Tổ chức Giám sát năng lượng toàn cầu (Global Energy Monitor) trong báo cáo mới nhất về các dự án kho cảng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) cho biết, mặc dù có sự phục hồi sau Covid-19, vẫn có ít nhất 26 dự án kho cảng xuất khẩu LNG bị chậm trễ.
26 dự án này có tổng công suất 265 triệu tấn mỗi năm, bị chậm trễ trong việc ra quyết định đầu tư cuối cùng, hoặc trong các giai đoạn quan trọng khác. Con số này chiếm gần 40% trong số 700 triệu tấn công suất xuất khẩu hàng năm đang được phát triển trên thế giới.
Tập đoàn Total gần đây đã thông báo về sự kiến bất khả kháng đối với kho cảng LNG tại Mozambique sau một cuộc tấn công của quân nổi dậy. Điều này cho thấy rõ tính dễ bị tổn thương của các dự án kho cảng trị giá hàng chục tỷ USD.
Báo cáo đánh giá chi phí bị đội lên, tiến độ bị chậm trễ và tỷ lệ dừng hoạt động cao gây trở ngại cho lĩnh vực LNG. Khó khăn càng trở nên trầm trọng hơn trong năm qua do gián đoạn lực lượng lao động liên quan đến đại dịch.
Từng được xem là một giải pháp khí hậu tiềm năng, lĩnh vực LNG ngày càng bị coi là một vấn đề khí hậu, đặc biệt là đối với các nhà nhập khẩu ở châu Âu. Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), hoạt động mua bán LNG giữa các khu vực sẽ cần phải giảm nhanh chóng sau năm 2025 theo kịch bản không phát thải vào năm 2050.
Trong năm qua, thế giới chỉ ghi nhận một dự án xuất khẩu LNG đạt chỉ tiêu trong quyết định đầu tư cuối cùng là kho cảng Costa Azul LNG ở Mexico.
Bắc Mỹ hiện chiếm 64% sản lượng xuất khẩu toàn cầu của các dự án đang xây dựng, hoặc chuẩn bị xây dựng. Đây cũng là khu vực có nhiều dự án gặp khó khăn nhất, với 11 trong số 26 kho cảng xuất khẩu LNG có báo cáo về chậm tiến độ đầu tư hoặc gặp gián đoạn nghiêm trọng khác.
Báo cáo cho biết công suất nhập khẩu LNG tiếp tục tăng nhanh chóng, với đầy đủ các dự án đang trong quá trình xây dựng hoặc tiền xây dựng để nâng công suất trên toàn cầu lên 70%.
Trong số các dự án này, 32% ở Trung Quốc, 11% ở Ấn Độ và 7% ở Thái Lan. Bên ngoài châu Á, Brazil là một điểm nóng với 13 kho cảng nhập khẩu LNG đang trong quá trình xây dựng hoặc tiền xây dựng.
Ted Nace, Giám đốc điều hành của Tổ chức Giám sát năng lượng Toàn cầu, nhận định những ai đã quen với việc coi cơ sở hạ tầng là một khoản đầu tư an toàn có thể sẽ gặp khó khăn với các dự án kho cảng LNG.
Cơ hội để xây dựng thêm công suất xuất khẩu đang ngày càng hẹp lại, và các dự án ở Bắc Mỹ đã bị bỏ lại phía sau vì một số lý do. Các dự án này bị bên mua hàng, nhất là các khách hàng ở châu Âu, coi là gây ô nhiễm quá nhiều do chúng phụ thuộc vào khí đá phiến.
Thêm vào đó, Qatar và Nga đều có thể tiếp cận được với nguồn khí giá rẻ hơn và họ sẽ không từ bỏ thị phần.
Lydia Plante, tác giả chính của báo cáo, đánh giá: “LNG được quảng bá cho các nhà hoạch định chính sách và cho các nhà đầu tư như một ván cược về loại năng lượng sạch, an toàn và đảm bảo. Hiện nay, tất cả đã chuyển thành những món nợ phải trả”.
Quy mô khổng lồ của các dự án đã khiến các nhà đầu tư phải gánh chịu tổn thất nặng nề. Cùng với đó, các kịch bản hướng đến năm 2050 của IEA gần đây cho thấy LNG không còn chỗ đứng trong một tương lai sử dụng năng lượng an toàn với khí hậu.
