Sở hữu trí tuệ

Bảo hộ thông tin bằng bí mật thương mại hay sáng chế?

Hường Hoàng Thứ sáu, 03/06/2022 - 10:01

Trong hoạt động sản xuất và kinh doanh, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đang phát triển và sử dụng nhiều tài sản trí tuệ. Vậy doanh nghiệp nên bảo vệ tài sản trí tuệ của mình theo hình thức bí mật thương mại hay những phương pháp bảo hộ khác? Và nếu chọn phương thức bí mật thương mại, doanh nghiệp nên sử dụng những biện pháp bảo vệ như thế nào?

Doanh nghiệp nên cân nhắc để tìm ra phương pháp bảo vệ tài sản trí tuệ một cách hợp lý nhất (Ảnh: The IPThink-Tank)

Trên thực tế, hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang bảo vệ tài sản trí tuệ theo hình thức bí mật thương mại (mặc dù trong nhiều trường hợp, họ không nhận thức được rằng bí mật thương mại được bảo hộ theo pháp luật). Do vậy, doanh nghiệp cần phải áp dụng tất cả những biện pháp cần thiết để bảo vệ bí mật thương mại một cách hiệu quả.

Thứ nhất, doanh nghiệp có thể trang bị hệ thống an ninh thông tin và chương trình bảo vệ cho toàn doanh nghiệp.

Thứ hai, doanh nghiệp nên xây dựng và phổ biến cho nhân viên những chính sách về bộc lộ thông tin bí mật. Chính sách này nên có những định nghĩa và hướng dẫn rõ ràng, đầy đủ về cách thức tiếp cận, quản lý, bảo vệ, phân phối, phân loại và/hoặc thậm chí bộc lộ thông tin bí mật bất kỳ.

Thứ ba, doanh nghiệp nên xác định và xếp hạng ưu tiên các bí mật kinh doanh dựa trên giá trị và độ nhạy cảm của chúng.

Thứ tư, doanh nghiệp cũng cần cân nhắc xem bí mật thương mại đó có thể được bảo hộ bằng những phương thức đăng ký quyền sở hữu trí tuệ chính thức khác hay không, như đăng ký độc quyền sáng chế chẳng hạn. Cùng với đó, doanh nghiệp cũng cần xét xem nếu bí mật thương mại có thể được bảo hộ theo cách khác thì đó có phải là phương thức bảo hộ tốt hơn không.

Thứ tư, doanh nghiệp cần chắc chắn rằng chỉ có một số người biết và tiếp cận được với thông tin bí mật của doanh nghiệp và tất cả mọi người trong số đó đều biết rằng đó là thông tin bí mật;

Thứ sáu, doanh nghiệp nên đưa những điều khoản bảo mật vào hợp đồng lao động. Theo pháp luật của một số nước, người lao động có nghĩa vụ giữ bí mật cho người sử dụng lao động ngay cả khi trong hợp đồng không có những điều khoản như vậy. Nghĩa vụ giữ bí mật đối với bí mật của người sử dụng lao động nhìn chung được duy trì trong một thời hạn nhất định, và thậm chí còn kéo dài ngay cả khi người lao động đã rời khỏi công việc đó.

Thứ bảy, doanh nghiệp nên ký các hợp đồng không bộc lộ (bảo mật) với các đối tác kinh doanh bất cứ khi nào bộc lộ thông tin bí mật.

Cuối cùng, doanh nghiệp nên thiết lập những hệ thống an ninh hiệu quả để quản lý thông tin kỹ thuật số trên mạng nội bộ của công ty với các biện pháp kỹ thuật, phần mềm và mật mã nhằm hạn chế việc tiếp cận với các thông tin được phân loại. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng nên có một hệ thống giám sát hoạt động giao tiếp, bộc lộ thông tin và một hệ thống ngăn chặn hoặc theo dõi việc tiếp cận với thông tin bí mật.

Bảo hộ bí mật thương mại

Về cơ bản, có hai loại bí mật thương mại. Một mặt, bí mật thương mại có thể liên quan đến sáng chếhoặc quy trình sản xuất nhưng không đủ điều kiện để bảo hộ sáng chế, do đó chỉ có thể được bảo hộ dưới dạng bí mật thương mại. Đó là những bí mật thương mại liên quan đến danh sách khách hàng hoặc những quy trình sản xuất không có đủ tính mới để được cấp bằng độc quyền sáng chế (mặc dù chúng đáp ứng đủ điều kiện để bảo hộ giải pháp hữu ích).

Mặt khác, bí mật thương mại có thể đáp ứng đầy đủ các điều kiện để bảo hộ và có thể được bảo hộ bằng độc quyền sáng chế. Đối với trường hợp này, các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ phải lựa chọn: nộp đơn yêu cầu cấp bằng độc quyền sáng chế hay giữ đó làm bí mật thương mại.

