Phát triển bền vững

Lo nguy cơ ô nhiễm phóng xạ trong khai thác titan

Thu Phương Thứ ba, 08/08/2017 - 14:00

Các nhà khoa học cho rằng, nguy cơ ô nhiễm phóng xạ từ hoạt động khai thác tian đặc biệt nghiêm trọng.

Ảnh minh họa (nguồn internet)

Trao đổi với TheLEADER, GS.TSKH Đặng Trung Thuận, Chủ tịch Hội Địa hóa Việt Nam cho biết, trường phóng xạ trên đài cồn cát ven biển miền Trung đo được là 4,36mSv/năm, trường phóng xạ trung bình trên cồn cát đỏ Bình Thuận là 1mSv/năm. Đây là mức phóng xạ bình thường so với mức trung bình toàn cầu 2,436mSv/năm.

Tuy nhiên, trong quá trình khai thác, chế biến quặng titan đã làm phát tán các chất phóng xạ. Tại các quặng sau tuyển qua vít xoắn cường độ phóng xạ vượt ngưỡng 5 – 8 lần (theo tiêu chuẩn CHLB Nga).

Theo GS.TSKH Đặng Trung Thuận, Các sản phẩm đơn khoáng cuối cùng như Ziricon, Monazit có hàm lượng xạ cao nhưng lại được chất đống tại xưởng chế biến, không lưu giữ vào kho có tường chắn bảo vệ. Cường độ phóng xạ cao nhất tại các xưởng tuyển tinh (vượt ngưỡng an toàn 4 – 70 lần) chỗ để tinh quặng Monazit cường độ phóng xạ vượt ngưỡng 100 lần.

Ngoài ra còn có bụi và khí độc hại. Bãi thải sau tuyển tinh có mức cường độ cao, khu nhà ở, nhà ăn của công nhân nhiều nơi vượt ngưỡng an toàn phóng xạ.

Nghiêm trọng hơn, để khai thác quặng này, người ta phải đào các cồn cát rồi tuyển và làm giàu quặng bằng nước. Kết quả là hàng năm có hàng trăm nghìn tấn cát bị đào xới, khối lượng cát thải, chất thải khổng lồ bị san ủi ra môi trường xung quanh. 

Nước từ quá trình tuyển khoáng cho chảy trực tiếp ra biển, không qua xử lý làm cho nước biển vùng hai cửa sông lân cận khu mỏ có mức phóng xạ vượt quá tiêu chuẩn an toàn cho phép.

"Ở các xã Hồng Phong, Hòa Thắng huyện Bắc Bình, quan trắc môi trường cho thấy hoạt độ phóng xạ alpha và bêta trong các mẫu nước thải, nước ngầm, nước biển ven bờ cao hơn so với quy chuẩn từ 3 - 9 lần", ông Thuận cho biết.

Trong khi đó, khu mỏ ở gần một thị xã đông dân và cảng cá của địa phương. Tại đây, dân còn dùng nước biển làm muối. Sự ô nhiễm phóng xạ nước biển lân cận mỏ sa khoáng chắc chắn có ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe người dân trong vùng vì cá và muối đều có thể tích tụ các chất phóng xạ trong nước biển thải ra từ khai trường, xưởng tuyển của mỏ.

GS.TSKH Đặng Trung Thuận, Chủ tịch Hội Địa hóa Việt Nam (người đứng cầm micro) phát biểu trong một hội thảo về khai thác Titan tại Bình Thuận

Bên cạnh đó, dẫn số liệu các mỏ đã phân tích về thành phần hóa học nước thải từ khai thác titan tại khai trường khai thác tuyển quặng, PGS.TS Đoàn Văn Cánh, Chủ tịch Hội Địa chất thủy văn Việt Nam cho biết, tổng hoạt động phóng xạ alpha và bêta đều tồn tại và vượt Quy chuẩn Việt Nam (QCVN 24:2009/BTNMT ở mức từ 1 – 15 lần gây nguy hiểm rất lớn cho sức khỏe con người và sinh vật. Trong khi đó, theo nghiên cứu, lượng phóng xạ100 mSv/năm đã bắt đầu có thể gây ung thư máu và các ung thư khác cho con người.

