Phát triển bền vững

Những mảnh ghép còn thiếu của kinh tế tuần hoàn

Hoàng Đông Thứ sáu, 15/03/2024 - 12:28

Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn, Đại học Quốc gia TP.HCM, thiếu chiến lược bài bản và thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao là nguyên nhân khiến nhiều doanh nghiệp Việt chưa áp dụng kinh tế tuần hoàn.

Nhân lực chất lượng cao đóng vai trò quan trọng thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Ảnh: Hoàng Anh

Kinh tế tuần hoàn được xác định là giải pháp tối ưu hướng đến phát triển kinh tế nhưng không gây tổn hại tới môi trường và xã hội. Đây được xác định là hướng đi quan trọng của doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường trong nước và quốc tế ngày càng đòi hỏi tiêu chuẩn bền vững trong sản phẩm, dịch vụ.

Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn (ICED), Đại học Quốc gia TP.HCM, một bộ phận không nhỏ doanh nghiệp hiện nay chưa có nhiều hoạt động hướng tới kinh tế tuần hoàn.

“Nhiều doanh nghiệp vẫn đặt mục tiêu lợi nhuận lên đầu và dành đa số nguồn lực cho việc nâng cao doanh thu, tăng cường sản xuất”, ông Quân cho biết.

Viện trưởng ICED lý giải, có hai nguyên nhân dẫn đến thực trạng này.

Thứ nhất, doanh nghiệp vẫn chưa có sự quan tâm đúng mức và chưa xây dựng chiến lược chuyển đổi xanh một cách bài bản. Đây là điều hết sức nguy hiểm bởi trong tương lai tới, chuyển đổi xanh, tuần hoàn sẽ là cấu phần quan trọng của năng lực cạnh tranh.

Những mảnh ghép còn thiếu của kinh tế tuần hoàn
PGS.TS Nguyễn Hồng Quân tại sự kiện EU Talk với chủ đề Đại học khởi nghiệp thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn do Tạp chí Doanh nhân Sài Gòn tổ chức

Một số doanh nghiệp lo ngại về chi phí đầu tư khi triển khai kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, ông Quân nhìn nhận, một chiến lược bài bản được cụ thể hóa bằng kế hoạch hành động rõ ràng sẽ giúp doanh nghiệp giải tỏa nỗi lo này. Bởi lẽ, có những giải pháp ban đầu chưa cần thiết phải đầu tư nhiều nhưng sẽ dần tạo ra thói quen, dần “thấm” vào văn hóa doanh nghiệp.

Mặt khác, xây dựng chiến lược được cụ thể hóa cũng mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp như tiếp cận vốn vay phát triển bền vững, tiếp cận thị trường. Từ đó, doanh nghiệp có thêm nguồn lực để đầu tư vào kinh tế tuần hoàn và gặt hái được những giá trị về lâu dài.

“Cân đối đưa các giải pháp ngắn, trung và dài hạn vào hoạt động của doanh nghiệp sao cho phù hợp với năng lực thì không chỉ doanh nghiệp lớn mà cả doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng triển khai kinh tế tuần hoàn được, quan trọng là có muốn làm hay chưa”, vị chuyên gia về kinh tế tuần hoàn nói.

Thứ hai, con người trong doanh nghiệp chưa được đào tạo bài bản về kinh tế tuần hoàn cũng như kinh tế xanh, phát triển bền vững. Ông Quân cho biết, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững có tính đa ngành, đòi hỏi nhân sự phải có hiểu biết ở nhiều lĩnh vực.

Về vấn đề này, vai trò của các trường đại học là rất quan trọng. Trường đại học không chỉ đào tạo lực lượng nhân sự trẻ là các bạn sinh viên mà còn là nguồn của những chuyên gia là cán bộ, giảng viên của nhà trường, có nhiều kiến thức và kinh nghiệm.

Mô hình đại học khởi nghiệp được xem là cầu nối để đưa kiến thức nhà trường vào giải quyết những bài toán thực tiễn của doanh nghiệp cũng như bài toán vĩ mô của ngành, địa phương và đất nước. Tuy nhiên, ông Quân nhận xét, mô hình đại học khởi nghiệp tại Việt Nam vẫn còn manh mún, mang tính phong trào và chưa thực sự được chú trọng.

