85% doanh nghiệp công nghiệp Việt nằm ngoài cách mạng 4.0

Hùng Nguyễn Thứ năm, 30/05/2019 - 09:10

Môi trường luật pháp và hệ thống giáo dục là hai yếu tố dài hạn cần thiết giúp Việt Nam bắt kịp những khuynh hướng đang thay đổi của nhân loại.

Việc áp dụng robot tự động hóa đã bắt đầu thâm nhập vào một số ngành công nghiệp bao gồm ô tô, máy tính và điện tử, thiết bị điện.

Làn sóng công nghệ số trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 như trí tuệ nhân tạo (AI), Blockchain, Internet vạn vật, các nền tảng và dịch vụ điện toán đám mây có tiềm năng tạo bước nhảy vọt trong nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghiệp, đơn giản hóa chuỗi cung ứng, logistics và giúp các doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn.

Giống như nhiều quốc gia khác trên thế giới, công nghệ mới đang ngày càng thâm nhập và phát triển tại Việt Nam.

Mặc dù vậy, sản xuất hàng ngày hàng giờ được nhận định vẫn theo lối cũ, không tiếp cận với thế giới 4.0, theo PGS. TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) tại hội thảo công bố  Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2019.

“Đây là vấn đề lớn của Việt Nam”, ông nhấn mạnh và cho rằng Việt Nam mới chỉ đứng ở ngưỡng cửa của nền kinh tế số.

“Nhìn ở bên trong cờ màu rực rỡ, đẹp đẽ nhưng vấn đề là chúng ta đã bước chân vào chưa? Và giờ đây phải bước như thế nào?”, ông Thành đặt câu hỏi.

Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2019 “Trước ngưỡng cửa kinh tế số” mới đây của VEPR cho biết tới 85% doanh nghiệp công nghiệp vẫn nằm ngoài cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và chỉ có 13% ở cấp độ mới bắt đầu.

Tuy vậy, việc áp dụng robot tự động hóa đã bắt đầu thâm nhập vào một số ngành công nghiệp bao gồm ô tô, máy tính và điện tử, thiết bị điện. Điều này cho thấy dù sớm hay muộn, những tiến bộ trong công nghệ sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam.

Báo cáo nhận định với mô hình tăng trưởng hiện tại của Việt Nam và vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu, rủi ro đối với nền kinh tế có thể diễn ra theo hai kịch bản.

Thứ nhất, các công ty đa quốc gia có thể rời Việt Nam để tìm kiếm lực lượng lao động lành nghề, hoặc đặt các nhà máy sản xuất gần khách hàng.

Thứ hai, các doanh nghiệp sẽ tự động hóa quá trình sản xuất, tạo ra lượng thất nghiệp đáng kể đối với lao động có tay nghề thấp.

VEPR cho rằng, rủi ro thứ nhất ít có khả năng xảy ra vì một số lý do như vị trí chiến lược của Việt Nam trong khu vực Đông Á hay lợi ích và sự tham gia của Việt Nam vào một số hiệp định thương mại.

Tuy nhiên, rủi ro thứ hai khó tránh khỏi và trong bối cảnh đó, việc ưu tiên tập trung vào phát triển kỹ năng của lực lượng lao động rất quan trọng đối với Việt Nam.

Tư duy thúc đẩy tăng trưởng dựa vào các nguồn lực truyền thống như tăng sản lượng khai thác tài nguyên thiên nhiên và tận dụng lao động giá rẻ là không còn phù hợp. 

Thay vào đó, cần phải đẩy mạnh nguồn lực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, một nguồn lực cho phép tạo ra một không gian lớn cho phát triển.

Trong tương lai không xa, thị trường lao động có thể phải đối mặt với khó khăn từ hoạt động tự động hoá và chuyển đổi số. Nguy cơ mất việc làm, gia tăng thất nghiệp sẽ là vấn đề đau đầu đối với Chính phủ và chính người lao động.

