Phát triển bền vững

Sinh kế và nông nghiệp trước biến đổi khí hậu

Phạm Sơn Thứ hai, 31/10/2022 - 08:02

Biến đổi khí hậu tạo ra nhiều tác động tới khu vực nông nghiệp cũng như lựa chọn sinh kế của người dân, theo một số nghiên cứu được trình bày tại Hội thảo quốc tế dành cho các nhà khoa học trẻ khối trường kinh tế và kinh doanh 2022.

Trong giai đoạn cao điểm của đại dịch Covid-19, nông nghiệp thể hiện vai trò trụ đỡ của nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, trong cuộc khủng hoảng về biến đổi khí hậu, trụ đỡ này lại là khu vực chịu tác động nặng nề nhất.

Nghiên cứu Tác động của các yếu tố biến đổi khí đến giá trị nông nghiệp tại Việt Nam của nhóm tác giả Đào Lê Trang Anh đến từ Đại học RMIT Việt Nam và tác giả Nguyễn Thị Tú Anh đến từ Học viện Ngân hàng, chỉ ra, nhiệt độ tăng cao làm giảm giá trị đóng góp của ngành nông nghiệp trong GDP. Đây là một minh chứng cho thấy tác động tiêu cực của sự nóng lên toàn cầu đối với nền kinh tế nông nghiệp Việt Nam.

Từ kết quả này, nhóm nghiên cứu đề xuất, Việt Nam cần thực hiện nhiều hơn nữa những chiến lược vĩ mô chống chịu biến đổi khí hậu để đảm bảo sản xuất nông nghiệp, duy trì an ninh lương thực quốc gia trong dài hạn, có thể kể đến như trồng thêm cây xanh, tạo môi trường sống xanh, đảm bảo đa dạng sinh học..

Mặt khác, cũng cần có những giải pháp để đảm bảo sản lượng nông nghiệp trước biến đổi khí hậu, thông qua việc hướng dẫn nông dân canh tác chuyên nghiệp hơn, ứng dụng cây trồng có khả năng chống chịu tốt trước biến động khí hậu.

Tri thức hóa người nông dân để gỡ nút thắt ngành nông nghiệp

Một phát hiện đáng chú ý khác của nghiên cứu là đất đai và phân bón có mối tương quan thuận chiều với đóng góp của nông nghiệp vào GDP. Do đó, bón phân an toàn, đảm bảo chất lượng với liều lượng thích hợp là rất quan trọng để đạt được năng suất cây trồng và giá trị kinh tế cao hơn cho nông nghiệp quốc gia.

Không chỉ tác động tới giá trị ngành nông nghiệp, biến đổi khí hậu làm thay đổi lựa chọn sinh kế tại khu vực nông thôn, theo nghiên cứu Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến lựa chọn sinh kế tại các vùng nông thôn Việt Nam giai đoạn 2008 – 2018 của nhóm tác giả Huỳnh Ngọc Chương, Trần Thị Lộc, Trần Lục Thanh Tuyền, Bùi Hồng Ngọc đến từ Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM.

Đặc biệt là tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, người dân thường dịch chuyển ra khỏi khu vực sinh kế nông nghiệp trước tác động của biến đổi khí hậu. Trong đó việc chuyển từ canh tác nông nghiệp sang di cư tới những nơi khác để làm công ăn lương, hay còn gọi là “đi Bình Dương”, đã trở thành hình mẫu thay đổi sinh kế phổ biển.

Bức tranh chuyển đổi bền vững nông nghiệp miền Tây

Theo ghi nhận của tác giả Huỳnh Ngọc Chương, miền Tây dường như đang thiếu hụt lao động trẻ do một bộ phận không nhỏ người trẻ di cư sang địa phương khác.

Phát hiện này tương đồng với nhận định của báo cáo Kinh tế thường niên Đồng bằng sông Cửu Long khi chỉ ra việc miền Tây đang trở thành “vùng trũng” của dân số. Có thời điểm trước khi xảy ra đại dịch, dân số miền Tây còn tăng trưởng âm.

