Ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, tại nhiều địa phương giá đất đã tăng mạnh, tạo ra những cơn sóng sốt đất "khó tin".
Thông tin từ Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho thấy, giá đất đã sôi sục khắp nơi. Tại nhiều khu vực, giá đất tăng chóng mặt, trung bình tăng 10% chỉ sau một tháng. Cục bộ tại một số nơi, giá đất thậm chí đã tăng từ 2 - 3 lần chỉ trong 1 - 2 tháng.
Đáng chú ý, tại nhiều địa phương đã xuất hiện hiện tượng tung tin không đúng sự thật về quy hoạch và phát triển dự án, lợi dụng những ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo nhà nước, tạo dựng tài liệu giả để tung tin, tạo sóng.
Hiện tượng rao bán đất không phù hợp với quy định pháp luật như đất rừng, đất ruộng, vườn cũng xuất hiện thường xuyên hơn trên thị trường. Nhiều "cò mồi", môi giới bất động sản không chuyên nghiệp, thiếu uy tín thường xuyên quy tụ, tập hợp, tạo ra sự sôi động, tung nhiều thông tin không có cơ sở, đẩy giá đất lên từng giờ, từng ngày để lôi kéo các nhà đầu tư vào cuộc.
Theo ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, có 4 nguyên nhân chính khiến giá đất tăng trong thời gian gần đây.
Thứ nhất là do khung giá đất được chính quyền các địa phương đồng loạt điều chỉnh tăng tăng 15-20%.
Thứ hai, nhu cầu sở hữu bất động sản vẫn rất lớn trên toàn thị trường, nhưng việc phê duyệt đầu tư các dự án, tạo nguồn cung vẫn chưa có tín hiệu khả quan. Vì vậy, nguồn cung trên thị trường không được cải thiện. Đặc biệt là các dự án nhà ở phân khúc bình dân, nhà ở xã hội và dự án đất nền.
Thứ ba, nhu cầu đầu tư, gửi tiền vào đất tăng mạnh, đột biến do đầu tư các ngành kinh tế khác không hiệu quả bởi dịch bệnh.
Thứ tư, lãi suất ngân hàng giảm sâu cộng với việc đầu tư ngắn hạn thời gian vừa qua vào chứng khoán và vàng có lãi lớn nên nhiều nhà đầu tư nhanh chóng chốt lãi và găm giữ bằng đất.
Như vậy, có thể nói, nhu cầu đầu tư tăng nhanh trong khi lượng hàng khan hiếm đã khiến giá đất tăng tăng mạnh. Đồng thời, xuất hiện nhiều hiện tượng đầu tư bất chấp quy định pháp luật như trên, ông Đính nhận định.
Trước thực trạng giá bất động sản khắp nơi sốt nóng, ông Đính cho rằng, hệ quả để lại đối với nền kinh tế và thị trường bất động sản là rất lớn.
Cụ thể, sốt đất sẽ hút nguồn lực của các nhà đầu tư cả nước lao vào vòng xoáy tăng giá đất đai, làm giảm nguồn lực đầu tư phát triển sản xuất ở nhiều ngành, lĩnh vực khác của quốc gia.
Bên cạnh đó, nhiều loại tài nguyên trên đất đai bị xâm phạm, chuyển đổi chức năng không phù hợp quy định pháp luật. Điều này làm lãng phí tài nguyên, ảnh hưởng phát triển kinh tế, thậm chí gây bất ổn cho địa phương tại những khu vực đó.
Sốt đất còn cản trở rất mạnh việc kêu gọi, thu hút đầu tư chính thống vào các địa phương, bởi tăng giá đất sẽ kéo theo hàng loạt các chi phí khác tăng theo, đặc biệt là chi phí đền bù giải phóng mặt bằng. Điều này sẽ khiến, việc phát triển kinh tế địa phương nơi có sốt đất là khó có thể xảy ra. Kinh tế không phát triển thì giá đất sẽ lại giảm mạnh, những người đầu tư đất chưa kịp bán ra sẽ thua lỗ nặng. Đặc biệt là những người sử dụng đòn bẩy tín dụng có cầm cố tài sản của chính mình.
Mặt khác, sốt đất cũng có thể sẽ làm tăng chi phí phát triển nhà ở, gây khó khăn hơn cho việc thực thi các chính sách để phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội của Chính phủ.
Quan trọng hơn, sốt đất gây bất ổn cho thị trường bất động sản toàn quốc nói chung và các khu vực nóng sốt nói riêng, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản Việt Nam và triển khai các chính sách về phát triển nhà ở của Nhà nước.
Theo ông Đính, với thực trạng giá đất tăng chóng mặt tại nhiều địa phương hiện nay, chính quyền các địa phương phải vào cuộc quyết liệt để kiểm soát mọi hoạt động sử dụng đất đai, thực hiện các dự án đầu tư, giao dịch đất đai, đảm bảo thực hiện theo đúng quy định pháp luật.
Các cơ quan quản lý nhà nước cần gắn trách nhiệm của lãnh đạo địa phương đối với các hiện tượng sốt đất, quản lý các đối tượng tham gia chuỗi rao, chào bán, tổ chức giao dịch trên địa bàn, cung cấp đầy đủ thông tin về chủ trương phát triển kinh tế, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn.
Các địa phương cần kịp thời phát hiện và xử lý hoạt động tung tin thất thiệt, gây ảnh hưởng đến thị trường, đặc biệt là những tin tức tạo dựng làm sốt đất, bất ổn ở khu vực.
Cùng với đó, nhà nước cần thiết phải điều chỉnh pháp luật theo hướng số hóa quy hoạch, sản phẩm bất động sản người dân có thể thuận tiện tra cứu thông tin. Đồng thời, các cơ quan quản lý cần quản lý sàn giao dịch và môi giới bất động sản được chặt chẽ, hiệu quả hơn, tránh việc các đơn vị này tung thông tin sai lệch, gây sốt đất trên thị trường.