Phát huy vai trò của trường đại học trong đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ, giải pháp giúp doanh nghiệp chuyển đổi theo hướng kinh tế tuần hoàn, theo ông Quân, điều đầu tiên cần xuất phát từ sự chủ động ở tầm chiến lược của các trường đại học, bao gồm chính sách thu hút nhân tài, chuyển giao công nghệ, kết nối với doanh nghiệp…

Tiếp đó, cần có một cơ chế thông thoáng để thúc đẩy liên kết giữa nhà trường với các bên liên quan, làm sao để không ai cảm thấy bị “bó chân bó tay”. Viện trưởng ICED lấy ví dụ về một số chính sách gần đây được TP.HCM thúc đẩy mạnh mẽ như tài trợ cho các nhóm nghiên cứu không đi kèm ràng buộc về tài sản sau nghiên cứu, từ đó giúp các bên thoải mái và sáng tạo hơn trong quá trình hợp tác, làm việc.

Tuy nhiên, trường đại học không đóng vai trò duy nhất trong bức tranh giáo dục đào tạo, xây dựng và phát triển đội ngũ nhân lực cho kinh tế tuần hoàn. Theo ông Quân, cần sớm đưa yếu tố xanh, bền vững, tuần hoàn vào chương trình giáo dục ngay từ bậc phổ thông để quá trình đào tạo kỹ năng, kiến thức có hiệu quả cao.

Bổ sung nguồn lực hỗ trợ kinh tế tuần hoàn

Bổ sung nguồn lực hỗ trợ kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  2 năm

Trung tâm Sáng tạo và ươm tạo Trường Đại học Ngoại thương (FIIS) và Cộng đồng Kinh tế tuần hoàn trẻ (CEYC) phối hợp tổ chức triển khai chương trình CE Bootcamp mùa thứ 4 nhằm đào tạo, huấn luyện chuyên sâu về kinh tế tuần hoàn cho doanh nghiệp.

Kinh tế tuần hoàn từ thiết kế bao bì

Kinh tế tuần hoàn từ thiết kế bao bì

Phát triển bền vững -  2 năm

Sử dụng nhãn dán đề can dễ tách khỏi vỏ chai, tiết giảm màu in hay sử dụng duy nhất một loại vật liệu trên bao bì là các giải pháp giúp doanh nghiệp vừa tiết kiệm chi phí, vừa hỗ trợ cho tái chế, tái sử dụng.

Kinh tế tuần hoàn: Khó vì chưa có luật riêng

Kinh tế tuần hoàn: Khó vì chưa có luật riêng

Phát triển bền vững -  2 năm

Hệ thống văn bản pháp luật hiện nay chưa đủ để huy động sức mạnh của cả đất nước hướng đến việc xây dựng kinh tế tuần hoàn.

3 hiểu nhầm về kinh tế tuần hoàn

3 hiểu nhầm về kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  2 năm

Bà Nguyễn Phương Linh, Giám đốc Viện Nghiên cứu quản lý phát triển bền vững (MSD), khẳng định, kinh tế tuần hoàn không phải là trào lưu “sớm nở tối tàn” mà sẽ trở thành định hướng đầu tư bài bản của các doanh nghiệp lớn cũng như startup.

Làn sóng lấn biển mở khoá không gian phát triển mới

Làn sóng lấn biển mở khoá không gian phát triển mới

Phát triển bền vững -  7 giờ

Xu hướng lấn biển đang hình thành ngày càng rõ nét trong chiến lược phát triển của Việt Nam khi hàng loạt dự án tỷ USD đồng loạt khởi công, mở ra không gian tăng trưởng mới trong bối cảnh đất liền dần chật hẹp.

Thị trường thẩm mỹ: Tăng trưởng nóng và bài toán quản trị rủi ro

Thị trường thẩm mỹ: Tăng trưởng nóng và bài toán quản trị rủi ro

Phát triển bền vững -  1 ngày

Thị trường thẩm mỹ tăng trưởng nhanh nhưng rủi ro cũng leo thang, đặt ra yêu cầu cấp thiết về minh bạch, tiêu chuẩn và sự chủ động bảo vệ mình của khách hàng.

'Mỏ vàng nâu' của Việt Nam chờ được đánh thức

'Mỏ vàng nâu' của Việt Nam chờ được đánh thức

Phát triển bền vững -  1 ngày

Chuyên gia chocolate người Pháp Olivier Nicod nhìn nhận chất lượng cacao Việt Nam rất ngon, phù hợp với phân khúc chocolate cao cấp nhưng chưa được khai thác đúng mức.

