"Năm ngoái, một doanh nghiệp công nghệ Việt Nam lần đầu đạt doanh thu ký từ thị trường nước ngoài 1 tỷ USD. Chính doanh nghiệp đó, hơn hai mươi năm trước, khăn gói rời khỏi Mỹ, Ấn Độ, đóng cửa văn phòng", ông Nguyễn Văn Khoa - CEO FPT kể lại.
Với hành trang "ít ỏi" chỉ có sự nhiệt huyết, quyết tâm và vốn tiếng Nhật sơ cấp, FPT đã đến Nhật Bản và ký được những hợp đồng đầu tiên. Doanh nghiệp Nhật Bản đã mở ra con đường, nâng đỡ cho FPT và cho cả cộng đồng doanh nghiệp công nghệ Việt.
CEO FPT cho biết, từ đó, thị trường Nhật Bản đã được khơi thông với doanh nghiệp công nghệ thông tin Việt. Những năm tiếp sau, là quả ngọt, là sự phát triển đột phá trong quan hệ hợp tác.
Thời điểm những năm 2000, Việt Nam chưa có thương hiệu công nghệ tại Nhật. Mỗi đoàn doanh nghiệp Việt đến Nhật chỉ 1-2 người để tiết kiệm công tác phí.
Sau gần hai thập kỷ, Việt Nam đã trở thành đối tác CNTT lớn thứ hai của Nhật Bản, với hơn 500 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ CNTT cho Nhật Bản, trong đó hơn 10 doanh nghiệp quy mô từ 1.000 lao động, hàng chục doanh nghiệp quy mô 500-1.000 người, hàng trăm doanh nghiệp quy mô 100-500 nhân sự.
Đặc biệt, nếu như trước đây, người Việt chỉ đảm nhận các công đoạn lập trình căn bản thì ngày nay, người Nhật đã tin tưởng cho người Việt cung cấp dịch vụ từ nghiên cứu, tư vấn, thiết kế, đến hỗ trợ khách hàng vận hành… Có doanh nghiệp Việt hiện sở hữu lên đến 300 chuyên gia tư vấn.
Một vài doanh nghiệp còn xây dựng được mô hình độc đáo: kết hợp kỹ sư ở Việt Nam và kỹ sư trực tiếp ở Nhật Bản nhằm cung cấp dịch vụ nhanh nhất, không gián đoạn về thời gian, không giới hạn không gian mà vẫn đảm bảo an toàn, bảo mật.
Ông Nguyễn Văn Khoa - Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) và CEO FPTSong song sự gia tăng về hoạt động tại Nhật Bản, ngành CNTT tại Việt Nam cũng phát triển. Năm 2022, doanh thu lĩnh vực công nghiệp ICT năm 2022 ước đạt 148 tỷ USD, tăng trưởng 8,7% so với năm 2021.
Chỉ tính riêng ngành phần mềm và dịch vụ CNTT, từ doanh thu 50 triệu USD năm 2000 nay đã tăng lên hơn 15 tỷ USD năm 2022 với gần 400.000 lập trình viên.
"Chúng ta đã có quá khứ tự hào, và tôi tin tưởng tương lai cũng sẽ mở ra cho Việt Nam và Nhật Bản nhiều hợp tác mạnh mẽ, hiệu quả hơn nữa. Cùng nhau, chúng ta sẽ kiến tạo hạnh phúc cho mọi người dân, doanh nghiệp, với trí tuệ dữ liệu, họ sẽ có ngay điều mình đang muốn chỉ bằng một cú chạm", ông Nguyễn Văn Khoa nhấn mạnh.
Ba cơ hội mà lãnh đạo FPT cho rằng các doanh nghiệp Việt đang vươn tầm về vị thế cũng chính là ba điểm nóng của chuyển đổi số trên toàn cầu: bảo trì hệ thống SAP/S4Hana hay Dynamics 365 Microsoft trên toàn cầu; chuyển đổi ngôn ngữ Cobol lên ngôn ngữ hiện đại và Phần mềm kỹ thuật ô tô điện.
Một cơ hội khác là hợp tác chuyển đổi số, giải quyết những bài toán lớn của cả Nhật Bản và Việt Nam theo hình thái xã hội 5.0 (Society 5.0). Những năm gần đây, thế giới đã và đang triển khai chuyển đổi số cấp độ 1 - tự động hóa tác nghiệp nhằm giải phóng người lao động khỏi các công việc nhàm chán, tăng năng suất và đồng thời tối ưu lợi nhuận cao cho doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp Việt có phương pháp, có nguồn lực để chuyển đổi số ở cấp độ cao hơn - tự động hóa các điểm chạm giữa người tiêu dùng với doanh nghiệp, giữa người dân với chính quyền, giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp.
Do đó, ông Nguyễn Văn Khoa đưa ra đề xuất rằng với những thế mạnh trên, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) đề xuất các doanh nghiệp Nhật hãy mạnh dạn giao cho doanh nghiệp Việt những bài toán khó nhất, thách thức nhất, để nhận được những lời giải sáng tạo nhất.
"Với nền tảng 50 năm quan hệ Việt Nam - Nhật Bản, tôi tin rằng, tiềm lực hợp tác giữa hai quốc gia là không có giới hạn, mở ra kỷ nguyên hợp tác mới, cho sự phát triển nhanh và trường tồn. Cùng nhau, chúng ta sẽ toàn cầu hóa", Chủ tịch VINASA nhấn mạnh.
