Để tránh bị lừa khi giao dịch thương mại xuyên biên giới
Tùng Anh
Thứ năm, 24/03/2022 - 09:17
Các doanh nghiệp khi thực hiện giao dịch xuyên biên giới, đặc biệt là qua hình thức thương mại điện tử, gặp phải không ít rủi ro.
Giá trị hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2021 vượt mốc 660 tỷ USD.
Là trọng tài viên của Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), ông Ngô Khắc Lễ không ít lần đồng hành cùng doanh nghiệp trong những chuyến đi “đòi lại công bằng” sau những lần “mắc bẫy” khi kinh doanh xuyên biên giới. Có nhiều lần thành công nhưng cũng có những lần thất bại vì chính những sơ hở, chủ quan của doanh nghiệp.
Chẳng hạn, một doanh nghiệp Việt Nam tham gia giao dịch thương mại xuyên biên giới chỉ thông qua thiết bị điện tử không dây là điện thoại di động. Dù đã chuyển tiền được một thời gian dài, doanh nghiệp này vẫn không nhận được hàng trong khi vẫn duy trì liên lạc.
Nghĩ mình bị lừa, doanh nghiệp này tìm gặp ông Lễ và đề xuất ông cùng đi ra nước ngoài để tìm kẻ lừa đảo. Qua nước ngoài được mấy ngày, họ vẫn có thể tiếp tục nói chuyện với “doanh nghiệp bí ẩn” kia qua điện thoại di động. Cảnh sát nước sở tại vẫn trao đổi được với họ thông qua số điện thoại đó.
Điều đáng nói là cảnh sát nước sở tại cho biết họ không thể xác định được liệu rằng số điện thoại kia có phải thuộc mạng di động ở nước của họ hay không.
Đến lúc này, doanh nghiệp mới tìm lại số điện thoại trong hợp đồng để gọi và tra cứu thông tin thì phát hiện ra một sơ hở rất lớn ngay từ khâu đầu tiên là số điện thoại này thiếu mất một số. Các địa chỉ trên hợp đồng đều là địa chỉ ma hoặc địa chỉ của một đơn vị khác.
“Đến phía bắc của quốc gia đó thì dân cư bảo không có công ty nào như vậy. Đến chi nhánh phía nam thì hoá ra chỉ là một hiệu sách, không có dịch vụ tàu bè gì cả”, ông Lễ kể lại.
Ông Ngô Khắc Lễ, trọng tài viên của Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC)
Để tránh rủi ro khi giao dịch thương mại xuyên biên giới qua thương mại điện tử, ông Lễ khuyên, đầu tiên phải điều tra đối tác cụ thể, xác định rõ phương thức lưu giữ thông tin.
Nhiều người dùng zalo, viber, lẫn lộn việc chung riêng, đến khi có tranh chấp, không phân tách được. Khi được yêu cầu hồ sơ để giải quyết tranh chấp, doanh nghiệp không lưu lại được các bản các bên đã sử dụng. Có những bản trên điện tử có thể tự động xóa khi đối tượng thay đổi.
Ông Lễ nhấn mạnh, các doanh nghiệp phải lưu giữ được các thông tin, văn bản để khi tranh chấp có thể kiểm tra. Thư điện tử cũng được coi là văn bản. Có thể sao lưu những email, đoạn tin nhắn ra nhiều nơi, và khi có tranh chấp có thể mang máy tính đến để lấy được văn bản.
Ông Nguyễn Trọng Tĩnh, Giám đốc Kênh bán hàng và phân phối ngân hàng doanh nghiệp, Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB) cũng chỉ ra 5 rủi ro khá phổ biến mà ông rút ra được trong quá trình làm việc với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Đầu tiên là rủi ro thương mại. Cụ thể, người nhập khẩu chậm hoặc không thanh toán, biến động giá cả thị trường do chính trị, thiên tai...
Để hạn chế, doanh nghiệp cần thực hiện biện pháp thẩm định thông tin đối tác thận trọng (KYC), chỉ chọn đơn vị tin cậy, có lịch sử thanh toán đúng hạn. Doanh nghiệp nên chia thành nhiều đợt chuyển tiền (đặt cọc, chuyển một phần, chuyển hết khi nhận đủ hàng, kết hợp các phương thức thanh toán khác nhau như 30% bằng TT, 70% bằng L/C).
Rủi ro thứ hai là rủi ro biến động tỷ giá. Thứ ba là rủi ro về đạo đức. Chẳng hạn, người nhập khẩu không nhận hàng, từ chối thanh toán; người chở hàng biến mất, rút ruột, làm hỏng hàng; người giao nhận chứng từ cấu kết người mua rút ruột thay thế bộ chứng từ để đi lấy hàng...
