Chốt phương án đầu tư đường Vành đai 4 – vùng Thủ đô Hà Nội

Vành đai 4 – vùng Thủ đô Hà Nội là tuyến vành đai giao thông đối ngoại có tính chất kết nối liên vùng thuộc vùng Thủ đô và được khép kín theo tiêu chuẩn đường cao tốc để kết nối các cao tốc, quốc lộ hướng tâm, tạo hệ thống phát triển hiệu quả.

Dựán có chiều dài 112,8 km. Điểm đầu nằm trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai (địa phận xã Thanh Xuân, huyện Sóc Sơn, Hà Nội), điểm cuối nằm trên đường cao tốc Nội Bài - Hạ Long (địa phận huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh).

Dự án qua địa phận 3 tỉnh, thành phố, cụ thể đi qua 7 quận, huyện của Hà Nội gồm Sóc Sơn, Mê Linh, Đan Phượng, Hoài Đức, Thanh Oai, Thường Tín và Hà Đông; đi qua 4 huyện của Hưng Yên: Văn Giang, Khoái Châu, Yên Mỹ, Văn Lâm; qua địa phận tỉnh Bắc Ninh (huyện Thuận Thành, Quế Võ, Gia Bình và thành phố Bắc Ninh).

Dự án đã có trong Quy hoạch mạng lưới đường bộ giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Việc triển khai dự án nhằm cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, phấn đấu đến năm 2030 cả nước có khoảng 5.000km đường cao tốc.

Tại thông báo mới nhất từ Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng thống nhất với đánh giá của các bộ, cơ quan về tính cấp thiết và cấp bách phải đầu tư dự án đầu tư xây dựng đường Vành 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội.

Đặc biệt là trong việc thực hiện đột phá chiến lược về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ; đóng vai trò quan trọng trong việc mở ra không gian phát triển mới, khai thác hiệu quả quỹ đất của Thủ đô và các địa phương trong khu vực; nâng cao kết nối vùng, gắn kết để phát huy hiệu quả các tuyến cao tốc hướng tâm hiện hữu; giảm thiểu thiệt hại, chi phí xã hội do ùn tắc, tai nạn giao thông; góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân các địa phương…

Do đó, “UBND TP. Hà Nội và tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên, các bộ và cơ quan liên quan rút kinh nghiệm trong công tác phối hợp, thời gian tới cần tập trung cao độ hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành đầy đủ thủ tục theo quy định để trình Chính phủ xem xét thông qua chậm nhất ngày 10/3/2022, bảo đảm kịp trình Bộ Chính trị, Quốc hội tại kỳ họp thứ 3 trước ngày 20/3/2022”, Thủ tướng chỉ đạo.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cơ bản thống nhất về hình thức đầu tư, các cơ chế chính sách đặc thù để bảo đảm tính khả thi của dự án.

Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội sẽ được thực hiện theo hình thức đầu tư hỗn hợp được chia tách thành 3 dự án thành phần.

Trong đó dự án thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng tái định cư và dự án đầu tư xây dựng đường đô thị, đường song hành thực hiện theo hình thức đầu tư công (cơ cấu hợp lý, khả thi giữa vốn Trung ương và vốn địa phương); Còn dự án đầu tư đường cao tốc theo hình thức đối tác công tư PPP (hợp đồng BOT) trong đó tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án PPP không quá 50% tổng mức đầu tư.

Ngoài ra, dự án có một số cơ chế đặc thù tương tự như đối với Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đã được Quốc hội thông qua trong tháng này; không kiến nghị cơ chế chuyển đổi hình thức đầu tư.

UBND TP. Hà Nội được giao xây dựng lộ trình cụ thể để triển khai các công việc bảo đảm đúng trình tự, thủ tục; phối hợp Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng và các cơ quan rà soát lại suất đầu tư, thuyết trình rõ sự chênh lệch giá thành, suất đầu tư… so với các tuyến cao tốc khác; rà soát phạm vi giải phóng mặt bằng (đất lúa, đất nông nghiệp, đất dân cư…) bảo đảm sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí.

Thủ tướng yêu cầu thành lập ngay Tổ công tác Dự án Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội do Chủ tịch UBND TP. Hà Nội là Tổ trưởng Tổ công tác; thành viên gồm lãnh đạo các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh và các bộ, ngành liên quan.

