Vũ khí của hội đồng quản trị trong khủng hoảng

Ivan Phạm (*) Thứ hai, 01/06/2020 - 13:09

“Bước vào” cuộc đại khủng hoảng Covid-19 có thể không thoải mái, nhưng “bước sang” một bên không phải là một lựa chọn cho hội đồng quản trị, đặc biệt liên quan đến vấn đề xây dựng chiến lược và quản trị rủi ro chiến lược.

Ông Ivan Phạm – Phó tổng giám đốc khối dịch vụ tư vấn rủi ro, Công ty Tư vấn và kiểm toán Deloitte Việt Nam

Hội đồng quản trị (HĐQT) sẽ cần được trang bị những vũ khí mới để có thể tham gia một trận đánh có tính chất phức tạp và nhiều tham số. 

Trong trận đánh đó, bên cạnh thách thức, sẽ có cả cơ hội chuyển đổi doanh nghiệp theo một hình thức mới và mang lại những lợi thế cạnh tranh không thể phủ nhận.

Hội đồng quản trị - nhân tố tạo nên sự khác biệt về chiến lược

Mức độ ảnh hưởng của các thách thức và cơ hội do dịch Covid-19 mang lại tạo nên sự khác biệt rất lớn trong tác động của dịch bệnh tới các ngành kinh tế. 

Một số ngành chịu ảnh hưởng nặng nề với các doanh nghiệp có khả năng phá sản hàng loạt, trong khi đó một số ngành đang nắm bắt được cơ hội để phát triển tốt. 

HĐQT cần đưa ra những quyết định đúng đắn về định hướng chiến lược để tồn tại và tăng trưởng.

Chiến lược quản trị rủi ro của HĐQT thời khủng hoảng
Mô hình định hướng chiến lược theo ngành theo nghiên cứu của Deloitte toàn cầu

Những nhóm ngành “tái ưu tiên” cần tập trung ổn định vận hành bằng cách bảo toàn chi tiêu, dịch chuyển trọng tâm đầu tư khỏi các sáng kiến mang tính đột phá sang các sáng kiến cốt lõi. 

Những nhóm ngành “ổn định” cần duy trì các chiến lược đầu tư hiện tại, đồng thời tiếp tục tìm kiếm các cơ hội thị trường mới để cải thiện các hoạt động cốt lõi. 

Trong khi đó, chiến lược cho những nhóm ngành “tăng trưởng” là tạm dừng các sáng kiến mang tính đột phá, ưu tiên tăng trưởng ngoại sinh thông qua việc tăng cường đầu tư và tìm kiếm các cơ hội mua bán sáp nhập, các khách hàng và thị trường mới. 

Đối với nhóm ngành “nhảy vọt” đây chính là thời điểm vàng để tạo nên các giá trị mang tính đột phá bằng cách đẩy mạnh đầu tư vào các sáng kiến chuyển đổi.

Khi quyết định điều chỉnh về chiến lược kinh doanh và mô hình kinh doanh được đưa ra, HĐQT sẽ cần tự trả lời câu hỏi: Liệu những thành viên HĐQT hiện có có đủ năng lực về mặt kĩ năng, kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm, am hiểu thị trường,...để thực thi chức năng giám sát của mình không? 

Chẳng hạn, khi chuyển đổi mô hình kinh doanh từ offline sang online và sử dụng nhiều công nghệ hơn thì liệu đã có thành viên HĐQT nào am hiểu về kinh doanh trên nền tảng công nghệ số và các rủi ro an ninh mạng đi kèm không? Có khả năng nắm bắt được các rủi ro liên quan đến trải nghiệm khách hàng không? có khả năng nắm bắt được các rủi ro liên quan đến kênh phân phối không?

Quản lý rủi ro chiến lược – bước đầu để chuyển đổi chiến lược thành công

Đi kèm với sự thay đổi chiến lược và mô hình kinh doanh là các rủi ro chiến lược có ý nghĩa sống còn với doanh nghiệp. 