COP30: Loại bỏ tín chỉ carbon chất lượng thấp, Việt Nam đã sẵn sàng

COP30: Loại bỏ tín chỉ carbon chất lượng thấp, Việt Nam đã sẵn sàng

Phát triển bền vững -  3 ngày

Tín chỉ carbon chất lượng cao là định hướng của Việt Nam nhằm phát triển kinh tế trên nền tảng phát thải thấp, đảm bảo lợi ích, củng cố uy tín quốc gia.

Ba trụ cột làm nên 'triết lý giá thấp' của ông chủ Thorakao

Ba trụ cột làm nên 'triết lý giá thấp' của ông chủ Thorakao

Phát triển bền vững -  1 tuần

Ông chủ Thorakao lý giải triết lý giá thấp dựa trên ba giá trị cốt lõi: đạo đức kinh doanh, thương khách hàng và tinh thần học tập suốt đời.

VinFast xem xét sử dụng thêm động cơ xăng cho xe điện

VinFast xem xét sử dụng thêm động cơ xăng cho xe điện

Doanh nghiệp -  3 giờ

VinFast đang xem xét việc trang bị thêm động cơ đốt trong cỡ nhỏ cho một số mẫu xe. Động cơ này sẽ đóng vai trò sạc pin giúp kéo dài quãng đường di chuyển.

Tài sản số là bài toán lớn về định danh và niềm tin

Tài sản số là bài toán lớn về định danh và niềm tin

Tài chính -  5 giờ

Tài sản số gắn liền với sự phát triển của kinh tế số, đặt ra những thách thức liên quan đến định danh dữ liệu, cũng như xây dựng niềm tin trên không gian mạng.

Bảo hiểm số OPES tiếp tục lọt Top 500 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam

Bảo hiểm số OPES tiếp tục lọt Top 500 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Trung tuần tháng 11 vừa qua, Vietnam Report đã chính thức công bố danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam (VNR500), trong đó Công ty cổ phần Bảo hiểm OPES đánh dấu năm thứ hai liên tiếp góp mặt trong bảng xếp hạng uy tín, quy tụ các doanh nghiệp đầu tàu trong nền kinh tế Việt Nam năm 2025.

VinFast khai trương xưởng dịch vụ thứ 350

VinFast khai trương xưởng dịch vụ thứ 350

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

VinFast chính thức khai trương xưởng dịch vụ sửa chữa - bảo dưỡng ô tô thứ 350 tại Từ Sơn (Bắc Ninh). Với 350 xưởng hiện hữu, tiến tới đạt 400 xưởng vào cuối năm nay, VinFast đang là hãng xe có mạng lưới chăm sóc khách hàng lớn nhất Việt Nam.

C.Product - Lợi thế giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh dựa trên dữ liệu

C.Product - Lợi thế giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh dựa trên dữ liệu

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh bằng tốc độ và dữ liệu, doanh nghiệp cần những công cụ tự động hóa để thu thập, phân tích và phản hồi khách hàng nhanh nhất. Nền tảng hợp nhất C.Product giúp đội ngũ bán hàng không chỉ nắm bắt thông tin kịp thời mà còn biến dữ liệu thành lợi thế cạnh tranh thực sự.

VinFast VF 6 - Món hời xe gầm cao tầm giá 700 triệu đồng

VinFast VF 6 - Món hời xe gầm cao tầm giá 700 triệu đồng

Nhịp cầu kinh doanh -  7 giờ

Sở hữu động cơ mạnh mẽ, nhiều công nghệ an toàn, chi phí vận hành gần như bằng 0 cùng loạt ưu đãi đưa giá lăn bánh xuống dưới 700 triệu đồng, VinFast VF 6 đang chứng minh là sự lựa chọn “10 điểm” trong phân khúc SUV cỡ B.

Làn sóng lấn biển mở khoá không gian phát triển mới

Làn sóng lấn biển mở khoá không gian phát triển mới

Phát triển bền vững -  7 giờ

Xu hướng lấn biển đang hình thành ngày càng rõ nét trong chiến lược phát triển của Việt Nam khi hàng loạt dự án tỷ USD đồng loạt khởi công, mở ra không gian tăng trưởng mới trong bối cảnh đất liền dần chật hẹp.