Tính đến hết tháng 12/2023, Sở Xây dựng tỉnh Hòa Bình ghi nhận 61 dự án bất động sản, nhà ở đô thị không đủ điều kiện giao dịch, chuyển nhượng, huy động vốn.
Những trường hợp này chưa được phép bán bất động sản hình thành trong tương lai, ký hợp đồng mua bán hoặc huy động vốn từ khách hàng dưới bất cứ hình thức nào.
Trong danh sách liên quan, bên cạnh 55 trường hợp đã bị điểm mặt gần hai năm nay, có thêm sáu dự án chưa đủ điều kiện bán hàng nhưng đã được phê duyệt chủ trương đầu tư từ 6 tháng trở lại đây. Đồng thời, có sáu dự án thực hiện theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất, trị giá chỉ vài chục tỷ đồng mỗi trường hợp.
Đáng chú ý, có nhiều dự án quy mô lớn cả về diện tích lẫn giá trị nhưng không đủ điều kiện giao dịch do những tên tuổi lớn tham gia phát triển.
Điển hình như Tập đoàn Geleximco đầu tư ba dự án nghìn tỷ quy mô tổng cộng 94ha, Công ty CP Phát triển đô thị An Thịnh với hai dự án nhà ở, đô thị nghỉ dưỡng quy mô gần 200ha và Lã Vọng Group với dự án Trung Minh B gần 59ha.
Cần nhắc lại, cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình đã nhiều lần công khai hàng loạt dự án không đủ điều kiện huy động vốn cũng như cảnh báo rủi ro khi giao dịch từ đầu năm 2022 nhưng đến nay tình trạng vẫn chưa cải thiện, thậm chí danh sách dự án không đủ điều kiện ngày càng dài thêm.
Theo pháp luật hiện hành, việc kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai phải có giấy tờ về quyền sử dụng đất, hồ sơ dự án, thiết kế bản vẽ thi công được phê duyệt, giấy phép xây dựng, giấy tờ về nghiệm thu hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật tương ứng theo tiến độ. Nhà chung cư, tòa nhà hỗn hợp có mục đích để ở phải có biên bản nghiệm thu đã hoàn thành xong phần móng và chủ đầu tư phải có văn bản thông báo đủ điều kiện được bán, cho thuê mua từ cơ quan chức năng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến danh sách các dự án bất động sản ở Hoà Bình không đủ điều kiện bán hàng ngày càng dài ra.
Thứ nhất, là thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng thời gian qua cùng với đó là việc tiếp cận với nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng của các doanh nghiệp địa ốc vẫn gặp nhiều khó khăn.
Đặc biệt, theo UBND tỉnh Hòa Bình, còn nhiều vướng mắc trong triển khai các dự án giao đất, đấu giá thu tiền sử dụng đất, với minh chứng 10 tháng đầu năm 2023 không có dự án lớn nào được thực hiện.
Bên cạnh đó, cần nhắc đến tình trạng chậm tiến độ của hàng loạt dự án nhà ở đã ký hợp đồng do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, phải điều chỉnh quy hoạch vì không còn phù hợp với hiện trạng hoặc chưa bố trí tái định cư cho người dân tại nơi có dự án.
Về phía doanh nghiệp, trở ngại chính trong thực hiện các dự án bất động sản, nhà ở thương mại tập trung ở quá trình thực hiện thủ tục pháp lý cũng như khó khăn triển khai dự án. Đây là nhóm vấn đề liên quan đến tài trợ lập quy hoạch xây dựng, giải phóng mặt bằng, giao đất, giá đất, thủ tục hành chính.
Theo phản ánh của doanh nghiệp nêu trong buổi đối thoại hồi cuối tháng 11/2023 với UBND tỉnh, các thủ tục pháp lý đầu tư dự án đang phải dừng triển khai do UBND tỉnh giao các cơ quan thực hiện rà soát thẩm quyền lập quy hoạch, trình tự, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, dẫn đến chậm tiến độ thực hiện dự án.
Từ đây, doanh nghiệp kiến nghị tỉnh cho phép thực hiện các thủ tục song song với rà soát lập quy hoạch. Đồng thời, địa phương cần hướng dẫn, làm rõ các nội dung liên quan đến vướng mắc giải phóng mặt bằng khu đất thực hiện dự án thuộc đất nghĩa trang, quy hoạch đất quốc phòng, cắt giảm thời gian thủ tục hành chính, lãi vay ngân hàng.
Liên quan đến một số dự án vướng mắc về quy hoạch đất, quy hoạch xây dựng, Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Khánh chỉ đạo Sở Xây dựng tháo gỡ, giải quyết kịp thời cho các doanh nghiệp. Sở Tài nguyên và môi trường hoàn thiện kế hoạch sử dụng đất, điều chỉnh cho phù hợp với quy hoạch và nhu cầu sử dụng đất của nhà đầu tư.
Đồng thời, người đứng đầu UBND tỉnh Hòa Bình cũng nhấn mạnh việc đồng hành, tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư phải trên tinh thần tuân thủ các quy định của pháp luật và nghiêm túc thực hiện thu hồi các dự án không triển khai, chậm triển khai gây ảnh hưởng chung tới phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Tính đến hết năm 2023, có 30 dự án bất động sản nhà ở, đô thị trên địa bàn đủ điều kiện giao dịch, huy động vốn.
Theo đó, phần lớn đều là các trường hợp đã được công nhận điều kiện từ giai đoạn 2020 tới tháng 6/2023 như khu đô thị mới Trung Minh A của Công ty TNHH Khu đô thị mới Trung Minh, khu nhà phố thương mại của Công ty CP Xây dựng Sao Vàng, dự án Legacy Hill Lương Sơn của Công ty TNHH MTV Bất động sản Hasky Hòa Bình.
Trong quý IV/2023 chỉ ghi nhận hai dự án được phép bán hàng là khu đô thị Thống Nhất của Liên danh Công ty CP Phát triển khu đô thị Thống Nhất – Công ty CP Đầu tư Newland - Công ty CP Đầu tư xây dựng Tâm Phúc và khu dân cư núi Đầu Rồng tại huyện Cao Phong của Công ty CP May – Diêm Sài Gòn.