Khi nhận diện và đánh giá các rủi ro chiến lược phát sinh trong quá trình chuyển đổi chiến lược và mô hình kinh doanh trong thời kỳ khủng hoảng, doanh nghiệp có thể xem xét các khía cạnh như mục tiêu, khát vọng và tầm nhìn, cách phân bổ nguồn lực có hạn còn lại, khả năng tối ưu hóa lợi thế cạnh tranh, định hướng cải thiện năng lực và hệ thống quản lý.

Chiến lược quản trị rủi ro của HĐQT thời khủng hoảng 1
Nhận diện và đánh giá các rủi ro chiến lược phát sinh trong quá trình chuyển đổi chiến lược và mô hình kinh doanh trong thời kỳ khủng hoảng

Song, trên thực tế, nhận diện và đánh giá được các rủi ro chiến lược một cách hiệu quả không phải đơn giản do tính đặc thù của những rủi ro này. 

Rủi ro chiến lược có tác động trực tiếp tới các quyết định chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, hoặc đôi khi còn là những rủi ro phát sinh khi thực hiện các chiến lược mới. 

Ví dụ như áp dụng số hóa trong hoạt động kinh doanh sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro về an ninh mạng, tính liên tục của hệ thống. 

Do đó, mức độ ảnh hưởng của rủi ro này lớn hơn và rộng hơn so với những rủi ro truyền thống như rủi ro hoạt động, rủi ro tài chính hay rủi ro tuân thủ. 

Rủi ro chiến lược thường yêu cầu các công cụ chuyên biệt như t chơi quân sự, kiểm thử giả địnhphân tích kịch bản để nhận diện và phân tích. 

Đưa ra các góc nhìn đa chiều của các sáng kiến chiến lược trước khi triển khai (trò chơi quân sự), nhận biết các “điểm mù” khi xây dựng chiến lược và kế hoạch kinh doanh (kiểm thử giả định), dự đoán nhiều kịch bản/ tương lai hợp lý cho môi trường kinh doanh để xây dựng biện pháp ứng phó (phân tích kịch bản) là những cách tiếp cận thường thấy trong quản trị rủi ro chiến lược để nâng cao sự thành công trong bối cảnh kinh doanh thời kỳ khủng hoảng khi mô hình kinh doanh của doanh nghiệp sẽ có những điều chỉnh nhất định.

Tóm lại, việc nhanh chóng nhận diện và phân tích các rủi ro chiến lược giúp doanh nghiệp xây dựng và lựa chọn các quyết định chiến lược trên cơ sở nhìn nhận rõ các rủi ro có thể gặp phải, chủ động quản lý các rủi ro có ảnh hưởng đến sự sống còn của doanh nghiệp thông qua việc hiểu rõ gốc rễ của nó, cũng như hỗ trợ HĐQT và ban điều hành giám sát các rủi ro một cách thường xuyên và liên tục bằng các chỉ số rủi ro chính (KRI) để tránh rơi vào tình thế bị động. 

(*) Bài viết thể hiện quan điểm của ông Ivan Phạm - Phó tổng giám đốc khối dịch vụ tư vấn rủi ro, Công ty Tư vấn và kiểm toán Deloitte Việt Nam

Vai trò ‘đại đô đốc’ của hội đồng quản trị trong khủng hoảng

Vai trò ‘đại đô đốc’ của hội đồng quản trị trong khủng hoảng

Diễn đàn quản trị -  5 năm
Trong bối cảnh công ty gặp khủng hoảng như dịch Covid-19, HĐQT nên lùi lại một bước để thấy rõ bức tranh toàn cảnh, sẵn sàng hỗ trợ ban điều hành nhằm giúp doanh nghiệp thắng cả cuộc chiến chứ không chỉ một trận chiến.
Vai trò ‘đại đô đốc’ của hội đồng quản trị trong khủng hoảng