Bảo hộ bí mật thương mại không bị giới hạn về thời gian, trong khi đó bằng độc quyền sáng chế thường chỉ có hiệu lực 20 năm. Do đó, thời hạn bảo hộ bí mật thương mai có thể là vô hạn miễn là bí mật đó không bị bộc lộ với công chúng.

Khi bảo vệ dưới hình thức bí mật thương mại, doanh nghiệp không cần phải chi trả chi phí đăng ký. Thay vào đó, doanh nghiệp cũng sẽ phải chi những khoản chi phí khá cao liên quan đến việc giữ bí mật thông tin, trong đó có áp dụng những biện pháp bảo vệ bằng công nghệ.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng không cần phải thực hiện những thủ tục bộc lộ thông tin cho cơ quan chính phủ và bí mật thương mại sẽ có hiệu lực ngay lập tức.

Tuy nhiên, bảo hộ thông tin kinh doanh dưới hình thức bí mật thương mại, đặc biệt khi thông tin thỏa mãn các điều kiện để bảo hộ sáng chế có một số nhược điểm nhất định.

Cho ví dụ, nếu bí mật thương mại nằm trong một sản phẩm cải tiến, người khác có thể tiến hành kiểm tra, nghiên cứu và phân tích chúng (ví dụ, phân thích ngược sản phẩm) để tìm ra bí mật thương mại và hoàn toàn có quyền sử dụng sau đó.

Thực tế, bảo hộ sáng chế dưới dạng bí mật thương mại không tạo ra độc quyền ngăn cấm bên thứ ba sử dụng sáng chế để thương mại hóa. Chỉ có bằng độc quyền sáng chế và giải pháp hữu ích mới có thể tạo ra loại độc quyền như vậy. Và một khi bí mật thương mại được công bố công khai thì bất kỳ ai đều có thể tiếp cận và sử dụng chúng một cách tùy ý.

Doanh nghiệp thường khó có thể bảo vệ thông tin dưới dạng bí mật thương mại hơn so với việc bảo hộ bằng độc quyền sáng chế. Mức độ bảo hộ dành cho bí mật thương mại giữa các nước là khác nhau nhưng nhìn chung là yếu, đặc biệt nếu so với mức độ bảo hộ dành cho sáng chế. Những người sử dụng các công cụ hợp pháp để tạo ra các thông tin liên quan có thể đăng ký bảo hộ độc quyền sáng chế cho bí mật thương mại.

Phân biệt các loại nhãn hiệu đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ

Phân biệt các loại nhãn hiệu đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Nhãn hiệu hàng hoá, nhãn hiệu dịch vụ, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận và nhãn hiệu nổi tiếng là các loại nhãn hiệu mà các doanh nghiệp, tổ chức cần phân biệt.

Sở hữu trí tuệ có tính toàn cầu?

Sở hữu trí tuệ có tính toàn cầu?

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Nhiều nhà xuất khẩu tin rằng bằng cách nộp đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, sáng chế hay kiểu dáng công nghiệp ở nước sở tại là họ sẽ tự động nhận được sự bảo hộ trên toàn thế giới. Nhưng rõ ràng, đây là một hiểu lầm lớn.

Tránh rủi ro về sở hữu trí tuệ khi kinh doanh quốc tế

Tránh rủi ro về sở hữu trí tuệ khi kinh doanh quốc tế

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Mặc dù pháp luật sở hữu trí tuệ của các nước đã có sự hài hoà đáng kể nhưng vẫn còn những điểm khác biệt đáng kể trong việc vận hành hệ thống sở hữu trí tuệ mà các doanh nghiệp cần quan tâm khi kinh doanh quốc tế.

Vinsmart mua bản quyền sở hữu trí tuệ từ BQ sản xuất điện thoại thông minh Vsmart

Vinsmart mua bản quyền sở hữu trí tuệ từ BQ sản xuất điện thoại thông minh Vsmart

Tiêu điểm -  6 năm

BQ – Công ty công nghệ hàng đầu châu Âu và Công ty VinSmart thuộc Tập đoàn Vingroup đã ký hợp đồng hợp tác toàn diện, nhằm thúc đẩy quá trình sản xuất các dòng điện thoại thông minh thương hiệu Vsmart theo tiêu chuẩn quốc tế.

Xây dựng nhãn hiệu chứng nhận 'Cà rốt Lương Tài'

Xây dựng nhãn hiệu chứng nhận 'Cà rốt Lương Tài'

Sở hữu trí tuệ -  1 năm

Vừa qua, huyện Lương Tài (Bắc Ninh) đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ để xây dựng nhãn hiệu chứng nhận “Cà rốt Lương Tài”.

