15 năm VACD vì một nền quản trị tốt hơn cho doanh nghiệp

Sau tiến trình đàm phán kéo dài 12 năm, Việt Nam chính thức trở thành một thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vào năm 2007, mở ra những cơ hội mới cho nền kinh tế Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp nói riêng.

Việc tuân thủ các quy định của WTO sẽ giúp môi trường kinh doanh của Việt Nam thuận lợi và thông thoáng, hợp lý và bình đẳng hơn. Bên cạnh đó, nguyên tắc minh bạch của WTO yêu cầu các cơ quan nhà nước phải công khai thông tin về chính sách, luật lệ, thủ tục... có liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp. Nhờ đó, doanh nghiệp có đủ thông tin cần thiết để lập và triển khai hiệu quả kế hoạch kinh doanh. Việc gia nhập WTO cũng mở cánh cửa rộng hơn cho các doanh nghiệp hợp tác và kinh doanh trên trường quốc tế.

Lợi ích là rất lớn nhưng thách thức lúc đó cũng không hề nhỏ. Trong đó, số lượng đối thủ cạnh tranh có tiềm lực mạnh về vốn, công nghệ và trình độ quản lý ngày càng gia tăng khiến cho việc cạnh tranh trở nên khó khăn do doanh nghiệp còn nhiều yếu kém mà nổi bật vẫn là các vấn đề về quản trị.

Các yêu cầu của WTO lúc bấy giờ đề cao tính minh bạch trong khi sáu nhóm nguyên tắc quản trị công ty của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) chỉ được các doanh nghiệp Việt Nam tuân thủ một phần hoặc căn bản không được tuân thủ mà "công bố thông tin và tính minh bạch" là một trong số đó. Các nguyên tắc còn lại bao gồm: đảm bảo cơ sở cho một khuôn khổ quản trị công ty hiệu quả, quyền cổ đông và các chức năng sở hữu chính, đối xử công bằng với các cổ đông, vai trò của các bên có quyền lợi liên quan trong quản trị công ty, và trách nhiệm hội đồng quản trị (HĐQT).

Sự yếu kém trong việc quản trị doanh nghiệp mà nổi bật là quản trị tài chính tiềm ẩn nhiều rủi ro khi quy mô các dự án đầu tư tăng lên nhờ hút được nguồn vốn, từ vài chục tỷ đồng là con số lớn đã tăng lên trăm tỷ và bắt đầu có dự án hàng nghìn tỷ đồng trong phong trào hình thành các “group” và “holding”.

Đây cũng chính là bối cảnh và lý do mà Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam (VACD) được thành lập nhằm mục tiêu nâng cao năng lực quản trị cho các doanh nghiệp vì một nền quản trị tốt hơn.

Theo lý giải của TS. Hàn Mạnh Tiến, Chủ tịch VACD, tốt hơn có nghĩa là phải theo chuẩn mực quốc tế để nâng cao năng lực và tính cạnh tranh cho các doanh nghiệp Việt.

Một nền quản trị tốt phải dựa trên nhiều yếu tố. Đó là một thể chế minh bạch, trong đó quyền, quyền lợi, trách nhiệm, mối quan hệ của các chủ thể liên quan đến quá trình vận hành của doanh nghiệp được xác lập rõ ràng. 

Đó là một thể chế đủ chặt chẽ để kiểm soát và ứng phó với các rủi ro, một thể chế đủ linh hoạt để quản trị sự thay đổi. Đó là một thể chế trong đó quyền lợi của các cổ đông được đảm bảo, bảo vệ, từng thành viên được chăm lo, được tự do sáng tạo, góp được nhiều vật chất và tinh thần cho doanh nghiệp.

Sự hình thành của VACD vào năm 2007 còn có ý nghĩa rất lớn và kịp thời trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đẩy các doanh nghiệp vào tình thế khó khăn. Rất nhiều lớp đào tạo, tập huấn liên quan đến các khía cạnh chuyên môn trong quản lý doanh nghiệp đã được thực hiện.

Không chỉ doanh nghiệp mà các cơ quan nhà nước và tổ chức, hiệp hội cũng quan tâm đến nâng cao năng lực quản trị. Rất nhiều hội thảo, hội nghị nhằm tư vấn, phản biện và đóng góp ý kiến cho các chính sách của nhà nước liên quan đến môi trường đầu tư kinh doanh đã được tổ chức.

Nhiều khuyến nghị về vấn đề quản trị đã được tổng hợp và gửi lên các cơ quan có thẩm quyền để đưa vào các bộ luật chính có liên quan đến doanh nghiệp như Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa... Theo ông Tiến, bên cạnh việc xây dựng và vận hành một nền quản trị tốt trong phạm vi doanh nghiệp thì một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, thông thoáng và dễ đoán định cũng quan trọng không kém.

3 trụ cột của quản trị doanh nghiệp

Là một nhà lãnh đạo có tư duy cởi mở và cấp tiến, Chủ tịch VACD thời điểm đó đã lắng nghe ý kiến của các thành viên, chuyên gia và đồng ý thành lập Câu lạc bộ giám đốc tài chính (CFO) chỉ 1 năm sau khi thành lập Hội để hỗ trợ các doanh nghiệp trong các vấn đề nóng liên quan đến tính minh bạch và theo các chuẩn mực quốc tế - cơ sở để phát triển một cách ổn định trong bối cảnh mới với nhiều bất định.