Vai trò ‘đại đô đốc’ của hội đồng quản trị trong khủng hoảng

Diễn đàn quản trị -  5 năm
Trong bối cảnh công ty gặp khủng hoảng như dịch Covid-19, HĐQT nên lùi lại một bước để thấy rõ bức tranh toàn cảnh, sẵn sàng hỗ trợ ban điều hành nhằm giúp doanh nghiệp thắng cả cuộc chiến chứ không chỉ một trận chiến.
Chiến lược quản trị rủi ro giúp Vietjet vượt qua đại dịch

Chiến lược quản trị rủi ro giúp Vietjet vượt qua đại dịch

Diễn đàn quản trị -  5 năm

Lãnh đạo Vietjet khẳng định đã vượt qua đại dịch một cách ngoạn mục, nhờ tiềm lực tài chính dồi dào và chiến lược quản trị rủi ro.

Quản trị khủng hoảng ở PNJ và Thiên Minh Group

Quản trị khủng hoảng ở PNJ và Thiên Minh Group

Diễn đàn quản trị -  5 năm

Giữ bình tĩnh, thể hiện cái tình và truyền niềm tin cho toàn hệ thống là cách PNJ, Thiên Minh Group phát huy và nâng cao vai trò của hội đồng quản trị.

Vai trò ‘đại đô đốc’ của hội đồng quản trị trong khủng hoảng

Vai trò ‘đại đô đốc’ của hội đồng quản trị trong khủng hoảng

Diễn đàn quản trị -  5 năm

Trong bối cảnh công ty gặp khủng hoảng như dịch Covid-19, HĐQT nên lùi lại một bước để thấy rõ bức tranh toàn cảnh, sẵn sàng hỗ trợ ban điều hành nhằm giúp doanh nghiệp thắng cả cuộc chiến chứ không chỉ một trận chiến.

Hậu đại dịch Covid-19 cần những nhà lãnh đạo 'kiên tâm'

Hậu đại dịch Covid-19 cần những nhà lãnh đạo 'kiên tâm'

Diễn đàn quản trị -  5 năm

Để tăng thêm niềm tin cho mọi người với tâm lý bất ổn trong và sau khủng hoảng, cần có những nhà lãnh đạo thực sự kiên tâm để vượt qua những thách thức tưởng chừng không thể vượt qua, đồng thời đưa doanh nghiệp vươn mình trỗi dậy sau đại dịch.

Đầu tư cho xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển

Đầu tư cho xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển

Diễn đàn quản trị -  25 phút

Thể chế chính sách nhiều vướng mắc đang là rào cản cho công cuộc chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế, theo kiến nghị gửi Chính phủ của Đại học Kinh tế quốc dân.

Khát vọng phụng sự của nhà sáng lập Tập đoàn TH

Khát vọng phụng sự của nhà sáng lập Tập đoàn TH

Diễn đàn quản trị -  3 giờ

Khởi nguồn từ tâm niệm vì cộng đồng của nhà sáng lập Thái Hương, Tập đoàn TH đã khơi dậy một hành trình tập thể, nơi mỗi con người đều chung khát vọng “nâng cao tầm vóc Việt”. Mang trong mình tinh thần phụng sự vươn mình cùng đất nước, TH vẫn đang không ngừng nỗ lực đem lại những lợi ích thiết thực cho cộng đồng.

T&T Group: Tận tâm cống hiến – Vươn tầm khát vọng

T&T Group: Tận tâm cống hiến – Vươn tầm khát vọng

Diễn đàn quản trị -  20 giờ

Hơn ba thập kỷ hình thành và phát triển, T&T đã không ngừng mở ra những cánh cửa mới, tìm không gian phát triển mới cho nền kinh tế Việt Nam. Khi đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, kinh tế tư nhân được xướng tên động lực quan trọng nhất của kinh tế quốc gia, T&T không đứng ngoài cuộc.

Apple chảy máu chất xám trong cuộc chiến với Meta

Apple chảy máu chất xám trong cuộc chiến với Meta

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

Cuộc chiến nhân tài giữa Meta và Apple hé lộ xu hướng mới trong chiến lược giữ chân nhân tài trong kỷ nguyên siêu trí tuệ.

