Ông Mai Hữu Tín và hành trình giữ 'lửa'

Với một người có nhiều năm trên thương trường như Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư U&I Mai Hữu Tín, nếu muốn làm chuyện gì đó thú vị trong kinh doanh thì vị trí cần hướng tới phải là số 1 hoặc tệ lắm là số 2 trong ngành đó chứ không bao giờ là số 3. 

Việc xác định một đích đến hết sức rõ ràng đóng vai trò quan trọng để ông Tín có thể tính toán từng bước đi qua từng năm, đảm bảo bám sát lộ trình phát triển cụ thể một cách chắc chắn. 

Đó cũng là lý do mà sau khi thành công giải cứu Gỗ Trường Thành, ông xác định đưa doanh nghiệp bước vào một cuộc chơi lớn, đặt mục tiêu đưa vốn hóa của Gỗ Trường Thành lên ít nhất 1 tỷ USD và tham vọng dẫn đầu thị trường gỗ nội thất tại Đông Nam Á.

Hai yếu tố chính mà ông Tín tính đến trong lộ trình này là vốn của cổ đông và con người điều hành, cũng như làm sao kết hợp được lợi ích của cả hai nhóm đó với nhau. Lợi ích của cổ đông và của nhóm quản lý phải trên cùng một con đường thì khi đó mới có đủ nguồn lực và đủ “lửa” cho sự thay đổi.

Với quan điểm đó, nhà sáng lập Gỗ Trường Thành cho rằng, khó khăn lớn nhất khi chuyển đổi công ty là chọn con người phù hợp có thể đảm đương quá trình này khi đã qua được những bước đầu tiên, tạo được vài dấu ấn. 

Ông cũng nhấn mạnh, cái không thể đổi khi xoay chuyển doanh nghiệp chính là lửa trong lòng người đứng đầu.

Cái không thể đổi khi xoay chuyển doanh nghiệp chính là lửa trong lòng người đứng đầu.

Ông Mai Hữu Tín

Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư U&I

“Thắp lửa thì dễ, duy trì ngọn lửa mới khó. Người cầm trịch cuộc chơi phải là người luôn tạo ra được cái lửa đó trong lòng người điều hành doanh nghiệp”, ông Tín nói trong talk show The Next Power do S-World tổ chức.

Với ngọn lửa đó, người đứng đầu cần tạo nên văn hóa doanh nghiệp đổi mới ở tất cả bộ phận, không để sự “độc tài” của lãnh đạo làm mất đi mầm sáng tạo trong doanh nghiệp. Việc này được xây dựng bằng việc đặt ra một tầm nhìn, một sứ mệnh chung, khẳng định những giá trị cốt lõi và lợi ích thiết thực của đổi mới cho tất cả người lao động để từ đó tạo ra động lực cho họ thực hiện quyền và trách nhiệm của mình trong việc thay đổi tổ chức.

Đổi mới để "xoay chuyển" tình thế

Năm 2017, Công ty Xây dựng U&I thâu tóm cổ phiếu TTF của Gỗ Trường Thành sau sự rút lui nhanh chóng của Công ty Đầu tư Xây dựng Tân Liên Phát (công ty con của Tập đoàn Vingroup) khi phát hiện nhiều sai phạm trong số liệu tồn kho, doanh thu khống và công nợ của công ty gỗ này. Trước đó từ năm 2013, TTF có khoản vay ngân hàng lên tới 1.900 tỷ đồng do sử dụng đòn bẩy tài chính để huy động vốn trên sàn chứng khoán.

Sau 4 năm dẫn dắt bởi nhóm lãnh đạo đứng đầu là ông Tín, tháng 12/2021, Gỗ Trường Thành tuyên bố thanh toán xong khoản nợ cuối cùng với ngân hàng và chào bán thành công 59,5 triệu cổ phiếu riêng lẻ với 18 nhà đầu tư cá nhân, thu về 594,6 tỷ đồng. 

Gỗ Trường Thành là công ty sản xuất đồ gỗ nội thất và ngoại thất cho các công trình nhà ở và du lịch, phân phối cho cả thị trường Việt Nam và nước ngoài. Trường Thành từng phục vụ dòng sản phẩm phân khúc giá trị thấp, sử dụng lao động giá rẻ Việt Nam như yếu tố cạnh tranh chính và không tạo ra được lợi thế cạnh tranh nào lâu dài.

Ông Tín cho biết, việc đổi mới Gỗ Trường Thành được thực hiện ở ba khía cạnh. Thứ nhất là đầu tư vào việc thiết kế để sản xuất những sản phẩm cao cấp và có giá trị cao hơn. Thứ hai là đầu tư vào công nghệ phù hợp với Việt Nam để có thể đáp ứng được nhu cầu lớn hơn của thị trường bên ngoài. Thứ ba là đổi mới quản trị để tất cả người lao động trong doanh nghiệp có tiếng nói và tham gia vào quá trình thay đổi doanh nghiệp.

Với những kết quả khả quan, vị doanh nhân này kỳ vọng trong vòng 5 năm nữa, Gỗ Trường Thành có thể lớn gấp năm lần giai đoạn hiện nay về quy mô cũng như có mô hình quản trị tiên tiến để có thể “xoay chuyển” được bất kỳ đơn vị nào đang gặp vấn đề trong ngành đồ gỗ.