Câu lạc bộ CFO do ông Nguyễn Ngọc Bách, nhà sáng lập AsiaInvest, làm chủ tịch là nơi hội tụ của các nhà giám đốc tài chính hoặc quản lý tài chính doanh nghiệp, các vị trí quản lý cao cấp về kế toán, kiểm toán, kiểm soát nội bộ, cùng các nhà khoa học, giảng viên trong lĩnh vực tài chính.

Với tôn chỉ “Nâng cao năng lực các giám đốc tài chính Việt Nam ngang tầm quốc tế”, bên cạnh việc thường xuyên chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, câu lạc bộ CFO cũng chú trọng các hoạt động kết nối mang tầm quốc tế, trong đó có việc hợp tác với các tổ chức CFO quốc tế, thành viên của Hiệp hội quốc tế các Nhà quản trị tài chính cấp cao (IAFEI), ký kết hợp tác với Hiệp hội Kế toán công chứng Anh quốc (ACCA), Hiệp hội Kế toán quản trị công chứng Anh quốc (CIMA)….

Câu lạc bộ này cũng tham gia xây dựng và phát triển hệ thống chuẩn mực quản trị tài chính doanh nghiệp ở Việt Nam, đảm bảo phù hợp với thông lệ và các chuẩn mực quốc tế, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả và tính minh bạch trong hoạt động quản trị doanh nghiệp tại Việt Nam.

Đến năm 2012, câu lạc bộ nhân sự (VNHR) được thành lập, do ông Lê Hồng Phúc làm chủ tịch. Câu lạc bộ thu hút sự tham gia của hàng nghìn chuyên gia nhân sự đầu ngành, nhanh chóng trở thành một tổ chức nghề nghiệp xã hội có uy tín cao tại Việt Nam. Các vấn đề liên quan đến con người trở nên cấp thiết khi Việt Nam hợp tác sâu rộng hơn, đòi hỏi nguồn nhân lực có chất lượng cao hơn và chuyên nghiệp hơn.

VNHR liên tục tổ chức các hoạt động đa dạng từ các diễn đàn trực tuyến, hội thảo chuyên đề, họp mặt, tư vấn và các chương trình đào tạo nhân sự hàng tháng nhằm xây dựng và nâng tầm đội ngũ những người làm nghề nhân sự chuyên nghiệp tại Việt Nam.

Ba năm sau đó, trụ cột thứ ba liên quan đến tiếp thị và bán hàng được chú trọng với sự ra đời của Câu lạc bộ Giám đốc sales và Marketing (CSMO) với sứ mệnh nâng cao năng lực giám đốc Sales & Marketing Việt Nam ngang tầm quốc tế thông qua việc phát triển và xây dựng các chuẩn mực, giá trị và kỹ năng cho nghề quản trị sales và marketing.

Một đặc điểm chung rất lớn của các câu lạc bộ là mang các kiến thức và kinh nghiệm quốc tế về chia sẻ và hỗ trợ nâng cao năng lực cho những người làm nghề ở Việt Nam, từ đó nâng cao năng lực quản trị của các doanh nghiệp, bắt kịp với các chuẩn mực quốc tế.

Hội nghị Luật lao động Việt Nam của VNHR, Hội nghị Giám đốc tài chính của câu lạc bộ CFO và Đại hội Sales & Marketing của CSMO là những sự kiện thường niên tiêu biểu thu hút hàng ngàn người tham gia với những chia sẻ kinh nghiệm và cập nhật kiến thức mới đến từ những người làm nghề chuyên nghiệp đến từ các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước.

Theo lãnh đạo VACD, Hội không chỉ thuần túy là nơi giao lưu chia sẻ trong các thành viên mà là một tổ chức có sức mạnh lớn với sự hội tụ của những con người đóng vai trò quan trọng hàng đầu trong doanh nghiệp, bao gồm giám đốc tài chính, nhân sự, bán hàng và marketing. Không chỉ hướng đến các đơn vị thành viên, VACD cũng đặt mục tiêu lan toả các kiến thức quản trị tốt đến cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân.

Cũng vì lẽ đó, Tạp chí điện tử Nhà Quản trị (TheLEADER) ra đời vào đúng dịp kỷ niệm 10 năm thành lập VACD, thực hiện vai trò là cơ quan báo chí của Hội VACD, được vận hành theo mô hình quản trị hiện đại; có nội dung tập trung phản ánh hoạt động kinh tế, kinh doanh gắn với câu chuyện quản trị.

Bên cạnh góp phần vào sự phát triển của báo chí nước nhà, TheLEADER đồng hành cùng giới lãnh đạo kinh doanh, góp phần nâng cao năng lực quản trị và cạnh tranh cho doanh nghiệp, đóng góp vào chiến lược nâng cao năng lực quản trị và cạnh tranh quốc gia.

Muốn phát triển nhanh thì phải biết tận dụng thời cơ, còn muốn phát triển bền vững thì phải có hệ thống quản trị tốt. Trải qua nhiều “cơn bão”, từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đến nay là cuộc khủng hoảng “vô tiền khoáng hậu” do Covid-19 gây nên, những doanh nghiệp chuyên nghiệp trong hệ thống quản trị đã chứng minh được sự vững vàng của mình khi đối mặt với thử thách và đến nay đã và đang phục hồi, bứt phá mạnh mẽ trong thời bình thường mới.