GC Food và tham vọng xây chuỗi thực phẩm hạnh phúc chuẩn ESG

GC Food và tham vọng xây chuỗi thực phẩm hạnh phúc chuẩn ESG

Diễn đàn quản trị -  5 ngày

GC Food xây chuỗi thực phẩm tích hợp theo hướng bền vững, coi ESG là bản lề nâng tầm quản trị, tiếp cận nhà đầu tư và giữ vững niềm tin đối tác lớn.

Eden Landscape: Kiến tạo bản sắc trên ‘non sông gấm vóc’

Eden Landscape: Kiến tạo bản sắc trên ‘non sông gấm vóc’

Doanh nghiệp -  3 phút

Giữa một thị trường tràn ngập những kiến trúc ngoại lai, xô bồ và thiếu bản sắc, Eden Landscape vẫn kiên định chọn cho mình một lối đi riêng - trở về với những giá trị bản địa mang đậm hồn cốt Việt, tái hiện vẻ đẹp 'non sông gấm vóc' đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Lộ diện 'đại lộ tỷ đô' tại đô thị đảo nghỉ dưỡng Vinhomes Royal Island

Lộ diện 'đại lộ tỷ đô' tại đô thị đảo nghỉ dưỡng Vinhomes Royal Island

Nhịp cầu kinh doanh -  23 phút

Giữa bức tranh thịnh vượng của một siêu đô thị đang lên, Hải Phòng vẫn thiếu một mảnh ghép quan trọng: phố tài chính - thương mại tầm vóc quốc tế. Nay, mảnh ghép ấy đã xuất hiện tại đô thị đảo nghỉ dưỡng Vinhomes Royal Island, với “đại lộ tỷ đô” Royal Boulevard sầm uất.

Đầu tư cho xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển

Đầu tư cho xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển

Diễn đàn quản trị -  25 phút

Thể chế chính sách nhiều vướng mắc đang là rào cản cho công cuộc chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế, theo kiến nghị gửi Chính phủ của Đại học Kinh tế quốc dân.

Khát vọng phụng sự của nhà sáng lập Tập đoàn TH

Khát vọng phụng sự của nhà sáng lập Tập đoàn TH

Diễn đàn quản trị -  3 giờ

Khởi nguồn từ tâm niệm vì cộng đồng của nhà sáng lập Thái Hương, Tập đoàn TH đã khơi dậy một hành trình tập thể, nơi mỗi con người đều chung khát vọng “nâng cao tầm vóc Việt”. Mang trong mình tinh thần phụng sự vươn mình cùng đất nước, TH vẫn đang không ngừng nỗ lực đem lại những lợi ích thiết thực cho cộng đồng.

Chia cổ tức 13% bằng cổ phiếu: SHB tiếp tục gia cố năng lực tài chính theo chuẩn mực an toàn quốc tế

Chia cổ tức 13% bằng cổ phiếu: SHB tiếp tục gia cố năng lực tài chính theo chuẩn mực an toàn quốc tế

Tài chính -  15 giờ

Sau khi thực hiện chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 13%, SHB tiếp tiếp tục củng cố vị thế trong nhóm 5 ngân hàng TMCP tư nhân có quy mô vốn điều lệ lớn nhất trong hệ thống. Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ giúp các ngân hàng, trong đó có SHB, tích lũy vốn tự có, cải thiện hệ số an toàn vốn (CAR) tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng các quy định mới và tăng khả năng mở rộng tín dụng.

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Tiêu điểm -  19 giờ

Ngành nông lâm thủy sản đã phục hồi đà tăng trưởng và đang đứng trước cơ hội bứt tốc, sau giai đoạn chịu tác động mạnh từ biến động thương mại toàn cầu.

Chip do FPT thiết kế lên đường sang Hàn Quốc

Chip do FPT thiết kế lên đường sang Hàn Quốc

Doanh nghiệp -  19 giờ

FPT đã ký kết hợp tác chiến lược với công ty chip hàng đầu là ABOV Semiconductor và Đại học Gachon trong khuôn khổ diễn đàn kinh tế Việt Nam - Hàn Quốc 2025.