Leader talk
Thứ trưởng Phạm Đại Dương: 'Muốn tăng năng suất phải tăng hàm lượng khoa học công nghệ'
Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Phạm Đại Dương, trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt như hiện nay, doanh nghiệp muốn có sản phẩm tốt bắt buộc phải tăng hàm lượng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, vấn đề tăng năng suất lao động ngày càng trở thành vấn đề cấp bách đối với nền kinh tế, đặc biệt khi Việt Nam đang bước ra khỏi thời kỳ dân số vàng.
Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, năng suất lao động toàn nền kinh tế tính theo giá hiện hành năm 2017 ước đạt 93,2 triệu đồng/lao động (tương đương khoảng 4.159 USD/lao động). Tính theo sức mua tương đương năm 2011, năng suất lao động của Việt Nam năm 2016 đạt 9.894 USD.
Năng suất này chỉ bằng 7% của Singapore; 17,6% của Malaysia; 36,5% của Thái Lan; 42,3% của Indonesia; 56,7% của Philippines và còn thấp hơn cả Lào (chỉ bằng 87,4%). Những con số này đang đặt vấn đề tăng năng suất lao động cấp bách hơn bao giờ hết.

Trao đổi với TheLEADER, ông Phạm Đại Dương, Thứ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ khẳng định, chìa khóa để tăng năng suất lao động là phải tăng hàm lượng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Ông nhìn nhận như thế nào về thực trạng năng suất lao động hiện nay tại Việt Nam nói chung và trong các doanh nghiệp nói riêng?
Ông Phạm Đại Dương: Hiện nay chúng ta vẫn lấy chỉ số tổng sản phẩm quốc nội (GDP) làm thước đo sức khỏe nền kinh tế và theo cách tính toán: GDP dựa trên năng suất lao động và số lượng lao động.
Rõ ràng để tăng số lượng lao động đối với một quốc gia thì rất khó, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đã qua thời kì dân số vàng. Do đó chỉ có một khả năng tăng GDP chính là tăng năng suất lao động.
Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt như hiện nay, để có cơ hội tồn tại trên thị trường bắt buộc phải có một sản phẩm tốt.
Doanh nghiệp muốn tăng năng suất và chất lượng sản phẩm thì phải có chiến lược đổi mới sáng tạo, tăng hàm lượng khoa học công nghệ.
Vậy theo ông, doanh nghiệp cần làm gì để tăng năng suất lao động?
Ông Phạm Đại Dương: Tăng năng suất là câu chuyện về đổi mới sáng tạo. Như tôi đã nói, doanh nghiệp muốn tăng năng suất thì phải tăng hàm lượng khoa học công nghệ.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể dựa trên hạ tầng, nguồn nhân lực và các yếu tố năng suất tổng hợp, tức gia tăng đầu ra bằng việc nâng cao chất lượng của các yếu tố đầu vào là lao động và vốn.
Ở góc độ quản lý ngành, ông có thể cho biết thêm về kế hoạch hỗ trợ của Bộ Khoa học và công nghệ trong vấn đề nâng cao năng suất lao động của các doanh nghiệp?
Ông Phạm Đại Dương: Hiện nay, Bộ Khoa học và công nghệ đang tập trung để có một chương trình tăng năng suất dựa trên yếu tố đổi mới sáng tạo. Đây là điều kiện tất yếu của phát triển khoa học, đặc biệt trong bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0.
Thời gian qua Bộ Khoa học và công nghệ cũng đã tham mưu với Chính phủ về những chiến lược để phát triển đổi mới sáng tạo nền kinh tế.
Bên cạnh đó, những chương trình liên quan đến khởi nghiệp như Chương trình 844 hay Chỉ thị số 16 của Chính phủ về thích ứng với cách mạng công nghệ 4.0, ứng dụng công nghệ 4.0 cùng một loạt chương trình khác đã được đưa ra, thể hiện ý chí của Chính phủ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất lao động.
Bộ Khoa học và công nghệ sẽ cùng với các bộ, ngành, viện nghiên cứu, trường đại học xây dựng một chiến lược quốc gia về đáp ứng điều kiện công nghệ 4.0.
Đây là xu hướng phát triển tất yếu bởi vì các quốc gia khác như Singapore, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản đều có chiến lược cho cuộc cách mạng công nghệ 4.0.
Dự kiến khoảng giữa năm 2018 sẽ có báo cáo Chính phủ về việc xây dựng chiến lược này.
Xin cám ơn ông!
GS. Kenichi Ohno: Việt Nam cần đặt mục tiêu cao tăng năng suất lao động
Đâu là động lực để Việt Nam tăng trưởng cao dài hạn?
