Chính quyền tỉnh Quảng Ngãi đã bày tỏ sự ủng hộ việc xây dựng một nhà máy điện sóng tại đảo Lý Sơn trong cuộc làm việc mới đây với nhà đầu tư là Công ty TNHH MTV Ingine Thái Bình Dương.
Nhà máy điện sóng Ingine Lý Sơn 1 là một phần trong “sáng kiến đảo phi carbon” được ký kết tại bản ghi nhớ năm bên vào tháng 11/2019 giữa UBND tỉnh Quảng Ngãi với bốn doanh nghiệp là Công ty CP Ingine Korea, Tập đoàn SK Inovation, Công ty Công nghiệp nặng Doosan và Tập đoàn Vingroup.
Theo bản ghi nhớ, Tập đoàn SK sẽ phân phối các hạng mục thân thiện với môi trường ở Quảng Ngãi; Doosan sẽ tham gia về các nhà máy xử lý nước RO; Ingine Inc cung cấp công nghệ năng lượng sóng biển và Vingroup sẽ tài trợ các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường gắn liền với hệ thống pin và trạm sạc.
Sau khi hoàn thành và nhận bàn giao, tỉnh Quảng Ngãi sẽ xem xét bàn giao nhà máy điện sóng Ingine Lý Sơn 1 cho Công ty Điện lực Quảng Ngãi tiếp nhận, quản lý, vận hành.
Theo lãnh đạo UBND tỉnh, Công ty Ingine sẽ hỗ trợ công tác vận hành nhà máy chi phí bảo dưỡng, bảo trì thiết bị, đào tạo, chuyển giao kỹ thuật trong vòng 3 năm kể từ thời điểm bàn giao. Sau thời gian 3 năm hỗ trợ vận hành, Công ty Ingine tiếp tục có trách nhiệm đồng hành, hỗ trợ tỉnh Quảng Ngãi trong công tác vận hành nhà máy.
Tuy nhiên, đối chiếu với những yêu cầu được Quảng Ngãi đưa ra từ hơn một năm nay, nhà đầu tư còn không ít việc phải xử lý để hoàn chỉnh thủ tục triển khai dự án.
Cụ thể, thời gian qua, Điện sóng Ingine Lý Sơn 1 vấp phải một số khó khăn liên quan tới quy hoạch, mục tiêu kinh doanh, công nghệ thiết bị.
Điển hình, theo đề xuất của nhà đầu tư, thời hạn hoạt động dự án là 12 năm. Theo đó, nhà đầu tư thực hiện, vận hành sản xuất từ tháng 7/2020 đến tháng 10/2031, từ tháng 11/2031 sẽ chuyển giao không bồi hoàn cho Nhà nước thông qua UBND tỉnh hoặc Công ty Điện lực Quảng Ngãi.
Tuy nhiên, theo Sở Kế hoạch đầu tư Quảng Ngãi, nội dung này không phù hợp với biên bản ghi nhớ giữa UBND tỉnh Quảng Ngãi và Công ty CP Ingine trước đây.
Vị trí đề xuất đầu tư dự án với diện tích đất, mặt nước khoảng 2,1ha tại thôn Bắc An Bình, cũng không phù hợp với quy hoạch xây dựng tỷ lệ 1/2000 huyện Lý Sơn, chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 huyện Lý Sơn, ảnh hưởng đến đất rừng phòng hộ của tỉnh và toàn bộ diện tích đề xuất nằm trong hành lang bảo vệ bờ biển.
Vấn đề này đòi hỏi nhà đầu tư phối hợp với đơn vị, sở ngành liên quan để thực hiện điều chỉnh các quy hoạch nêu trên trước khi Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu, trình UBND tỉnh cấp quyết định chủ trương đầu tư.
Đáng chú ý, vị trí đề xuất đầu tư dự án nằm trong phân khu phục hồi sinh thái và phân khu dịch vụ - hành chính của Khu bảo tồn biển Lý Sơn, hiện trạng diện tích đáy biển đa phần là hệ sinh thái rạn san hô rất phong phú.
Đối chiếu Nghị định 26/2019/NĐ-CP, các hoạt động về xây dựng công trình cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội không được thực hiện trong hai phân khu này. Do đó, cơ quan thẩm định địa phương đề nghị nhà đầu tư lựa chọn vị trí khác.
Ngoài ra, dự án chưa có phương án tính toán và đánh giá hiệu quả, chưa nêu rõ một số nội dung như: số liệu phụ tải điện, sản lượng điện sử dụng của nhân dân tại khu vực dự án, quản lý/vận hành/kinh doanh bán điện sau khi dự án hoàn thành.
Sở Công thương đề nghị chủ đầu tư làm rõ thời gian hoạt động của dự án, sử dụng công nghệ, thiết bị có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thân thiện môi trường.
Công nghệ điện sóng biển ngoài lưới của công ty Ingine Pacific trên đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi là một trong ba dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam được tài trợ tổng cộng 860.000 USD từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) như công bố tại Diễn đàn Doanh nghiệp Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương hồi tháng 10/2021.
Nguồn ngân sách này sẽ hỗ trợ những nỗ lực hiện tại của USAID nhằm giảm các chi phí giao dịch và rủi ro cho các nhà phát triển dự án, khuyến khích gia tăng đầu tư tư nhân vào phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam, một lĩnh vực được coi là động lực then chốt cho sự bền vững và tăng trưởng kinh tế.
Hỗ trợ bao gồm thực hiện đánh giá tác động xã hội và môi trường, giúp Ingine Pacific giảm tối đa nguy cơ bị gián đoạn khi triển khai dự án, tối ưu hóa hoạt động quản lý dự án để đạt hiệu quả cao hơn và tiết kiệm chi phí hơn, tối đa hóa lợi ích phát triển của địa phương.
