Tại hội thảo "Triển vọng kinh tế vĩ mô và thị trường chứng khoán năm 2024" tổ chức mới đây, ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinGroup đánh giá bối cảnh kinh tế vĩ mô Việt Nam gần đây đã có dấu hiệu cải thiện.
Đầu tiên, xuất khẩu có dấu hiệu hồi phục và dự báo tiếp tục hồi phục khi tổng cầu của các thị trường xuất khẩu chủ đạo cải thiện khi các nền kinh tế lớn đã gần như hết chu kỳ tăng lãi suất, sự hồi phục của nhóm doanh nghiệp nội địa và xu hướng dịch chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam diễn ra mạnh mẽ.
Thứ hai, FDI tăng trưởng trở lại nhờ triển vọng dịch chuyển sang Việt Nam nhằm giải quyết vấn đề xuất xứ tại Trung Quốc để xuất khẩu đi Mỹ và Châu Âu. Dịch chuyển chuỗi giá trị tiếp tục từ các tập đoàn đa quốc gia. Sự phục hồi từ các thị trường truyền thống và chủ đạo như Singapore, Hàn Quốc, Nhật bản.
Thứ ba, đầu tư công được giải ngân ở tốc độ cao hơn so với nhiều năm trước. Dư địa giải ngân đầu tư công vẫn còn lớn nhờ tỷ lệ nợ công trên GDP thấp (khoảng 38%) và sự quyết liệt của Chính phủ làm động lực tăng trưởng.
Ở chiều ngược lại, những thách thức cho triển vọng năm 2024 vẫn còn rất lớn do cả những yếu tố nội tại nền kinh tế Việt Nam như tình hình thị trường bất động sản và nợ xấu trái phiếu vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện, cầu tiêu dùng trong nước còn yếu.
Mặt khác, các yếu tố bên ngoài như triển vọng hồi phục các nền kinh tế là đối tác lớn của Việt Nam chưa rõ trong bối cảnh môi trường lãi suất quốc tế ở mức cao làm ảnh hưởng đến đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và cầu về xuất khẩu.
Sau mức tăng trưởng rất thấp nửa đầu năm 2023, GDP của Việt Nam được IFM dự báo sẽ tăng trưởng khoảng 4,7% cả năm 2023 và năm 2024 lên mức 5,8% với giả định rằng các thách thức với thị trường bất động sản được xử lý hoặc hấp thụ; tín dụng được nới lỏng nhất định và cầu về xuất khẩu dần khôi phục trở lại.
Đi sâu vào lợi nhuận doanh nghiệp, các chuyên gia phân tích của FiinGroup dự báo triển vọng lợi nhuận các ngành sản xuất, xuất khẩu và xây dựng hạ tầng dự kiến sẽ vượt trội trong năm 2024.
Với nhóm xuất khẩu, với đại diện là thuỷ sản và dệt may sẽ có cơ hội phục hồi lợi nhuận nhờ nhu cầu tiêu dùng ở các thị trường xuất khẩu chính (Mỹ, châu Âu, Trung Quốc). Song nhóm này cũng phải đối diện với rủi ro cầu hồi phục chậm hơn dự báo cùng sự cạnh tranh với các nguồn cung giá thấp từ Ecuador, Ấn Độ, Bangladesh và rủi ro địa chính trị.
Nhóm dầu khí cũng có cơ hội năm tới đến từ giá dầu dự báo neo ở mức cao nhờ sản xuất công nghiệp trên đà hồi phục (với động lực chính từ Trung Quốc nhờ nỗ lực nới lỏng chính sách để thúc đẩy tăng trưởng) và nguồn cung thắt chặt khi căng thẳng địa chính trị tiếp diễn.
Ngành thép cũng được kỳ vọng sẽ hồi phục xuất khẩu trong năm tới. Bên cạnh đó, tăng trưởng lợi nhuận nhờ biên cải thiện khi giá bán ra nhích lên nhưng giá nguyên vật liệu đầu vào (quặng sắt, than cốc) biến động nhẹ hoặc đi ngang và sự tối ưu hàng tồn kho.
Các chuyên gia phân tích của FiinPro cũng nhận định nhóm bất động sản khu công nghiệp sẽ có cơ hội bứt phá năm tới nhờ kỳ vọng FDI vào Việt Nam cải thiện nhờ dịch chuyển dòng vốn từ Trung Quốc và sự hồi phục ở dòng vốn từ các quốc gia truyền thống như Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản cùng với giá cho thuê tăng do nguồn cung mới hạn chế
Bên cạnh các ngành được dự báo sẽ tươi sáng năm 2024, một số ngành dự báo triển vọng lợi nhuận tiêu cực năm tới như ngân hàng, bất động sản dân cư, bán lẻ hàng công nghệ và phân bón.
Với nhóm bán lẻ hàng công nghệ, các chuyên gia phân tích chỉ ra rằng mảng kinh doanh điện máy - điện thoại được cho là đang ở giai đoạn bão hòa (riêng mảng điện máy còn chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi thị trường nhà ở). Do đó, cạnh tranh ngày càng gay gắt sẽ gây áp lực lên tăng trưởng doanh thu và biên lợi nhuận của các doanh nghiệp.
Còn với nhóm phân bón, hiện tượng El Nino được dự báo sẽ gia tăng vào các tháng cuối năm 2023 và đầu năm 2024, tác động tiêu cực lên hoạt động trồng trọt (đặc biệt là lúa gạo - chiếm 50% tổng diện tích gieo trồng ở Việt Nam). Vì vậy, dự báo sẽ làm giảm nhu cầu sử dụng phân bón. Ngoài ra, giá bán phân bón 2024 được dự báo ổn định so với 2023 nhờ nguồn cung dồi dào.
Ở nhóm bất động sản dân cư, nhóm phân tích chỉ ra tình trạng ảm đạm của thị trường bất động sản nhà ở kéo dài hơn dự kiến do những điểm nghẽn về cơ chế pháp lý và nguồn vốn chưa được khơi thông (Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi chưa được thông qua…) sẽ tác động lớn lên triển vọng lợi nhuận 2024.
Ngoài ra, rất ít dự án nhà ở được cấp phép xây dựng hay mở bán; giá bán sơ cấp lẫn thứ cấp không có biến động mạnh trong khi các chủ đầu tư đẩy mạnh chính sách chiết khấu có thể làm biên lợi nhuận thu hẹp.