Gia tăng năng suất là động lực quan trọng để Việt Nam đạt tăng trưởng cao trong dài hạn, trở thành nước thu nhập cao vào 2045. Nhưng, vẫn còn rất nhiều ‘nút thắt’, là gì?
Đường dài Độc lập: 1945-1986, nền tảng để Đổi mới
Hơn bốn thập niên chiến tranh và kiến thiết kể từ Độc lập năm 1945 đã tôi luyện bản lĩnh, tạo nền tảng để Đất nước bước vào giai đoạn Đổi mới đầy cam go.
Giá nhà cao, dự án mới dồn dập: Dòng tiền thông minh sẽ đổ về đâu?
Ông Nguyễn Văn Long, Phó tổng giám đốc Mai Việt Land cho rằng, thị trường bất động sản năm 2025 không còn sân chơi của những nhà đầu cơ ngắn hạn. Trong bối cảnh mới, một tư duy mới trong đầu tư bất động sản đang ngày càng được khẳng định, nơi những sản phẩm có giá trị sử dụng thực, dễ dàng khai thác cho thuê, tạo ra dòng tiền bền vững lên ngôi.
CT Group đang ấp ủ điều gì phía sau chiến lược máy bay không người lái?
Sau một thập kỷ nghiên cứu, đầu tư vào khoa học công nghệ, CT Group đang dần lộ diện tham vọng chiếm lĩnh kinh tế không gian tầm thấp.
Hai thập kỷ 'mở đường' năng lượng tái tạo của SolarBK
Không ồn ào mà chọn lối đi riêng, SolarBK không chỉ khẳng định được vị thế mà luôn là người tiên phong trên thị trường năng lượng tái tạo sau hai thập kỷ.
Đâu là động lực để Việt Nam tăng trưởng cao dài hạn?
Gia tăng năng suất là động lực quan trọng để Việt Nam đạt tăng trưởng cao trong dài hạn, trở thành nước thu nhập cao vào 2045. Nhưng, vẫn còn rất nhiều ‘nút thắt’, là gì?
SSI tiếp tục kế hoạch tăng vốn thêm khoảng 4.000 tỷ đồng
Đây là bước đi chiến lược giúp SSI củng cố tiềm lực tài chính và nâng sức cạnh tranh với vị thế là doanh nghiệp chứng khoán có vốn hóa lớn nhất trên sàn.
Gần 90% môi giới bất động sản không có chứng chỉ hành nghề: 'Khoảng trống' nan giải của thị trường
Kết quả của việc thiếu đào tạo là một đội ngũ môi giới bước vào nghề với nền tảng kiến thức mỏng, coi đây là một trải nghiệm ngắn hạn, kéo theo tỷ lệ biến động nhân sự cao kỷ lục.
TH true MILK 'trình làng' ứng dụng blockchain truy xuất nguồn gốc sản phẩm
Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8, Quốc khánh 2/9, Tập đoàn TH hiện diện nổi bật tại khu trưng bày “Khởi nghiệp kiến quốc”, Trung tâm Triển lãm Việt Nam, Hà Nội, từ 28/8 đến hết ngày 5/9/2025. Tại sự kiện, lần đầu tiên Tập đoàn TH trình diễn công nghệ truy xuất nguồn gốc sản phẩm giúp theo dõi chi tiết quy trình 12 bước sản xuất sữa tươi sạch TH true MILK.
Cả triệu người sắp đổ về đây dịp Quốc khánh để đu trend “80 năm có một”, bạn đã biết chưa?
Giới trẻ đang rần rần “chốt kèo” một điểm hẹn duy nhất: Triển lãm “80 năm hành trình độc lập - tự do - hạnh phúc”. Không chỉ gây sốt với menu trải nghiệm độc nhất vô nhị, tổ hợp triển lãm Top 10 thế giới tại Đông Anh, Hà Nội còn mang đến background triệu like cùng cơ hội nhận quà hấp dẫn. Đừng để mình “lạc nhịp” giữa trend hot nhất dịp Quốc khánh bạn nhé!
Hội nghị quốc tế 'Khai mở thị trường vốn xanh quốc tế': Cơ hội kết nối và đầu tư
Hội nghị quốc tế với chủ đề “Khai mở thị trường vốn xanh quốc tế – Thúc đẩy phát triển bền vững và tài chính toàn diện tại Việt Nam” sẽ diễn ra tại Tea Resort Prenn, TP. Đà Lạt vào ngày 5/9/2025.
VAMA: Đa phần ô tô hiện hành không đáp ứng tiêu chuẩn dự thảo mới
Dự thảo quy định tiêu thụ nhiên liệu trung bình là 4,83 lít/100km cho xe ô tô đến năm 2030 được VAMA cho rằng có thể khiến 96% mẫu ô tô xăng phải ngừng bán.