Trong bối cảnh Việt Nam vừa thoát khỏi giai đoạn khủng hoảng của ngành du lịch, một bảng xếp hạng toàn cầu công bố mới đây đã cho thấy rằng TP. HCM và Hà Nội là những điểm đến du lịch có điều kiện sử dụng nhà vệ sinh tồi tệ nhất trên khắp thế giới.
Bảng xếp hạng này là kết quả khảo sát của công ty bán nhà vệ sinh QS Supplies tại 69 trung tâm du lịch trên toàn thế giới. Theo QS Supplies, bảng xếp hạng của họ có thể giúp khách du lịch chọn "điểm đến kĩ lưỡng" hơn, đồng thời "làm nổi bật một vấn đề quan trọng nhưng lại kém hấp dẫn" - thiếu nhà vệ sinh.
Trong bảng xếp hạng, mật độ nhà vệ sinh công cộng của TP.HCM và Hà Nội chỉ cao hơn so với hai thành phố Johannesburg (Nam Phi) và Cairo (Ai Cập).
15 thành phố có mật độ nhà vệ sinh thấp nhất (Ảnh: QS Supplies)Chính phủ và các doanh nghiệp khách sạn của Việt Nam đang cố gắng nhìn nhận, nghiên cứu sâu sắc và cẩn thận về ngành du lịch nước nhà sau khi Việt Nam trở thành một trong những điểm đến ít được ghé thăm nhất ở châu Á vào năm 2022.
Việt Nam có thể tự hào vì sở hữu hang động kỳ vĩ và nhiều danh lam thắng cảnh đặc biệt, hoạt động lặn ống thở ngắm cảnh vật dưới đáy biển (snorkeling), cũng như món mì sứa đặc trưng. Tuy nhiên, sau khi dỡ bỏ các hạn chế về COVID vào năm 2022, Việt Nam chỉ thu hút được 3,6 triệu khách du lịch. Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là những hạn chế về thị thực khiến du khách khó có thể du lịch Việt Nam hơn so với Thái Lan và Indonesia.
Mặc dù tình trạng không thu hút được nhiều khách du lịch không mấy liên quan đến mật độ nhà vệ sinh thấp, tuy nhiên, sau khi uống cà phê kem trứng và tản bộ trên những vỉa hè lát đá hồng của Hà Nội trong vòng một giờ đồng hồ, du khách sẽ thấy rằng nhà vệ sinh công cộng nơi đây không có nhiều. Các danh sách những điểm cần lưu ý có thể nhắc họ mang theo ngoại tệ hoặc lưu các số điện thoại khẩn cấp, nhưng lại không lưu ý cho họ về vấn đề cơ bản nhất này.
QS Supplies mô tả nỗi lo lắng của một du khách ở một đất nước xa lạ và cần đi vệ sinh nhưng lại rất xa nhà vệ sinh rất giống với định luật Murphy - bất cứ điều gì có thể xảy ra sai sót sẽ xảy ra sai sót, và vào thời điểm tồi tệ nhất có thể.
"Sự lo lắng này là hợp lý," nhà bán lẻ Anh cho biết. "Việc sử dụng nhà vệ sinh không chỉ là nhu cầu và quyền, mà đó còn là vấn đề về nhân phẩm, sự hòa nhập và tôn trọng."
Đó cũng là một vấn đề kinh tế xã hội. 10 thành phố hàng đầu về chỉ số mật độ nhà vệ sinh hầu hết là các thủ đô giàu có ở châu Âu, dẫn đầu là Paris. Trong khi đó, 10 thành phố có mật độ nhà vệ sinh thấp nhất chủ yếu là ở các nước đang phát triển ở châu Á hoặc châu Phi, chẳng hạn như Thượng Hải và Bắc Kinh.
Tóp 10 thành phố có mật độ nhà vệ sinh lớn nhất (Ảnh: QS Supplies)Ở những nơi khác, nhà vệ sinh còn trở thành biểu tượng của sự hòa nhập và công bằng xã hội. Chẳng hạn, ở Hoa Kỳ đã nảy ra những cuộc tranh luận về việc liệu các cửa hàng như Starbucks có nên cho phép những người không phải là khách hàng có nhu cầu sử dụng cơ sở vật chất hay không. Thậm chí một số bang đã quy định rõ ràng rằng các quán cà phê, nhà hàng bắt buộc phải cho phép điều này.
Trong khi đó, Việt Nam và những quốc gia đang phát triển khác lại đang chú trọng những dịch vụ công cộng khác như giao thông, xử lý nước và đào tạo kỹ năng. Nhà vệ sinh dành cho khách du lịch nghỉ dưỡng đang nằm phía dưới trong danh sách ưu tiên, đặc biệt là ở vùng núi, đồng bằng và những khu vực vùng sâu vùng xa có nhiều khách du lịch nhưng không có nhà vệ sinh.
Sau một năm ảm đạm, ngành du lịch của Việt Nam đang cố gắng bước sang một trang mới, đặc biệt là sau khi Trung Quốc hủy bỏ chính sách zero-COVID sau 3 năm dài đằng đẵng, giải phóng nguồn khách du lịch lớn nhất của khu vực.
Du lịch Việt Nam đang cung cấp nhiều tiện ích, từ đường dây nóng cho đến xe buýt hai tầng màu đỏ như ở London, nhưng vẫn chưa thấy nhắc nhiều đến nhà vệ sinh. Tuy vậy, nếu bỗng nhiên "được" tự nhiên kêu gọi giữa lòng Hà Nội, thay vì đi tìm nhà vệ sinh, du khách có thể tìm một trung tâm mua sắm thay thế.
