Phát triển bền vững

Hai trụ cột trong lộ trình "xanh hóa" ngành giao thông vận tải

Hường Hoàng Thứ hai, 06/06/2022 - 16:10

Chuyển đổi nhiên liệu và điện khí hóa là những giải pháp mang tính thiết yếu trong ngành giao thông vận tải, góp phần giúp Việt Nam đạt được cam kết về phát thải ròng bằng không năm 2050.

Chuyển đổi nhiên liệu và điện khí hóa là hai trụ cột chính trong lộ trình xanh hóa ngành giao thông vận tải (Ảnh: VnEconomy)

Tại hội nghị của Liên Hợp quốc về Biến đổi Khí hậu (COP26) ở Glasgow vào tháng 11 năm 2021, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã cam kết Việt Nam sẽ đạt mục tiêu phát thải CO2 ròng bằng không vào năm 2050. Trong những năm qua, Việt Nam đã thực hiện hàng loạt những bước đi quan trọng để giảm phát thải CO2 trong lĩnh vực năng lượng. Tuy nhiên, cam kết mới đánh dấu sự dịch chuyển định hướng quan trọng trong quá trình phát triển của nền kinh tế.

Báo cáo Triển vọng Năng lượng Việt Nam 2021 (EOR21) đã xem xét các định hướng phát triển ngành năng lượng, bao gồm định hướng để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng không. Bên cạnh kịch bản đạt mục tiêu phát thải ròng bằng không với chi phí thấp nhất, Báo cáo còn xem xét một số kịch bản khác tập trung vào các lĩnh vực hoặc chủ đề cụ thể, trong đó có ngành giao thông.

Theo Báo cáo, để có thể đạt được mục tiêu trên, ngành giao thông cần sớm hành động để chuyển đổi nhiên liệu và điện khí hóa lĩnh vực giao thông vận tải. Làm được điều này, ngành giao thông sẽ mang lại được lợi ích kép, bao gồm giảm ô nhiễm không khí và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

Trong giai đoạn 2020-2050, dự kiến nhu cầu vận tải hành khách và vận tải hàng hóa sẽ tăng lên lần lượt là 3,5 lần và 7 lần. Để hiện thực hóa kịch bản phát thải ròng bằng không vào năm 2050, ngành giao thông nên sử dụng biện pháp điện khí hóa trực tiếp với khoảng 80% nhu cầu vận tải hành khách và 50% nhu cầu vận tải hàng hóa. Vận tải đường bộ cần được điện khí hóa gần như hoàn toàn.

Với sự chuyển đổi nhanh chóng của ngành giao thông vận tải, báo cáo khuyến nghị ngành cần nhanh chóng mở rộng và nâng cấp cơ sở hạ tầng sạc điện và phân phối điện. Theo kịch bản, những loại phương tiện như xe ô tô, xe tải lớn và xe tải nhỏ chạy điện sẽ xuất hiện từ năm 2025. Trong khi đó, những loại xe như xe máy, xe buýt và đường sắt đô thị sử dụng điện sẽ bắt đầu từ năm 2030. Và cuối cùng, tất cả những xe tải nhỏ mới sẽ chạy điện từ năm 2030, tất cả xe buýt và xe tải lớn mới sẽ sử dụng điện từ năm 2040 để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng không.

Dự kiến số lượng ô tô của Việt Nam vào năm 2030 và 2050 sẽ tăng lần lượt là 3 lần và 8,5 lần so với năm 2020. Do đó, ngành giao thông cần khuyến khích dân chúng chuyển từ những phương tiện vận tải hành khách cá nhân sang phương tiện công cộng để tránh ùn tắc, ô nhiễm và tiêu hao thêm nhiên liệu.

Trong kịch bản phát thải ròng bằng không, sự kết hợp của quá trình điện khí hóa và dịch chuyển sang sử dụng nhiên liệu sinh học trong lĩnh vực giao thông vận tải sẽ giúp Việt Nam giảm 100 triệu tấn phát thải CO2 vào năm 2050.

Trong trường hợp không thể thay thế các năng lượng thông thường bằng năng lượng điện, nhiên liệu sinh học và nhiên liệu điện phân sẽ được sử dụng vào cuối giai đoạn phân tích theo lộ trình hướng tới phát thải ròng bằng không. Theo kịch bản này, điện khí hóa trực tiếp có khả năng đáp ứng được gần 2/3 nhu cầu vận tải vào năm 2050. Trong khi đó, 1/3 nhu cầu giao thông vận tải còn lại cần được đáp ứng bằng những giải pháp tốn kém hơn so với điện khí hoá trực tiếp, đó là nhiên liệu điện phân và nhiên liệu sinh học.