“Với tôi cái đó còn quan trọng hơn những thành quả tài chính”, ông Tín nhấn mạnh vai trò của bộ máy quản trị. “Đó mới là xương sống của việc thay đổi để có thể nhân rộng. Đó chính là cái Việt Nam cần nhất.”

Đề cập đến chuyển đổi số trong quản trị, ông Tín cho rằng, công nghệ đang giúp sức con người trong việc đo đếm tất cả mọi biến động trong đời sống doanh nghiệp. Từ đây, các nhà quản lý có thể nắm bắt tình hình, lên kế hoạch thay đổi và tạo ra những giá trị lớn hơn hoặc năng suất cao hơn, cũng như chia sẻ được những hiệu quả mà người lao động tạo ra với chính họ.

Không chỉ gỗ Trường Thành, ông Tín và các đồng sự cũng đã đổi mới Công ty CP Nông nghiệp U&I (Unifarm) khi làm việc với những nhà khoa học tốt nhất về giống của thế giới để tạo ra giống dưa vàng của Việt Nam ngon hơn nhưng lại rẻ hơn, tạo ra sự đổi mới đi vào khả năng cạnh tranh và loại bỏ sản phẩm nông nghiệp này của Trung Quốc trên thị trường trong nước. 

Đổi mới gia tăng

Từ góc nhìn của người làm công tác quản trị nhiều năm, người đàn ông “không có tuổi hưu” này cho rằng, các doanh nhân Việt Nam nên tiếp cận và giải quyết vấn đề bằng cách làm tốt hơn mỗi ngày bằng các bước thay đổi nhỏ nhưng đem lại hiệu quả chung cuối cùng, hay còn gọi là đổi mới gia tăng.

“Rất tiếc là những bạn trẻ yêu thích công nghệ của Việt Nam thích những từ to tát hơn cho nên không quan tâm đến việc phải làm những chuyện như vậy”, ông Tín chia sẻ và cho biết ông không tin đổi mới mang tính phá huỷ có thể xảy ra ở Việt Nam được.

Ông Tín đã áp dụng phương pháp đổi mới gia tăng đối với Gỗ Trường Thành bằng các thay đổi từng bước nhỏ từ con người, bộ máy sản xuất, công nghệ, đến khách hàng, thị trường mục tiêu... 

Những thay đổi đó đều là những đổi mới nhỏ cộng lại để đem lại kết quả cuối cùng. Cụ thể, với hoạt động sản xuất, ban lãnh đạo Gỗ Trường Thành đã suy nghĩ những giải pháp để có thể tiết kiệm nguyên liệu nhiều nhất, giúp giá thành cuối cùng ở mức thấp nhất có thể được dành cho người Việt Nam. Từ đó, công ty bước ra nước ngoài tìm hiểu những chuẩn thế giới còn thiếu ở Việt Nam, đặc biệt là về chuẩn nguyên liệu để khai thác tối đa nguyên liệu đó.

Ngay ở thời điểm chiến tranh thương mại Mỹ - Trung căng thẳng, ban lãnh đạo doanh nghiệp này cũng đã nhanh chóng chuyển hướng để đầu tư vào những sản phẩm mà Việt Nam có được cơ hội đẩy mạnh sức cạnh tranh so với Trung Quốc. Tới khủng hoảng Covid-19, sau khi trải qua “điểm tụt” tất yếu để phục vụ hoạt động cứu người, Việt Nam đã chuyển mình nhanh chóng, mở ra cơ hội để doanh nghiệp đến với thế giới sớm hơn trong khi những nước khác đang còn bối rối và mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn của đại dịch.

“Hội chợ đồ gỗ High Point lớn nhất thế giới vừa rồi ở Mỹ không có bóng dáng của người Trung Quốc, đương nhiên trở thành lợi thế của Việt Nam”, ông Tín cho biết.

Thực tế cho thấy, trước đây Hoa Kỳ chủ yếu nhập khẩu đồ gỗ nội thất phòng ngủ từ Trung Quốc, nhưng năm 2020, tỷ trọng nhập khẩu từ Trung Quốc đã giảm xuống chỉ còn 7,02% trong khi Việt Nam vươn lên để trở thành nguồn cung cấp lớn nhất với tỷ trọng nhập lên đến 50%.

Dẫu vậy, bức tranh “xoay chuyển” doanh nghiệp vốn không hoàn toàn là màu hồng. Ông Tín cũng phải thừa nhận, Gỗ Trường Thành chỉ là số ít trong hàng trăm doanh nghiệp mà ông đã đầu tư và không ít trong số đó cũng gặp thất bại. 

Vị doanh nhân cho rằng, đổi mới sáng tạo không phải là những công thức, bởi khi có một công thức có thể vận dụng thì mới chỉ thành công tại thời điểm đó. Mỗi lần đổi mới sẽ tạo ra một nền tảng về kiến thức chung, từ đó tiếp tục đổi mới cho những trường hợp khác trong tương lai.

“Những thay đổi diễn ra liên tục là một phần của kế hoạch, kế hoạch là phải có chỗ để thay đổi phù hợp với hiện trạng mới. Muốn làm được chuyện lớn thì làm chuyện nhỏ trước cái đã, và làm thành công đi. Chúng ta cần có nguồn tích lũy được rồi mới đầu tư vào những chuyện rủi ro hơn”, ông Tín nói.