Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương, cho biết trong bối cảnh dịch Covid-19, xu hướng tiêu dùng và nhập khẩu thủy sản của EU có một số thay đổi đáng chú ý.
Theo đó, những sản phẩm thủy sản tươi sống, sản phẩm thủy sản có trị giá cao ghi nhận nhu cầu giảm mạnh khi người dân tại thị trường này phải thực hiện giãn cách xã hội.
Những sản phẩm thủy sản có mức giá trung bình như thủy sản sơ chế đông lạnh, dễ chế biến tại nhà và thủy sản đóng hộp có nhu cầu tăng mạnh do tính tiện dụng.
Cục Xuất nhập khẩu nhận định dịch Covid-19 không thay đổi cơ bản về quan điểm tiêu dùng và nhập khẩu thủy sản ở EU, mà chỉ thay đổi ở giá trị sản phẩm và tính tiện dụng của sản phẩm.
Cụ thể, nếu như trước đây nhu cầu tiêu dùng tôm cỡ to, tôm sú nhiều hơn, thì nay chuyển dần sang tôm sú cỡ nhỏ và trung bình, hoặc tôm thẻ có mức giá phù hợp trong bối cảnh cắt giảm chi tiêu.
Những sản phẩm tôm phục vụ nhà hàng, thủy sản tươi sống phục vụ nhà hàng cũng ít được tiêu dùng do đặc thù giãn cách xã hội. Những sản phẩm thủy sản có tính tiện dụng tiêu dùng ở nhà đang là lựa chọn của phần đông người tiêu dùng thủy sản ở EU.
Riêng thói quen quan tâm tới tính bền vững, nguồn gốc sản phẩm và tính thân thiện là không thay đổi tại thị trường lớn này.
Xu hướng tiêu dùng và nhập khẩu thủy sản của EU trong thời gian tới được nhận định có thể sẽ dịch chuyển trở lại như trước đây khi dịch Covid-19 được kiểm soát bằng việc tiêm vaccine trên diện rộng, mở cơ hội gia tăng cho Việt Nam.
Theo Cục Xuất nhập khẩu, đa số người tiêu dùng tại EU ưu tiên lựa chọn những sản phẩm thủy sản có xuất xứ ở châu Âu, sau đó đến những sản phẩm thủy sản đảm bảo rõ thông tin về nguồn gốc của sản phẩm, thân thiện với môi trường, dễ sử dụng.
Cùng với đó, người tiêu dùng cũng cân nhắc giá của sản phẩm thủy sản đó so với những sản phẩm có tính chất tương đồng trong bữa ăn và địa điểm sử dụng.
Người dân EU thường xuyên ăn thủy sản tươi sống ở nhà hàng vì cho rằng thủy sản tươi sống sẽ ngon hơn khi biết cách chế biến, và các nhà hàng sẽ chế biến thủy sản tươi sống tốt hơn ở nhà.
Trong khi đó, những sản phẩm thủy sản đông lạnh, sơ chế, dễ chế biến sẽ được dùng nhiều hơn ở nhà, bếp ăn tập thể. Những sản phẩm thủy sản đóng hộp luôn được lựa chọn cho những chuyến du lịch ngắn ngày.
Theo đài quan sát thị trường châu Âu đối với khai thác và nuôi trồng thủy sản (EUMOFA), mức tiêu thụ thủy sản bình quân đầu người ở EU năm 2020 đạt khoảng 24,3 kg/người/năm. Tổng lượng tiêu thụ thủy sản ở EU lên tới 12,77 triệu tấn/năm.
Nguồn cung thủy sản từ ngoài khối EU chủ yếu đến từ các quốc gia đang phát triển. 73% tổng giá trị nhập khẩu từ bên ngoài EU đến từ các thị trường bao gồm Trung Quốc, Ecuador, Việt Nam, Ma-rốc và Ấn Độ.
4 tháng đầu năm, 109 thị trường từ ngoài EU cung cấp thủy sản cho khối này. Việt Nam là thị trường cung cấp thủy sản lớn thứ 8 về trị giá, chiếm 3,38% về lượng và chiếm 3,27% về giá trị, đạt 58,9 nghìn tấn với trị giá 236,9 triệu EUR (tương đương 279,7 triệu USD), giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái.
Dự báo, nhu cầu nhập khẩu thủy sản của EU trong thời gian tới sẽ tăng về lượng so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó thị phần thủy sản của Việt Nam sẽ tăng khi các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản của Việt Nam tới thị trường EU tận dụng tốt hơn những lợi thế từ EVFTA.
