo phương pháp thặng dư

Kẽ hở định giá đất theo phương pháp thặng dư

Tiêu điểm -  2 năm
Vì sao các nhà soạn thảo luật muốn bỏ nhưng các doanh nghiệp lại muốn giữ phương pháp thặng dư trong định giá đất.
Kẽ hở định giá đất theo phương pháp thặng dư

Kẽ hở định giá đất theo phương pháp thặng dư

Tiêu điểm -  2 năm
Vì sao các nhà soạn thảo luật muốn bỏ nhưng các doanh nghiệp lại muốn giữ phương pháp thặng dư trong định giá đất.
Kẽ hở định giá đất theo phương pháp thặng dư

Kẽ hở định giá đất theo phương pháp thặng dư

Tiêu điểm -  2 năm

Vì sao các nhà soạn thảo luật muốn bỏ nhưng các doanh nghiệp lại muốn giữ phương pháp thặng dư trong định giá đất.

Cách định giá đất dễ làm, chuyên gia đòi bỏ

Cách định giá đất dễ làm, chuyên gia đòi bỏ

Leader talk -  2 năm

Không chỉ phương pháp thặng dư gây tranh cãi mà việc áp dụng phương pháp hệ số điều chỉnh trong định giá đất cũng đang vấp phải ý kiến trái chiều từ phía chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp.

Bỏ phương pháp thặng dư: Định giá đất càng đi vào ngõ cụt

Bỏ phương pháp thặng dư: Định giá đất càng đi vào ngõ cụt

Leader talk -  2 năm

Không phủ nhận những tồn tại của phương pháp thặng dư trong định giá đất nhưng các công ty thẩm định giá cho rằng, cơ quan soạn thảo luật cần tìm cách khắc phục, thay vì loại bỏ hoàn toàn phương pháp này.

Tranh cãi bỏ hay giữ định giá đất theo phương pháp thặng dư

Tranh cãi bỏ hay giữ định giá đất theo phương pháp thặng dư

Tiêu điểm -  2 năm

Bộ Tài nguyên và môi trường đề xuất bỏ phương pháp thặng dư ra khỏi 5 phương pháp định giá đất hiện hành trong khi doanh nghiệp bất động sản muốn giữ lại.

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Tiêu điểm -  23 giờ

Chính phủ vừa chính thức xoá bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, mở đường cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại tham gia sản xuất với sự cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.

Ông Nguyễn Thanh Nghị làm Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương

Ông Nguyễn Thanh Nghị làm Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương

Tiêu điểm -  1 ngày

Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thanh Nghị được Bộ Chính trị điều động giữ chức Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương.

Ông Trần Lưu Quang giữ chức Bí thư Thành ủy TP.HCM

Ông Trần Lưu Quang giữ chức Bí thư Thành ủy TP.HCM

Tiêu điểm -  2 ngày

Ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương được phân công làm Bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Tiêu điểm -  3 ngày

Hà Nội đang rốt ráo xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách chậm triển khai nhiều năm, hứa hẹn tạo chất lượng mới cho bất động sản Thủ đô.

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Tiêu điểm -  3 ngày

Những chi bộ mạnh đã trở thành chỗ dựa để doanh nghiệp ở Quảng Ninh phát triển ổn định, thích ứng với thị trường và tạo giá trị lâu dài.

Đường dài Độc lập: 1945-1986, nền tảng để Đổi mới

Đường dài Độc lập: 1945-1986, nền tảng để Đổi mới

Leader talk -  1 giờ

Hơn bốn thập niên chiến tranh và kiến thiết kể từ Độc lập năm 1945 đã tôi luyện bản lĩnh, tạo nền tảng để Đất nước bước vào giai đoạn Đổi mới đầy cam go.

TPBank muốn tăng sở hữu tại TPS lên 51%

TPBank muốn tăng sở hữu tại TPS lên 51%

Tài chính -  1 giờ

Động thái cho thấy chiến lược mở rộng sang lĩnh vực chứng khoán, từng bước hoàn thiện hệ sinh thái tài chính của TPBank.

Cake by VPBank đạt giải ngân hàng số tốt nhất Việt Nam 2025

Cake by VPBank đạt giải ngân hàng số tốt nhất Việt Nam 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Ngân hàng số Cake đang nỗ lực ứng dụng công nghệ để tối ưu hóa hoạt động và nâng cao trải nghiệm cho hơn 6 triệu khách hàng.

Đà Nẵng cấp phép cho dự án tài sản số đầu tiên tại Việt Nam

Đà Nẵng cấp phép cho dự án tài sản số đầu tiên tại Việt Nam

Tài chính -  2 giờ

Ngày 26/8/2025, UBND TP. Đà Nẵng đã cấp phép cho dự án Basal Pay, ứng dụng công nghệ blockchain trong chuyển đổi tài sản số sang tiền pháp định và ngược lại.

TTC Land M vận hành tòa nhà Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM

TTC Land M vận hành tòa nhà Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM

Nhịp cầu kinh doanh -  6 giờ

TTC Land M - công ty con của TTC Land được chọn làm đơn vị quản lý vận hành tòa nhà Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM.

Thách thức hạ tầng sạc với giao thông xanh Việt Nam

Thách thức hạ tầng sạc với giao thông xanh Việt Nam

Phát triển bền vững -  8 giờ

Cuộc đua xe điện đang tăng tốc từng ngày nhưng nếu không tháo gỡ được bài toán trạm sạc thì mục tiêu giao thông xanh sẽ khó về đích.

Tiếp sức từ ngân hàng, startup Việt thêm nhiều cơ hội để bứt phá

Tiếp sức từ ngân hàng, startup Việt thêm nhiều cơ hội để bứt phá

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Không phụ thuộc hoàn toàn vào tài sản đảm bảo mà thẩm định dựa trên dòng tiền, tiềm năng mô hình kinh doanh và năng lực đội ngũ sáng lập, thời gian phê duyệt nhanh, giải ngân kịp thời theo nhu cầu thực tế của doanh nghiệp… ngân hàng giờ đây đã và đang dần sáng tạo hơn trong việc tiếp vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp. Từ đó, các startup Việt tiềm năng không cần phải “xuất ngoại” để tìm nguồn lực phát triển. Đây được xem là “chìa khóa” giúp doanh nghiệp startup phát triển đột phá trong thời gian tới.