Bên cạnh đó, khả năng tận dụng được những thành quả của cách mạng công nghiệp lần thứ 4 để thúc đẩy sự phát triển kinh tế nói chung và của từng ngành sản xuất và dịch vụ nói riêng là nhiệm vụ khó có thể thực hiện trong bối cảnh năng suất lao động, môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam còn nhiều hạn chế.

Do đó, Báo cáo khuyến nghị trong ngắn hạn, Chính phủ cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng suất lao động, tăng cường năng lực nghiên cứu và phát triển ứng dụng khoa học công nghệ, tạo nền tảng cho Việt Nam hướng tới Chính phủ số và nền kinh tế số trong tương lai.

Về trung và dài hạn, VEPR cho rằng hai yếu tố cần thiết để Việt Nam bắt kịp với những khuynh hướng đang thay đổi hiện nay của nhân loại là môi trường luật pháp và hệ thống giáo dục.

Đặc biệt, trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, vai trò của con người càng được nâng cao và đặt vào trung tâm. 

GDP của Việt Nam năm 2030 có thể tăng thêm 62,1 tỷ USD nhờ cách mạng 4.0

GDP của Việt Nam năm 2030 có thể tăng thêm 62,1 tỷ USD nhờ cách mạng 4.0

Tiêu điểm -  6 năm
Nhiều ngành, lĩnh vực mới sẽ đem lại doanh thu hàng chục tỷ USD nhờ ứng dụng cách mạng 4.0.
GDP của Việt Nam năm 2030 có thể tăng thêm 62,1 tỷ USD nhờ cách mạng 4.0

GDP của Việt Nam năm 2030 có thể tăng thêm 62,1 tỷ USD nhờ cách mạng 4.0

Tiêu điểm -  6 năm
Nhiều ngành, lĩnh vực mới sẽ đem lại doanh thu hàng chục tỷ USD nhờ ứng dụng cách mạng 4.0.
Những chữ vàng trong bí quyết giữ người thời 4.0

Những chữ vàng trong bí quyết giữ người thời 4.0

Diễn đàn quản trị -  7 năm

Chuyên gia cao cấp của Microsoft nhấn mạnh việc quản lý con người là một nghệ thuật xuất phát từ sự đồng cảm và giản dị.

Lãnh đạo doanh nghiệp thời 4.0: Đối diện nguy cơ 'cá nhanh nuốt cá chậm'

Lãnh đạo doanh nghiệp thời 4.0: Đối diện nguy cơ 'cá nhanh nuốt cá chậm'

Diễn đàn quản trị -  7 năm

Với 4.0, tốc độ lớn hơn sự khác biệt của sản phẩm. Doanh nghiệp lớn có khi thua doanh nghiệp nhỏ ở sự nhanh nhẹn, hoạt bát trong thay đổi mô hình kinh doanh.

Việt Nam bổ sung 41 cửa khẩu áp dụng thị thực điện tử

Việt Nam bổ sung 41 cửa khẩu áp dụng thị thực điện tử

Tiêu điểm -  2 giờ

Thêm 41 cửa khẩu quốc tế cho phép người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử, đưa tổng số cửa khẩu áp dụng loại thị thực này lên 83.

Vàng trang sức muốn rời danh mục kinh doanh có điều kiện

Vàng trang sức muốn rời danh mục kinh doanh có điều kiện

Tiêu điểm -  3 giờ

Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam gửi kiến nghị đến Quốc hội về việc loại bỏ ngành nghề kinh doanh có điều kiện đối với ngành vàng trang sức tại dự thảo Luật Đầu tư.

Hiện thực hóa quan hệ 'gắn kết chiến lược' Việt Nam - Lào

Hiện thực hóa quan hệ 'gắn kết chiến lược' Việt Nam - Lào

Tiêu điểm -  1 ngày

Kỳ họp lần thứ 48 của Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam - Lào thể hiện quyết tâm của hai bên đưa quan hệ lên một tầm cao mới, với sự gắn kết mang tính chiến lược.

