Khái niệm ‘kỷ nguyên số’ và ‘kinh tế số’
Năm 2018, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung được khơi mào, tạo nên sự dịch chuyển lợi thế thương mại trong nhiều ngành nghề từ các cường quốc vốn đang có thế mạnh đến các quốc gia đang phát triển khác, đưa nền kinh tế thế giới bước vào chu kỳ tái cấu trúc quy mô lớn. Cộng hưởng với đó là sự xoay trục trong chính sách của các cường quốc, làm ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến việc định hình lại nền kinh tế thế giới một cách mạnh mẽ.
Chưa đến hai năm sau, nhân loại đối mặt với đại dịch Covid-19. Virus corona nhỏ bé nhưng có sức mạnh làm thay đổi toàn bộ cách thức giao tiếp và sinh hoạt của con người theo cách không tưởng. Tương tự như những cơn sóng thần, Covid-19 được kích hoạt và mở rộng, gia tăng cấp độ, phủ lên khắp tất cả lĩnh vực của nền kinh tế - xã hội, đến hầu hết tầng lớp lao động từ phổ thông đến cao cấp, tại tất cả quốc gia trên thế giới ở cùng một thời điểm.
Trong bối cảnh này, quá trình chuyển đổi số được xem là giải pháp cho rất nhiều các lĩnh vực của nền kinh tế. Đặc biệt là đối với doanh nghiệp, quá trình này làm thay đổi toàn bộ quan điểm về quản trị - kiểm soát - điều hành khi nó mở ra các giải pháp kiểm soát chi phí, mở rộng kinh doanh, từ đó gia tăng năng lực cạnh tranh, giúp các doanh nghiệp đối mặt với quy luật ‘đào thải về ngành nghề’ đang diễn ra trên phạm vi toàn cầu với tốc độ nhanh chưa từng có.
‘Kỷ nguyên số’ và ‘kinh tế số’ là hai khái niệm sẽ gắn chặt với nền kinh tế hiện đại từ nay trở về sau, nhất là khi nền kinh tế thế giới mang trong mình sự cạnh tranh mạnh mẽ và quyết liệt hơn bao giờ hết. Như vậy, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải chuẩn bị kỹ càng để tự tin bước vào trạng thái ‘bình thường mới’ sau đại dịch. Tập đoàn TTC thì đặt mình trong tâm thế xuất phát trên một ‘đường đua mới’.
Có ba yếu tố đã cấu thành nên khái niệm ‘kỷ nguyên số’ và ‘kinh tế số’.Nói không sai nếu chúng ta đặt mình trong trạng thái ở vạch xuất phát bởi lẽ chúng ta phải tái khởi động lại trên một chặng đường mà gần như mọi thứ đều mới mẻ. Theo đó, hầu như không dữ liệu nào trong quá khứ có thể giúp dự phòng cho tương lai trong hoàn cảnh này. Cả thế giới chuyển mình và các doanh nghiệp Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ.
Chính vì vậy, việc quan trọng nhất là phải chuẩn bị cho mình những nhận thức, tư duy và mô hình mới. Bên cạnh đó, những điều này phải phù hợp với những điều kiện khách quan ở trên đường đua mới phía trước.
Các doanh nghiệp Việt Nam phải học cách thích nghi, đánh giá nội tại để áp dụng cho bằng được những nền tảng phù hợp, những phương pháp được cải tiến theo xu hướng số hóa một cách đồng bộ từ con người cho đến công nghệ.
Để hiện thực hóa được những chính sách này một cách thành công, chính những người đứng đầu doanh nghiệp sẽ đưa ra những phân tích, nhận định và kết hợp với bản lĩnh để đúc kết thành những định hướng phát triển tối ưu nhất cho tổ chức cũng như doanh nghiệp của mình.
Con sóng nào rồi sẽ có điểm dừng và bình lặng trở lại. Sóng Covid-19 cũng sẽ được chặn đứng khi những phát minh y học dần mở ra các loại thuốc đặc trị và độ phủ vaccine đạt tới đỉnh. Khi đó, các doanh nghiệp sẽ bắt lấy cơ hội tăng tốc trên chính đường đua này một cách nhanh nhất.
Để không bị tụt lại phía sau, công tác chuẩn bị ngay từ bây giờ là phương án tốt nhất và duy nhất mà chúng ta có thể làm.
Tố chất của lãnh đạo trong kỷ nguyên số
Lãnh đạo phải là người có đủ 3 tiêu chí: “Tâm - Tầm - Tài”. Khái niệm chữ “Tài” ở người lãnh đạo cực kỳ đơn giản với kiến thức bài vở được vun đắp từ đào tạo, duy trì thông qua trau dồi và cập nhật. Tố chất thiên phú khi cá nhân có được sẽ giúp khả năng nắm bắt được những kiến thức này một cách nhanh chóng hơn.
Nhưng quan trọng hơn, chính là kỹ năng chịu lắng nghe những người xung quanh, khái quát được vấn đề và tập hợp được quần chúng. Một lãnh đạo nếu biết tận dụng cả kiến thức và kỹ năng, thì đi đến đâu, ở doanh nghiệp nào cũng dễ được ‘trên thuận, dưới hòa, ngang hợp tác’ và dễ quy phục được những người giỏi để đi theo mình.
Bên cạnh đó, cần phải có thời vận. Kết hợp lại sẽ thấy, mỗi người nếu chuẩn bị sẵn nền móng về kiến thức và kỹ năng thì dễ nắm bắt khi các cơ hội trong thời vận đến với mình. Nếu không có đủ “Tài”, thì dù cơ hội có đến nhiều lần, thì cũng như máy bay nằm ở bãi đáp mà thôi!
Về chữ “Tâm”, đối với lãnh đạo, khái niệm chữ “Tâm” nằm ở đạo đức, lòng trung thành, tính nhân văn thể hiện trong từng suy nghĩ, hành động và lời nói. Một chữ “Tâm” được trọn vẹn khi trước là được trau chuốt cho chính bản thân mình và gia đình mình, sau đó là cho những người đi theo mình, những người đi theo tổ chức của mình, rồi mới cho xã hội. Người lãnh đạo có “Tâm” sáng, thì mới không hổ thẹn những việc mình làm, và những người đi theo cũng sẽ cộng hưởng được và cùng thắp truyền điều tốt đẹp này cho cả một tổ chức.
Riêng chữ “Tầm”, đây là yếu tố quan trọng nhất để quyết định sự vượt trội của một lãnh đạo so với những người đồng cấp khác. Nó cũng là yếu tố làm nên sự vượt trội giữa những đối thủ cạnh tranh. “Tầm nhìn”- chính là khả năng nhìn thấy những điều mà người khác chưa nhìn thấy được. Nếu ai cũng thấy, cũng biết và khẩu vị được, thì những điều đó không còn được gọi là “Tầm nhìn” nữa.
Cũng giống như vaccine, tầm quan trọng của vaccine nằm ở thời điểm được tiêm, thì mức độ thành công của “Tầm nhìn” nằm ở thời điểm được nhìn thấy và các hành động để chinh phục nó. Nếu đem khái niệm về “Tầm nhìn” này vào các thương vụ, các quyết sách, vào các chiến lược hành động 5 năm - 10 năm, thì không có khó khăn nào cản bước được chúng ta.