Theo GS.TSKH Đặng Trung Thuận, ô nhiễm phóng xạ là một loại hình ô nhiễm không nhìn thấy, con người không cảm nhận được nhưng lại vô cùng nguy hiểm đối với sức khỏe cộng đồng. Rất nhiều hệ lụy từ chính các mỏ sa khoáng titan này mà con người khó có thể lường trước nếu không được tính toàn và cân nhắc thật kỹ trước khi thực hiện.

Theo tài liệu của Uỷ ban Quốc tế về an toàn bức xạ (ICRP), ở các cấp độ nhiễm phóng xạ khác nhau, con người sẽ bị ảnh hưởng khác nhau. Mức độ tác hại phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc và cường độ của phóng xạ. 
Phóng xạ có khả năng phá hủy cơ thể ở cấp độ tế bào, làm hư hại phân tử AND. Các tế bào có AND bị hư hại sẽ chết đi hoặc diễn ra quá trình sửa chữa. Khi đó những sai lầm trong quá trình sửa chữa tự nhiên cũng có thể xảy ra, dẫn đến sự hình thành của các tế bào ung thư.
Mức phóng xạ tự nhiên trung bình đối với một người là từ 1 - 2 mSv/năm. Đây là mức phóng xạ bình thường mà con người đối mặt hàng ngày, không nguy hại đối với sức khỏe. Tuy nhiên, mức phóng xạ từ 100 mSv/năm sẽ bắt đầu có thể gây ung thư máu và các ung thư khác cho con người (xác suất bị ung thư là 2 - 4%).
Theo khuyến cáo của ICRP, mức phóng xạ đối với công nhân không nên vượt quá 50 mSv/năm và liều trung bình cho 5 năm không được vượt quá 20 mSv. Nếu một phụ nữ mang thai làm việc trong điều kiện bức xạ, thì giới hạn liều nghiêm ngặt hơn cần được áp dụng là 2 mSv.


Khai thác Titan: Bình Thuận có nguy cơ 'chết khát'

Khai thác Titan: Bình Thuận có nguy cơ "chết khát"

Phát triển bền vững -  8 năm

Theo các nhà khoa học, hệ lụy từ khai thác titan đối với môi trường tại Bình Thuận được dự báo khá nghiêm trọng.

Giám đốc phát triển bền vững: Từ người kể chuyện tới người truyền cảm hứng

Giám đốc phát triển bền vững: Từ người kể chuyện tới người truyền cảm hứng

Phát triển bền vững -  1 giờ

Giám đốc phát triển bền vững là người kể chuyện, người truyền cảm hứng cho đội ngũ nhân sự và các bên liên quan cùng chung tay vì môi trường và xã hội.

Mắt xích chiến lược trong chuyển đổi xanh ngành dệt may

Mắt xích chiến lược trong chuyển đổi xanh ngành dệt may

Phát triển bền vững -  18 giờ

Trước sức ép ESG, ngành dệt may Việt Nam buộc phải tái định nghĩa “sự bền vững” và ngân hàng đang trở thành mắt xích chiến lược trong hành trình đó.

Trái dừa Việt 'thay đổi cuộc chơi' tại Mỹ bằng chiến lược ít ai ngờ

Trái dừa Việt 'thay đổi cuộc chơi' tại Mỹ bằng chiến lược ít ai ngờ

Phát triển bền vững -  2 ngày

Ban đầu, khi thương hiệu dừa Thái Lan đã phổ biến ở Mỹ, Vina T&T phải áp dụng chiến lược "đem cho, đem tặng" tại các siêu thị để người tiêu dùng làm quen với khẩu vị dừa Bến Tre.

Khủng hoảng khí hậu - rủi ro an ninh lương thực và bài toán chuyển đổi của Việt Nam

Khủng hoảng khí hậu - rủi ro an ninh lương thực và bài toán chuyển đổi của Việt Nam

Phát triển bền vững -  6 ngày

An ninh lương thực tại Việt Nam sẽ phụ thuộc vào khả năng phát triển hệ thống nông-lương thực bền vững, an toàn trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng.