Một báo cáo năm 2021 của WB cũng chỉ ra, Đồng bằng sông Cửu Long sẽ trở thành điểm nóng về di cư do biến đổi khí hậu vào năm 2050 do sự suy giảm nguồn nước ngọt, gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan và canh tác nông nghiệp giảm năng suất.

Tuy nhiên, theo nhóm tác giả trường Đại học Kinh tế - Luật, trước tác động của biến đổi khí hậu, những nông hộ có vốn vật chất cao, tức là sở hữu diện tích đất nông nghiệp rộng, thường sẽ ít lựa chọn thay đổi sinh kế hơn. Bên cạnh đó, vốn xã hội, bao gồm dân cư, tập quán, văn hóa bản địa cũng giúp bà con nông dân tăng cường khả năng chống chịu. Đây là những phát hiện quan trọng để định hướng chính sách bảo vệ sinh kế người dân trước biến đổi khí hậu tại miền Tây.

Tài chính cho kế hoạch thích ứng biến đổi khí hậu: Ai sẽ chi trả?

Tài chính cho kế hoạch thích ứng biến đổi khí hậu: Ai sẽ chi trả?

Tiêu điểm -  2 năm

Theo World Bank, Việt Nam phải huy động một lượng lớn vốn tư nhân, cũng như nguồn lực từ bên ngoài, để có thể tài trợ cho các kế hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu.

World Bank: 5 ưu tiên giúp Việt Nam ‘sống tốt’ giữa biến đổi khí hậu

World Bank: 5 ưu tiên giúp Việt Nam ‘sống tốt’ giữa biến đổi khí hậu

Phát triển bền vững -  2 năm

World Bank nhấn mạnh tính cấp thiết của việc thích ứng với biến đổi khí hậu, đồng thời cần triển khai nhiều chính sách và đầu tư công, tư để giảm cường độ carbon trong tăng trưởng tại Việt Nam.

Cái giá đắt từ biến đổi khí hậu tại Việt Nam

Cái giá đắt từ biến đổi khí hậu tại Việt Nam

Phát triển bền vững -  2 năm

Nếu không hành động, thiệt hại kinh tế do biến đổi khí hậu có thể lên đến 14,5% GDP của Việt Nam vào năm 2050, theo World Bank.

Nestlé Việt Nam trồng rừng góp phần giảm tác động biến đổi khí hậu

Nestlé Việt Nam trồng rừng góp phần giảm tác động biến đổi khí hậu

Nhịp cầu kinh doanh -  3 năm

Tập thể nhân viên và nhóm đại sứ môi trường công ty Nestlé Việt Nam vừa phối hợp với Trung tâm bảo tồn Gaia tổ chức hoạt động trồng rừng “Gieo mầm xanh – ươm sự sống” nhằm nâng cao nhận thức, góp phần giảm tác động của biến đổi khí hậu và chào mừng Ngày Môi trường thế giới.

Liên minh thúc đẩy doanh nghiệp Việt xây dựng chiến lược ESG chuẩn quốc tế

Liên minh thúc đẩy doanh nghiệp Việt xây dựng chiến lược ESG chuẩn quốc tế

Phát triển bền vững -  1 ngày

Hợp tác giữa EY và Diễn đàn quản trị cấp cao Việt Nam – Singapore sẽ giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực ESG và kiến tạo mô hình kinh doanh bền vững.

Tiên phong mở lối đi mới trong du lịch hang động

Tiên phong mở lối đi mới trong du lịch hang động

Phát triển bền vững -  6 ngày

Giữa Cẩm Phả, Quảng Ninh, hang Ngọc Rồng đang cho thấy sự đổi mới trong cách tiếp cận, khai thác cảnh quan tự nhiên. Một sản phẩm du lịch có cách thức tiếp cận hài hòa giữa bảo tồn, phát triển kinh tế và lợi ích cộng đồng, đang vun đắp cho con đường du lịch bền vững.