Xung đột hầm gửi xe chung cư leo thang đến ngưỡng hình sự

Xung đột hầm gửi xe chung cư leo thang đến ngưỡng hình sự

Tiêu điểm -  1 ngày

Tranh chấp tầng hầm gửi xe nhà chung cư đã leo thang đến ngưỡng hình sự khi một nhóm người thuộc ban quản trị và ban quản lý một toà nhà chung cư ở Hà Nội bị khởi tố vì xô xát với nhân viên chủ đầu tư.

Việt Nam và Brunei đặt mục tiêu tăng gấp đôi kim ngạch thương mại hai chiều đến năm 2035

Việt Nam và Brunei đặt mục tiêu tăng gấp đôi kim ngạch thương mại hai chiều đến năm 2035

Tiêu điểm -  1 ngày

Việt Nam và Brunei Darussalam đã ra tuyên bố chung nhân chuyến thăm của Quốc vương nước này tới Việt Nam.

Nam Long Journey 2025: Bùng nổ ngay ngày đầu tiên với hơn 1.000 lượt khách tham dự

Nam Long Journey 2025: Bùng nổ ngay ngày đầu tiên với hơn 1.000 lượt khách tham dự

Nhịp cầu kinh doanh -  14 phút

Chuỗi sự kiện Nam Long Journey 2025 - Experience ‘Integrated’ vừa khai mạc ở Thisky Hall Sala Convention, TP.HCM đã thu hút hàng ngàn lượt khách, nhà đầu tư tham dự.

Vietnam Airlines mở đường bay thẳng TP.HCM - Điện Biên

Vietnam Airlines mở đường bay thẳng TP.HCM - Điện Biên

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Vietnam Airlines sẽ khai thác đường bay TP.HCM - Điện Biên - Hà Nội, kết nối trực tiếp trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước với vùng Tây Bắc, từ ngày 24/12 tới.

Đằng sau kế hoạch tăng vốn 'thần tốc' của Chứng khoán HD

Đằng sau kế hoạch tăng vốn 'thần tốc' của Chứng khoán HD

Tài chính -  2 giờ

Tập trung phục vụ một nhóm khách hàng đặc biệt, thường trong cùng một hệ sinh thái là hướng phát triển giúp nhiều công ty chứng khoán nhỏ "lột xác".

Việt Nam bổ sung 41 cửa khẩu áp dụng thị thực điện tử

Việt Nam bổ sung 41 cửa khẩu áp dụng thị thực điện tử

Tiêu điểm -  2 giờ

Thêm 41 cửa khẩu quốc tế cho phép người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử, đưa tổng số cửa khẩu áp dụng loại thị thực này lên 83.

Vàng trang sức muốn rời danh mục kinh doanh có điều kiện

Vàng trang sức muốn rời danh mục kinh doanh có điều kiện

Tiêu điểm -  3 giờ

Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam gửi kiến nghị đến Quốc hội về việc loại bỏ ngành nghề kinh doanh có điều kiện đối với ngành vàng trang sức tại dự thảo Luật Đầu tư.

Citibank Việt Nam lần đầu có tổng giám đốc là người Việt

Citibank Việt Nam lần đầu có tổng giám đốc là người Việt

Hồ sơ quản trị -  3 giờ

Bà Ngô Thị Hồng Minh trở thành người Việt Nam đầu tiên đảm nhiệm cương vị tổng giám đốc Citibank kể từ khi ngân hàng này bắt đầu hoạt động tại Việt Nam.

SHB nhận bằng khen vì thành tích xuất sắc trong triển khai đề án ‘Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025’

SHB nhận bằng khen vì thành tích xuất sắc trong triển khai đề án ‘Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025’

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Song hành với hoạt động kinh doanh, SHB luôn tích cực đồng hành với các hoạt động an sinh xã hội, thúc đẩy bình đẳng giới, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa – đặc biệt là các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ – nhằm góp phần nâng cao vai trò của nữ doanh nhân Việt Nam trong kỷ nguyên mới.