Loại bỏ hoàn toàn quan điểm 'bảo vệ môi trường cản trở tăng trưởng kinh tế'

Loại bỏ hoàn toàn quan điểm 'bảo vệ môi trường cản trở tăng trưởng kinh tế'

Phát triển bền vững -  1 tuần

Trên thực tế, bảo vệ môi trường có thể coi như một hình thức đầu tư, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp, nhà đầu tư và các bên liên quan nếu triển khai bài bản và có hiệu quả.

Chủ tịch Giovanni: Từ ‘tiên phong ngược lối’ tới khát vọng chia sẻ và dẫn dắt

Chủ tịch Giovanni: Từ ‘tiên phong ngược lối’ tới khát vọng chia sẻ và dẫn dắt

Leader talk -  5 giây

Chủ tịch Giovanni Nguyễn Trọng Phi tin rằng, sẻ chia và dẫn dắt là cách doanh nhân lan tỏa sức mạnh tới cộng đồng, cùng đưa đất nước phát triển trong Kỷ nguyên mới.

VPBankS nhận giải thưởng 'Doanh nghiệp xuất sắc châu Á 2025'

VPBankS nhận giải thưởng 'Doanh nghiệp xuất sắc châu Á 2025'

Nhịp cầu kinh doanh -  8 phút

Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) vừa được vinh danh là "Doanh nghiệp xuất sắc châu Á 2025" trong hạng mục dịch vụ tài chính tại Asia Pacific Enterprise Awards (APEA) - một trong những hệ thống giải thưởng doanh nghiệp uy tín hàng đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

EVN, Petrovietnam chạy nước rút loạt dự án điện trọng điểm

EVN, Petrovietnam chạy nước rút loạt dự án điện trọng điểm

Tiêu điểm -  9 phút

Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn yêu cầu EVN và Petrovietnam khẩn trương hoàn thành các mốc công việc cụ thể các dự án năng lượng chậm tiến độ.

Số liệu 'đẹp như mơ' của ba ông lớn chứng khoán đón sóng IPO

Số liệu 'đẹp như mơ' của ba ông lớn chứng khoán đón sóng IPO

Tài chính -  12 phút

Trên cơ sở những chỉ số tài chính bứt phá vượt trội, triển vọng của ba thương vụ IPO lớn nhất ngành chứng khoán đang được đánh giá rất tích cực.

Lãnh đạo Prudential Việt Nam kể chuyện đầu tư trách nhiệm, bảo vệ vững vàng

Lãnh đạo Prudential Việt Nam kể chuyện đầu tư trách nhiệm, bảo vệ vững vàng

Leader talk -  30 phút

Hơn cả một công ty bảo hiểm nhân thọ, trong 26 năm có mặt tại Việt Nam, Prudential luôn thể hiện vai trò đồng hành cùng đất nước giải những bài toán lớn về đầu tư, giáo dục và bảo vệ tài chính.

Kiến tạo những trải nghiệm độc nhất

Kiến tạo những trải nghiệm độc nhất

Doanh nghiệp -  1 giờ

Vẫn là du thuyền, vẫn là những dịch vụ ẩm thực, âm nhạc, nhưng sự độc đáo của APC Corporation đến từ khả năng thấu hiểu và đưa ra lời giải phù hợp cho từng tệp khách hàng. Trên mỗi con tàu hay bất kỳ sản phẩm nào sau này, tập đoàn đều xây dựng một điểm nhấn thu hút riêng, tạo nên những trải nghiệm mới lạ cho du khách.

Chồng lấn quy hoạch ngăn trở những siêu dự án điện

Chồng lấn quy hoạch ngăn trở những siêu dự án điện

Tiêu điểm -  1 giờ

Nhiều dự án nguồn điện quy mô lớn tại tỉnh Khánh Hòa tiếp tục gặp khó do chưa xử lý được chồng lấn quy hoạch.

Đọc nhiều