Tổ công tác có nhiệm vụ rà soát, thống nhất kế hoạch triển khai chi tiết, cụ thể bảo đảm tiến độ báo cáo Chính phủ trước khi trình Bộ Chính trị và trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 4/2022; rà soát kỹ lưỡng công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư bảo đảm tiết kiệm, hợp lý, hiệu quả, khả thi, tuân thủ quy định pháp luật tránh lãng phí, tham nhũng, tiêu cực.

Tổ công tác có trách nhiệm rà soát kỹ các loại đơn giá và phân tích, giải trình rõ lý do tại sao suất đầu tư 1 km đường của dự án cao; rà soát kỹ lưỡng hướng tuyến, quy mô đầu tư (trong đó nghiên cứu giảm số lượng nút giao cho phù hợp với tính chất cao tốc đô thị) để không lãng phí và hiệu quả; nghiên cứu, đề xuất tỷ lệ vốn hợp lý giữa trung ương, địa phương và các cơ chế, chính sách cần thiết, khả thi để triển khai dự án nhanh nhất có thể, báo cáo Thủ tướng trước ngày 15/2.

Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Phó thủ tướng Lê Văn Thành trực tiếp chỉ đạo Tổ công tác triển khai Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội bảo đảm tính khả thi, tiến độ, chất lượng, tiết kiệm, hiệu quả.

Theo nội dung Tờ trình Chính phủ của UBND TP. Hà Nội vào đầu tháng 1/2022 đăng trên tờ An ninh Thủ đô, dự án Đầu tư xây dựng đường vành đai 4 - vùng Thủ đô Hà Nội đã được Hội đồng Thẩm định Nhà nước thẩm định Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi. Trong đó, Tập đoàn Vingroup là nhà đầu tư lập đề xuất dự án.

Tiến độ thực hiện mà UBND TP Hà Nội đề xuất là chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án từ năm 2021, hoàn thành công trình vào năm 2028. Nhu cầu sử dụng đất ước tính khoảng 1.466 ha, trong đó đất trồng lúa 2 vụ khoảng 918 ha. 

Sơ bộ tổng mức đầu tư trong giai đoạn phân kỳ là 95.425 tỷ đồng, bao gồm nhu cầu vốn ngân sách giai đoạn 2021 – 2025 là 34.806 tỷ đồng; nhu cầu vốn ngân sách giai đoạn 2026 – 2030 là 28.225 tỷ đồng; vốn nhà đầu tư PPP là 29.391 tỷ đồng (bằng 50% tổng mức đầu tư dự án thành phần PPP, bằng 31% tổng mức đầu tư dự án tổng thể); lãi vay là 3.003 tỷ đồng.

3 dự án thành phần gồm giải phóng mặt bằng (theo quy mô quy hoạch bao gồm hệ thống đường cao tốc, đường 2 bên, hạ tầng kỹ thuật và hành lang dự trữ đường sắt quốc gia, tổng mức đầu tư 24.242 tỷ đồng, dự kiến đầu tư bằng vốn đầu tư công; Dự án công tác xây dựng đường 2 bên, tổng mức đầu tư 9.399 tỷ đồng, dự kiến đầu tư vốn đầu tư công; Dự án đầu tư hệ thống đường cao tốc theo phương thức PPP, loại hợp đồng BOT, tổng mức đầu tư 61.784 tỷ đồng.

Hiện dự án đã nhận được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư lớn như Vingroup, Him Lam, T&T, Phương Thành, Geleximco…

Theo quy hoạch, đường vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội gồm 6 làn xe cao tốc và hệ thống đường song hành hai bên, các hành lang để bố trí cây xanh, các công trình hạ tầng kỹ thuật, dự trữ cho đường sắt vành đai.

Tổng chiều rộng mặt cắt ngang đoạn thông thường là 120m, đoạn đi ra ngoài đê sông Đáy hiện hữu có tổng chiều rộng mặt cắt ngang 135m; một số vị trí đặc biệt đi qua khu đô thị, khu công nghiệp khó khăn về giải phóng mặt bằng có thể thu hẹp phần dải dự trữ.

Trong giai đoạn phân kỳ, dự án có mặt cắt ngang 4 làn xe cao tốc và hệ thống đường đô thị, đường song hành; bề rộng nền đường cao tốc đi bằng là 17m, đi trên cao là 17,5m; bề rộng nền đường song hành mỗi bên là 12m.