Syre rót 1 tỷ USD xây nhà máy tái chế dệt may tại Việt Nam

Syre rót 1 tỷ USD xây nhà máy tái chế dệt may tại Việt Nam

Phát triển bền vững -  1 tuần

Nhà máy tái chế dệt may của Syre với tổng vốn đầu tư 1 tỷ USD vừa được Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Kiến tạo ‘nền tảng’ kinh tế xanh từ chuyển đổi số

Kiến tạo ‘nền tảng’ kinh tế xanh từ chuyển đổi số

Phát triển bền vững -  1 tuần

Chuyển đổi số muốn hiệu quả cần hệ sinh thái đồng bộ, kết nối giữa công nghệ, con người và môi trường, hướng tới phát triển xanh và bền vững.

Cơ hội vàng cho ngành nhựa ‘kể câu chuyện khác’

Cơ hội vàng cho ngành nhựa ‘kể câu chuyện khác’

Phát triển bền vững -  1 tuần

Ngành nhựa đứng trước cơ hội chuyển mình, từ một ngành công nghiệp bị định kiến trở thành ngành công nghiệp hiện đại, có trách nhiệm và bền vững.

Cách mạng xanh hóa bắt đầu từ những chiếc xe máy điện

Cách mạng xanh hóa bắt đầu từ những chiếc xe máy điện

Doanh nghiệp -  13 giờ

Hành trình "lên đời" của những chiếc xe máy điện, từ ồn ào, khói bụi sang năng lượng sạch, đang diễn ra từng ngày trên khắp các con phố tại Việt Nam.

Trị dứt điểm lãng phí đầu tư công và các dự án tồn đọng

Trị dứt điểm lãng phí đầu tư công và các dự án tồn đọng

Tiêu điểm -  15 giờ

Nhiều đại biểu Quốc hội kiến nghị có giải pháp dứt điểm lãng phí trong đầu tư công – trụ cột quyết định tăng trưởng kinh tế và hàng nghìn dự án tồn đọng trên cả nước.

Tăng trưởng kinh tế nửa đầu 2025 nhiều tín hiệu khả quan

Tăng trưởng kinh tế nửa đầu 2025 nhiều tín hiệu khả quan

Tiêu điểm -  15 giờ

Tăng trưởng kinh tế sáu tháng đầu năm bám sát kịch bản đề ra nếu không có gì bất thường trong những ngày còn lại của tháng 6.

Triết lý lãnh đạo đang định nghĩa lại nghệ thuật hiếu khách ở Nha Trang

Triết lý lãnh đạo đang định nghĩa lại nghệ thuật hiếu khách ở Nha Trang

Leader talk -  15 giờ

Không chỉ điều hành một khu nghỉ dưỡng 5 sao, ông Kristian Petersen đang định hình lại nghệ thuật hiếu khách bằng triết lý lãnh đạo đầy nhân văn và bền vững.

Sáu nhóm đối tượng mới bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội từ năm 2025

Sáu nhóm đối tượng mới bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội từ năm 2025

Sổ tay quản trị -  15 giờ

Luật BHXH 2024 bổ sung 6 nhóm đối tượng phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm người lao động bán thời gian, chủ hộ kinh doanh và dân quân.

Aqua City hoàn tất pháp lý, Novaland khơi thông dòng tiền

Aqua City hoàn tất pháp lý, Novaland khơi thông dòng tiền

Bất động sản -  16 giờ

Được phê duyệt điều chỉnh quy hoạch 1/500 là bước tiến pháp lý quan trọng, mang tính quyết định đối với dự án Aqua City, đối tác tăng tốc giải ngân giúp Novaland gỡ khó dòng tiền.

Bất động sản thấp tầng chiếm sóng tại Hải Phòng

Bất động sản thấp tầng chiếm sóng tại Hải Phòng

Nhịp cầu kinh doanh -  16 giờ

Từ trung tâm công nghiệp và logistics, Hải An – cửa ngõ Đông Nam Hải Phòng - vươn lên thành cực tăng trưởng mới, kéo theo thị trường bất động sản sôi động với loại hình nhà ở thấp tầng đang lên ngôi.