Đối với vận tải biển và hàng không, do hiện vẫn chưa có giải pháp thay thế điện khí hóa khả thi, vào năm 2050, nhiên liệu sinh học và nhiên liệu điện phân hiện vẫn là lựa chọn tốt nhất để đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa trên 1.000 tỷ tấn-km.

Việc chuyển đổi phương thức vận tải hàng hóa từ xe tải sang đường sắt với nhu cầu vận chuyển hàng hóa trên 700 tỷ tấn-km cũng sẽ góp phần giúp Việt Nam đạt được mục tiêu phát thải ròng như đã cam kết.

Theo đó, ngành giao thông vận tải ở Việt Nam trong tương lai cần có lộ trình cụ thể với những chính sách cải cách mạnh mẽ, các biện pháp quyết liệt và cơ chế khuyến khích để loại bỏ dần các phương tiện sử dụng động cơ đốt trong từ năm 2025.

Từ đó, Việt Nam có thể chuyển dần sang từ những phương thức vận tải cá nhân sang các phương thức vận tải công cộng, phát triển cơ sở hạ tầng sạc điện và phân phối điện, đồng thời chuyển sang vận tải hàng hóa bằng đường sắt chạy điện bắt đầu từ năm 2030.

Bộ Chính trị cho ý kiến về đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Bộ Chính trị cho ý kiến về đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Tiêu điểm -  3 giờ

Ngày 18/9, Bộ Chính trị đã họp cho ý kiến về đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

'Nút thắt' vốn ngoại vào chứng khoán được tháo gỡ

'Nút thắt' vốn ngoại vào chứng khoán được tháo gỡ

Tài chính -  7 giờ

Việc giải quyết vấn đề ký quỹ của nhà đầu tư nước ngoài và kiểm soát rủi ro về mặt thanh toán là điều kiện thiết yếu để chuẩn bị cho mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Sau 20 năm, cá tra vào Mỹ có cơ hội thoát thuế chống bán phá giá

Sau 20 năm, cá tra vào Mỹ có cơ hội thoát thuế chống bán phá giá

Tiêu điểm -  7 giờ

Việc doanh nghiệp xuất khẩu cá tra cần làm bây giờ là tập trung vào các điều kiện sản xuất, phát triển nguồn nguyên liệu, tăng cường sản xuất, tìm kiếm đối tác và thị trường mới.

Nền kinh tế Việt Nam vẫn tiêu thụ nhiều năng lượng

Nền kinh tế Việt Nam vẫn tiêu thụ nhiều năng lượng

Phát triển bền vững -  8 giờ

Chính phủ Australia hướng tới hỗ trợ Việt Nam đạt được một hệ thống năng lượng tin cậy, giá phải chăng và giảm phát thải carbon.

Tập đoàn ROX ủng hộ 1 tỷ đồng hỗ trợ khắc phục hậu quả bão Yagi

Tập đoàn ROX ủng hộ 1 tỷ đồng hỗ trợ khắc phục hậu quả bão Yagi

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Tập đoàn ROX (tiền thân là TNG Holdings Vietnam) đã ủng hộ 1 tỷ đồng để chung tay cùng người dân bị thiệt hại do bão lũ tái thiết cuộc sống.

Cận cảnh 'rốn lũ' Hà Nội: Đi thuyền đến từng nhà dân cấp nước sạch

Cận cảnh 'rốn lũ' Hà Nội: Đi thuyền đến từng nhà dân cấp nước sạch

Ống kính -  11 giờ

Nước tinh khiết, sữa tươi sạch và các nhu yếu phẩm đã kịp thời được chuyển tới tận tay những người dân vùng "rốn lũ" tại huyện Mỹ Đức (Hà Nội). Hơn một tuần sau bão Yagi, nơi đây vẫn chìm trong biển nước.

Mang Trung thu ấm áp đến trẻ em mọi miền

Mang Trung thu ấm áp đến trẻ em mọi miền

Nhịp cầu kinh doanh -  11 giờ

Vinamilk đã thực hiện nhiều hoạt động đón Trung thu với trẻ em ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn, các em nhỏ có hoàn cảnh kém may mắn tại các trung tâm bảo trợ và mang những phần sữa, bánh đến với trẻ em sau những ngày bão lũ.