Thời gian qua, một số nơi đã có cách làm mới, sáng tạo để nâng cao hiệu quả cải cách hành chính trong từng lĩnh vực, phù hợp với điều kiện ở địa phương, được người dân, doanh nghiệp đồng tình ủng hộ, như Cà Mau, Tây Ninh, Quảng Ninh, Đà Nẵng...
Đơn cử như Đà Nẵng đã có các mô hình đột phá. Thành phố rà soát, bãi bỏ các thủ tục có thành phần hồ sơ là sổ hộ khẩu, tạm trú, công bố mới lại bộ thủ tục hành chính; tập trung nguồn lực và trang thiết bị triển khai thủ tục “3 trong 1” liên quan đến khai sinh (cấp giấy khai sinh, cấp thường trú và cấp thẻ bảo hiểm y tế) và khai tử (khai tử - xoá đăng ký thường trú - trợ cấp mai táng phí) từ ngày 10/7/2023.
Thành phố đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, được Bộ Thông tin và truyền thông đánh giá xếp thứ nhất theo kết quả công bố bộ chỉ số chuyển đổi số năm 2022 (3 năm dẫn đầu liên tiếp).
Đáng chú ý, Đà Nẵng đã triển khai thí điểm dịch vụ công toàn trình (cấp độ 4) đối với thủ tục đổi giấy phép lái xe trên địa bàn. Điểm đặc biệt đó chính là việc thực hiện "Đến trung tâm y tế để được cấp đổi giấy phép lái xe". Đây là mô hình đột phá trong chuyển đổi số, theo đó người dân chỉ cần một bước đến khám sức khỏe tại Trung tâm Y tế quận Ngũ Hành Sơn (TP. Đà Nẵng), cung cấp thông tin, giấy phép lái xe cũ sẽ được hỗ trợ thực hiện các thủ tục và trả giấy phép mới tại nhà cho công dân.
Nền tảng công dân số thành phố hiện có 260.000 tài khoản điện tử của công dân, doanh nghiệp để đăng nhập, sử dụng dịch vụ trên mạng của chính quyền thành phố. Cơ bản mỗi người dân có 1 hồ sơ sức khoẻ điện tử kết hợp với mã (ID) duy nhất; mỗi học sinh có 1 mã (ID) duy nhất gắn với học bạ điện tử; toàn thành phố có 2,2 triệu tài khoản mang xã hội, trong đó có gần 1 triệu tài khoản Zalo.
Ở Cà Mau, tỉnh đã triển khai thực hiện thí điểm liên thông một số thủ tục lĩnh vực đăng ký đầu tư, đăng ký kinh doanh, môi trường, đất đai, xây dựng. Người dân chỉ nộp hồ sơ một lần tại bộ phận một cửa nhưng nhận được nhiều kết quả; cắt giảm đáng kể thời gian và số lần đi lại cho người dân, doanh nghiệp. Đáng chú ý, tỉnh triển khai tiếp nhận giải quyết thủ tục theo hướng không phụ thuộc vào địa giới hành chính.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tại phiên họp thứ 5 của Ban Chỉ đạo cải cách hành chính ngày 19/7. Ảnh: Nhật BắcĐánh giá về công tách cải cách hành chính thời gian qua tại phiên họp thứ 5 ngày 19/7, bên cạnh những đổi mới sáng tạo tại một số địa phương trên, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng hoạt động chỉ đạo, điều hành về cải cách hành chính ở một số nơi còn hình thức, chưa quyết tâm, thiếu quyết liệt, chưa sát tình hình, hiệu quả chưa cao; vẫn còn tình trạng nợ đọng, chậm tham mưu các văn bản quy phạm pháp luật, nhất là văn bản quy định chi tiết thi hành.
Cải cách thủ tục hành chính còn chậm, nhiều quy định kinh doanh, thủ tục hành chính, giấy tờ công dân đã được phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa nhưng chưa được cắt giảm, đơn giản hóa; hơn 600 thủ tục hành chính chưa được phân cấp; thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực còn nhiều rào cản, quy định chồng chéo; công khai, minh bạch thủ tục hành chính của một số bộ, ngành, địa phương chưa nghiêm; tỉ lệ số hóa hồ sơ, giấy tờ thủ tục hành chính còn thấp; cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở một số nơi còn hình thức; vẫn còn tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực.
Về kỷ luật, kỷ cương hành chính còn xảy ra tình trạng sợ, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm; một số công chức, viên chức thiếu động lực để giải quyết công việc cho người dân. Việc sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập chủ yếu là cơ học, chưa được như mong muốn; cơ chế tự chủ tại đơn vị sự nghiệp công lập vẫn còn bất cập. Tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công ở nhiều cơ quan, địa phương còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu đề ra.
Nhiều bộ, ngành, địa phương xây dựng Chính phủ điện tử hiệu quả chưa cao, thậm chí còn hình thức; an ninh, an toàn thông tin chưa được quan tâm đúng mức...
Thủ tướng cho rằng những tồn tại, hạn chế trên có nguyên nhân cả khách quan và chủ quan, trong đó chủ quan là chủ yếu. Một số nơi chưa quyết liệt, thiếu sáng tạo, chưa phát huy được vai trò người đứng đầu; nắm bắt tình hình, phản ứng chính sách ở một số bộ, ngành chưa kịp thời; việc triển khai công việc thiếu trọng tâm, trọng điểm…
Do đó, thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh 3 nhiệm vụ ưu tiên cần rà soát trong công tác cải cách hành chính.
Thứ nhất, rà soát hệ thống các văn bản pháp luật để xác định những vướng mắc cần giải quyết (ở đâu, nội dung nào, ai giải quyết, thời hạn bao lâu).
Thứ hai, rà soát những thủ tục mà được người dân, doanh nghiệp quan tâm trong giai đoạn hiện nay về lĩnh vực đất đai, thuế, phí, xuất nhập khẩu, hải quan, tín dụng…, xử lý các vướng mắc để thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng), đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân.
Thứ ba, rà soát lại đội ngũ cán bộ, công chức, những ai vi phạm, né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm, sợ sai thì phải xử lý theo quy định; những người làm tốt, vì dân, vì nước thì khen thưởng, động viên kịp thời.
Thủ tướng nhấn mạnh cần cương quyết bãi bỏ những quy định rườm rà, những gì pháp luật không cấm thì để người dân, doanh nghiệp làm và khuyến khích đổi mới sáng tạo vì lợi ích chung, không ban hành thêm các văn bản để cản trở, làm tăng chi phí tuân thủ cũng như khả năng phát sinh tiêu cực…
Cùng với đó, tăng cường kiểm tra kiểm tra, thanh tra, giám sát công vụ; tổ chức quán triệt các chỉ đạo của phiên họp hôm nay tới tận cơ sở; rà soát xem các chỉ đạo, điều hành vừa qua đã tạo chuyển biến đến đâu trong thực tế để điều chỉnh, bổ sung kịp thời, phù hợp tình hình. Người đứng đầu các cấp phải xác định cải cách hành chính là một nhiệm vụ trọng tâm trong thực thi nhiệm vụ, đây cũng là một tiêu chí quan trọng để đánh giá cán bộ.
Thủ tướng yêu cầu tăng cường đối thoại, đẩy nhanh tiến độ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp.