MSB kiến nghị có biện pháp KYC đối tác, lựa chọn đối tác có quan hệ lâu năm, kết hợp phương thức trả trước một phần hoặc bảo lãnh ngân hàng; chọn hãng vận tải uy tín, có tên tuổi hoặc chọn phương thức thanh toán không phải thuê vận tải, lộ trình chuyên chở kiểm soát trực tuyến.
Thứ tư là rủi ro pháp lý. Khi doanh nghiệp hạn chế kiến thức có thể xác lập hợp đồng với quyền lợi bất lợi, cần lập bộ phận chuyên trách hoặc sử dụng lĩnh vực tư vấn chuyên sâu về luật pháp quốc tế.
Cuối cùng là rủi ro về vận hành. Có trường hợp trình độ tham gia của các bên còn yếu dẫn đến sai sót từ khâu soạn hợp đồng, lập chứng từ dẫn đến khả năng chậm hoặc không được thanh toán.
Để có thể xuất khẩu các sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam ra thế giới qua các kênh thương mại điện tử, các doanh nghiệp như Khánh Trình hay LogoZen đã phải vượt qua rất nhiều thử thách dù nhận được nhiều hỗ trợ từ các nền tảng như Amazon.
Để có thể xuất khẩu các sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam ra thế giới qua các kênh thương mại điện tử, các doanh nghiệp như Khánh Trình hay LogoZen đã phải vượt qua rất nhiều thử thách dù nhận được nhiều hỗ trợ từ các nền tảng như Amazon.
Lãnh đạo Alibaba.com Việt Nam nhận định, bất chấp những khó khăn và trở ngại lớn do tác động của đại dịch Covid-19, một số ngành công nghiệp của Việt Nam đã đạt được những kỷ lục xuất khẩu đáng chú ý.
Độ tuổi người tiêu dùng trực tuyến trên sàn thương mại điện tử đã được mở rộng, họ dành nhiều thời gian trên các nền tảng thương mại điện tử hơn, sẵn sàng đặt hàng với số lượng và giá trị lớn hơn.
Các thương hiệu thành công cùng Amazon trong 2021 là các nhà sản xuất hoặc doanh nghiệp làm tốt khâu tiếp thị, xây dựng hình ảnh sản phẩm và câu chuyện thương hiệu của mình như: gốm sứ Minh Long, nón bảo hiểm Royal Helmet, rong nho Trường Thọ, bào tử lợi khuẩn LiveSpo...
Báo cáo từ Amazon Global Selling cho hay, trong năm 2021 đã có gần 7,2 triệu sản phẩm của các doanh nghiệp Việt Nam được bán cho các khách hàng trên khắp thế giới.
Bối cảnh phát triển mới đòi hỏi Thủ đô Hà Nội phải thực hiện một cuộc chuyển mình căn bản, từ mô hình phát triển đơn cực đã quá tải, sang cấu trúc "đa cực, đa trung tâm" nhằm giải quyết dứt điểm các thách thức đô thị cố hữu.
Việt Nam sở hữu tiềm năng lớn với các khoáng sản chiến lược hàng đầu thế giới, nhưng gánh nặng chính sách thuế đang thách thức sự phát triển của ngành này.
Theo kết luận thanh tra, nhóm 11 doanh nghiệp trong giai đoạn 2015 – 2023 đã phát hành hơn 32 nghìn tỷ đồng trái phiếu, có nhiều sai phạm về công bố thông tin, sử dụng vốn sai mục đích và nợ lãi trái phiếu.
Ngân hàng Nhà nước vừa tổ chức đánh giá Thông tư số 27 hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền và phổ biến nội dung phòng, chống rửa tiền.
Phó Thống đốc NHNN ghi nhận nỗ lực toàn hệ thống khi hoạt động tiền tệ, tín dụng và dịch vụ ngân hàng vẫn ổn định, thông suốt sau hơn bảy tháng sáp nhập.
Sự kiện Omoda 4 global preview salon không chỉ là buổi ra mắt sản phẩm, mà còn là hành trình đồng sáng tạo, nơi thương hiệu và người dùng cùng nhau định hình tương lai của trải nghiệm di chuyển.
Ngân hàng Phương Đông (OCB) tiếp tục nâng cấp và ra mắt sản phẩm “Vay nhanh bổ sung vốn kinh doanh”. Đây là giải pháp tài chính được đánh giá linh hoạt, thiết kế phù hợp với đặc thù doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Đặc biệt, doanh nghiệp chỉ cần có thời gian hoạt động từ 1 năm trở lên đã có thể tiếp cận sản phẩm này.
Tối 15/10/2025, trong chương trình đặc biệt “Nghĩa đồng bào – Hướng về người dân vùng bão lũ” do Quỹ Tấm lòng Việt và Đoàn Thanh niên Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) tổ chức, Sunshine Group đã ủng hộ 2,5 tỷ đồng để cùng VTV chung tay hỗ trợ đồng bào vùng lũ vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.