Nhiều thành tựu trong quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ

Nhiều thành tựu trong quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ

Sở hữu trí tuệ -  1 năm

Trong năm 2023 vừa qua, hoạt động quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Động lực tăng trưởng mới từ tài sản trí tuệ

Động lực tăng trưởng mới từ tài sản trí tuệ

Sở hữu trí tuệ -  1 năm

Doanh nghiệp Việt cần đầu tư vào đổi mới sáng tạo để tăng sức đề kháng và thoát khỏi bẫy tăng trưởng âm.

Tích hợp quản trị tài sản trí tuệ vào thực hành ESG

Tích hợp quản trị tài sản trí tuệ vào thực hành ESG

Sở hữu trí tuệ -  1 năm

Việt Nam xếp thứ 46 về đổi mới sáng tạo toàn cầu

Việt Nam xếp thứ 46 về đổi mới sáng tạo toàn cầu

Sở hữu trí tuệ -  1 năm

Xếp hạng thứ 46, Việt Nam tiếp tục là một trong 3 quốc gia giữ kỷ lục về tốc độ đổi mới sáng tạo trong 13 năm liên tiếp.

Hộ kinh doanh 'cạnh tranh không lành mạnh' bằng thuế khoán

Hộ kinh doanh 'cạnh tranh không lành mạnh' bằng thuế khoán

Tiêu điểm -  1 phút

Hộ kinh doanh chỉ nộp trung bình 686.000 đồng/tháng theo hình thức thuế khoán, thấp gấp 5 lần so với nộp thuế theo hình thức kê khai.

TPBank hiện thực hóa giấc mơ an cư bằng công nghệ

TPBank hiện thực hóa giấc mơ an cư bằng công nghệ

Nhịp cầu kinh doanh -  58 phút

Sở hữu tổ ấm không chỉ là ước mơ, mà là một trong những quyết định tài chính quan trọng nhất của đời người. Thấu hiểu điều đó, TPBank mang đến giải pháp vay mua nhà dự án qua ứng dụng TPBank Partner, hỗ trợ người trẻ hiện đại tiếp cận khoản vay một cách minh bạch, nhanh chóng và phù hợp với khả năng tài chính cá nhân.

Ra mắt dịch vụ giao đồ ăn Xanh SM Ngon

Ra mắt dịch vụ giao đồ ăn Xanh SM Ngon

Nhịp cầu kinh doanh -  58 phút

Xanh SM ra mắt dịch vụ giao đồ ăn Xanh SM Ngon, với mạng lưới hơn 2.000 nhà hàng được tuyển chọn kỹ lưỡng. Ưu việt khác biệt của Xanh SM Ngon là tốc độ vượt trội, chất lượng đảm bảo và liên tục có ưu đãi hấp dẫn cho khách hàng.

Làn sóng đầu tư đổ về Hải Phòng: Hải An dẫn dắt cuộc chơi

Làn sóng đầu tư đổ về Hải Phòng: Hải An dẫn dắt cuộc chơi

Nhịp cầu kinh doanh -  59 phút

Dòng vốn đầu tư bất động sản đang rời khỏi các khu vực truyền thống và tìm đến những “vùng trũng” mới có dư địa tăng trưởng. Một trong những điểm đến đang nổi lên rõ rệt là khu vực Đông Nam TP. Hải Phòng, với tâm điểm là quận Hải An.

Tập đoàn TH ra mắt 2 sản phẩm trà ổi tự nhiên và trà tắc tự nhiên TH true TEA mới

Tập đoàn TH ra mắt 2 sản phẩm trà ổi tự nhiên và trà tắc tự nhiên TH true TEA mới

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Tập đoàn TH chính thức ra mắt bộ đôi sản phẩm mới gồm trà ổi tự nhiên và trà tắc tự nhiên TH true TEA với hương vị đậm đà, thanh mát và thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên.

Cách phân quyền thực chất của Bộ Nông nghiệp và môi trường

Cách phân quyền thực chất của Bộ Nông nghiệp và môi trường

Diễn đàn quản trị -  2 giờ

Việc phân quyền mới của Bộ Nông nghiệp và môi trường không chỉ là phân bổ trách nhiệm mà còn đặt nền móng cho một tư duy quản lý mới – linh hoạt, hiệu quả nhưng không buông lỏng kiểm soát.

Tôn Đông Á 'xoay trục' nội địa trước áp lực thuế quan

Tôn Đông Á 'xoay trục' nội địa trước áp lực thuế quan

Doanh nghiệp -  3 giờ

Tôn Đông Á kỳ vọng vượt qua những biến động nhờ chiến lược xoay trục về thị trường nội địa, kết hợp với tái cấu trúc chuỗi cung ứng và đầu tư dài hạn.